Cách đây 65 năm, ngày 19/5/1959, thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị, Tổng Quân ủy và Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Đoàn công tác quân sự đặc biệt. Mang mật danh Đoàn 559, đoàn thực hiện nhiệm vụ mở con đường bí mật xuyên Trường Sơn, con đường huyết mạch để chi viện cho chiến trường miền Nam.
Làm nên huyền thoại đó là công sức, xương máu, mồ hôi, trí tuệ của nhiều thế hệ tướng lĩnh, bộ đội Cụ Hồ, thanh niên xung phong trong đó có tài thao lược quân sự xuất sắc của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên. Ông là vị Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn với thời gian lâu nhất. Người "luôn thể hiện những phẩm chất xuất sắc của bộ đội Cụ Hồ, hết lòng vì Cách mạng, vì sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc''.
Năm 1967, giai đoạn cam go nhất trên tuyến đường Trường Sơn. Vận tải cơ giới ít hiệu quả, địch bắn phá ác liệt. Nhận định: "Nếu vận tải thô sơ thì bộ đội Trường Sơn giỏi lắm cũng chỉ nuôi nổi mình, nói chi đến chi viện chiến trường", Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên, phụ trách Đoàn công tác quân sự đặc biệt đã ra những quyết định táo bạo, làm thay đổi cục diện vận tải quân sự. Kết hợp vừa phòng tránh vừa đánh trả, từ vận chuyển ban đêm sang chạy ban ngày, từ đơn thuần đường bộ, kết hợp đường sông… "Đánh địch mà đi, mở đường mà tiến".
Ông cũng là người "giăng lưới lửa trên đỉnh Trường Sơn", "kiến trúc sư hệ thống đường hầm màu lam"; là người đề xuất xây dựng binh chủng hợp thành ở Trường Sơn, một mô hình quân sự độc đáo chưa từng có trên thế giới.
Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên luôn nêu gương, thể hiện những phẩm chất ưu tú của bộ đội Cụ Hồ: chủ động, sáng tạo, quyết liệt... góp phần quan trọng hình thành nên tuyến đường huyết mạch, chiến lược để vận chuyển cán bộ, chiến sĩ, quân lương, đạn dược từ hậu phương miền Bắc chi viện cho các mặt trận phía Nam.
Năm 1974, Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên được phong quân hàm vượt cấp từ Đại tá lên Trung tướng. Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đặc biệt quan tâm và dành nhiều tình cảm cho đồng chí, đồng đội. Trong đạn bom ác liệt, ông luôn đề cao việc bảo đảm an toàn, hậu cần cho chiến sĩ.
Năm 1974, khi chiến tranh chưa kết thúc, ông đã đề xuất xây dựng Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, chỉ đạo xây dựng đường Hồ Chí Minh.
Tên tuổi ông, một học trò ưu tú của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một vị tướng huyền thoại sẽ sống mãi với thời gian, sống mãi trong những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!