Cuốn sách này giới thiệu 36 tạp văn, tùy bút Hà Nội. Những trang viết tưởng như không có gì hay hơn, thú hơn về những nét văn hóa chốn văn vật ngàn đời Thăng Long - Kẻ Chợ, được cô cả vào ngòi bút tinh hoa ấy.
Một đoạn văn của Vũ Bằng về tháng 2 Hà Nội:
“Tháng hai Hà Nội ngày trước, hầu hết các nhà đều đóng cửa từ lúc bảy, tám giờ chiều. Thật đúng là người ta không biết lăn xả vào cuộc sống để làm tiền, để hưởng vội lấy những thú vui bợm bã trên chiếu bạc. Nhưng để bù lại, họ có cái thú trầm lặng, vui cái vui của gia đình thê tử, uống chén nước trà mạn sen với anh em và góp vài hội tổ tôm hay rút bất, đánh tam cúc lấy vui trong bầu không khí thân yêu, cởi mở, với họ hàng, bạn bè”.
Vậy đấy, tao nhã mà thân tình. Những người Hà Nội mà mọi người vẫn tự hào gọi bằng cái tên người Hà Nội gốc sống giản dị cho cuộc đời mình, nhưng luôn cầu kỳ, tinh tế trong những cái giản dị ấy.
Hãy nghe cảm nhận của Quốc Bảo khi được gặp những người con gái Hà Nội gốc:
“Có một Hà Nội của những mẹ, những bà, một Hà Nội chịu thương chịu khó, một Hà Nội dịu hiền và đảm đang. Những chiếc làn của con gái Hà Nội gốc ấy thường ít mà tinh. Chọn miếng rọi sao cho thật ngon và hợp với món ăn định làm, chọn con cá chép sao cho béo vàng, rán lên phải có mùi thơm phức, chọn con ốc sao cho đúng thứ ốc mít hồ Tây, luộc lên chấm mắm gừng ăn giòn sần sật… Mùa nào thức ấy, cứ khi những hạt mưa cuối thu rơi lắc rắc, là lúc trên bàn nhà họ có món chả rươi thơm lừng, vàng ruộm. Khi cái gió heo may se se đường phố, cũng là lúc trên bàn thờ không thể thiếu hương cốm xanh thoang thoảng và đĩa hồng chín đỏ au”.
Say cái phút chuyển mùa, yêu cái nét thanh lịch, người đọc còn ngạc nhiên trước những nét phát họa đặc biệt của đời sống Hà nội, ngay từ những con ngõ.
Đây là “Những con ngõ của tình yêu” của Nguyễn Tham Thiện Kế:
“Ngõ Cống Trắng nơi Trần Huyền Trân viết Rau tần, Vũ Hoàng Chương lảo đảo say ngõ Thanh Miện. Kim Lân và con chó xấu xí ngõ Hạ Hồi. Dưới bóng Hoàng lan của Thạch Lam ngõ Trúc Lạc. Ngõ 90 của Nguyễn Tuân. Ngõ Phất Lộc trong tranh Bùi Xuân Phái. Đi vào ngõ như đi thám hiểm miền núi, tưởng kết thúc thì lại mở ra khoảng trống sáng. Và thấy khoảng sáng nhưng đó lại là bức tường. Ngõ luôn bất ngờ thế không mê sao được”.
Người đọc cứ mê mải theo từng áng văn, để lắng mình với sóng nước Hồ Tây, mê mẩm với mùi hương hoa sữa và đắm say trước tà áo dài của thiếu nữ nào ngang qua. 36 tạp văn, tùy bút Hà Nội như một cơn gió, một làn hương, một vị giác, cho người ta yêu mãi mảnh đất này.