Từ tụ tập biểu tình
Từ New York và Los Angeles đến Atlanta và Austin, sự gia tăng các cuộc biểu tình của sinh viên ở nhiều trường đại học ở Mỹ tiếp tục lan rộng trong vài ngày qua.
Hàng nghìn sinh viên đã tụ tập hoặc dựng lều trong khuôn viên các trường đại học: Đại học California (UCLA), Đại học Nam California (USC), Đại học Santa Barbara (UCSB) (bang California), Đại học Emory (bang Georgia), Đại học Indiana tại Bloomington (bang Indiana) và nhiều trường đại học khác của Mỹ trong một phong trào biểu tình nhằm bày tỏ ủng hộ người Palestine và yêu cầu Israel chấm dứt cuộc chiến ở Gaza.
Hàng nghìn sinh viên đã tụ tập hoặc dựng lều trong khuôn viên các trường đại học để phản đối cuộc chiến tại Gaza (Ảnh: AP)
Các sinh viên tại Đại học Columbia ở New York là những người đầu tiên cất tiếng nói phản đối cuộc chiến tại Gaza. Từ giữa tháng 4, họ đã dựng lều, kêu gọi lệnh ngừng bắn lâu dài ở Dải Gaza và yêu cầu trường đại học của mình thoái vốn khỏi các nhà sản xuất vũ khí của Israel và Mỹ.
Sinh viên tại Đại học Columbia cho biết họ sẽ không giải tán cho đến khi trường đồng ý cắt đứt quan hệ với các tổ chức nghiên cứu của Israel, thoái vốn khỏi các thực thể có liên hệ với Israel, và nhiều yêu cầu khác. Trước sự kiên định của các sinh viên, lãnh đạo của nhiều trường đại học hiện rơi vào bế tắc vì chưa tìm thấy tiếng nói chung.
Đến đụng độ cảnh sát
Để giải quyết vấn đề trên, một số trường đại học đã chọn phương án hợp tác với cảnh sát để ngăn chặn biểu tình, dẫn đến những cuộc đụng độ và bắt giữ hàng loạt. Trong hai ngày qua, cảnh sát đã triển khai súng bắn điện và đối phó những sinh viên biểu tình tại Đại học Emory ở Georgia.
Theo thông tin mới nhất, 2 giáo sư đã bị giam giữ và hơn 20 sinh bị bắt. Một nhóm nhà lập pháp thuộc đảng Dân chủ Mỹ đã lên án "lực lượng cảnh sát của bang Georgia sử dụng vũ lực quá mức" trong các cuộc biểu tình ở trường Đại học Emory.
Cảnh sát bắt giữ một người biểu tình tại trường Đại học Emory (Georgia, Mỹ) ngày 25/4 (Ảnh: AFP)
Tại trường Cao đẳng Emerson ở Boston, 100 sinh viên bị bắt và 4 sĩ quan cảnh sát bị thương trong quá trình xô xát. Hiệu trưởng của trường Jay Bernhardt cho biết ông công nhận và tôn trọng "sự nhiệt huyết và hoạt động dân sự châm ngòi cho cuộc biểu tình" sau hàng loạt vụ bắt giữ.
Ngày 26/4, tại Đại học Indiana Bloomington, cảnh sát đã dùng khiên và dùi cui tấn công vào dòng người biểu tình, và bắt giữ 33 sinh viên. Trong khi đó, tại trường Cao đẳng thành phố New York, các sĩ quan cảnh sát buộc rút lui khỏi cuộc biểu tình trước tiếng
Quan điểm khác nhau giữa hai đảng
"Liệu Đảng Dân chủ có thể một lần nữa nắm quyền vững vàng hay không?" - Dan Sena, một chiến lược gia kỳ cựu của đảng Dân chủ nêu ra băn khoăn khi đề cập đến những cuộc biểu tình của sinh viên.
"Những yếu tố gây nên sự hỗn loạn quốc gia như thế này khiến việc đó trở nên khó thực hiện hơn", ông Dan Sena nói.
Ông cũng cho rằng người Mỹ có lý do chính đáng để thể hiện quan điểm của mình trong bối cảnh nền chính trị nước Mỹ đang rơi vào hỗn loạn: Cựu Tổng thống Donald J. Trump phải đối mặt với nhiều vụ án hình sự; đa số nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Hạ viện hẹp hòi, chia rẽ liên quan đến vấn đề Israel và quyền tự do ngôn luận; một số đảng viên Cộng hòa đã kêu gọi triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia đến các trường đại học; và trong nhiều năm, đảng Cộng hòa đã phải đối mặt với những lời chỉ trích về chủ nghĩa bài Do Thái trong chính hàng ngũ của họ…
Nhưng kể từ cuộc tấn công do Hamas châm ngòi vào vào tháng 10/2023 khiến hơn 30.000 người thiệt mạng, các chuyên gia cho rằng cuộc đấu tranh về chính sách của Mỹ đối với Israel đã đặc biệt rõ rệt ở phe cánh tả. Hầu hết các đảng viên Đảng Dân chủ cho biết họ đều ủng hộ quyền tự do ngôn luận và lên án chủ nghĩa bài Do Thái, đồng thời coi những lời chỉ trích chính phủ Israel là trò chơi công bằng.
Tổng thống Joe Biden ủng hộ quyền tự do ngôn luận nhưng ông lên án "các cuộc biểu tình chống Do Thái" (Ảnh: CNN)
Các đảng viên Đảng Dân chủ bao gồm Tổng thống Biden, các lãnh đạo Hạ viện và Thượng viện cũng như các ứng cử viên nổi bật tại Thượng viện như Adam Schiff ở California và Ruben Gallego ở Arizona đã lên án hành vi quấy rối chống Do Thái của sinh viên đại học Columbia. Một số đảng viên Đảng Dân chủ khác đã tìm cách thể hiện tình đoàn kết trực tiếp với những sinh viên Do Thái. Đại diện Jared Moskowitz, một đảng viên Đảng Dân chủ Florida, gần đây đã đến thăm khuôn viên trường cùng với một số nhà lập pháp Do Thái khác.
Lauren Hitt, người phát ngôn cho chiến dịch tranh cử của ông Biden, nói rằng "trong khi ông Donald Trump tự hào đứng về phía những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và khuyến khích các cuộc đàn áp bạo lực đối với những người biểu tình ôn hòa, thì ông Biden bảo vệ Tu chính án thứ nhất và đã "tăng cường các biện pháp bảo vệ chống lại chủ nghĩa bài Do Thái và bài Hồi giáo".
Bà Ruwa Romman, một đảng viên Đảng Dân chủ gốc Palestine, cho rằng: "Khi chúng ta mất đi những người trẻ, chúng ta không chỉ thua ở thùng phiếu. Chúng ta đang mất họ trong toàn bộ bộ máy bầu cử".
Trong khi đó, một số đảng viên Cộng hòa đang tìm cách miêu tả toàn bộ Đảng Dân chủ là cực đoan và quá quan tâm đến những lo ngại của những người biểu tình Ivy League. Jack Pandol, phát ngôn viên của nhóm chiến dịch tranh cử của đảng Cộng hòa tại Hạ viện, cho rằng các đảng viên Đảng Dân chủ "đang chứng minh rằng họ lắng nghe một bộ phận rất nhỏ, rất cấp tiến mà không đại diện cho cử tri rộng lớn hơn".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!