Hình tượng Carmen đã nổi tiếng đến mức, cho dù chưa đọc tác phẩm này của Prospe Mérimée, chỉ cần nghe đến Carmen, người ta đã hình dung ra người con gái Bohemian với chiếc váy đỏ rực rỡ, và một tính cách dữ dội.
Tình yêu là đứa con dòng Boheme,
Nó chẳng đời nào, chẳng đời nào biết luật
Nếu anh không yêu tôi, tôi yêu anh
Nếu tôi yêu anh, hãy coi chừng…
Đây là lời của khúc ca Hanabera, mà nàng Carmen, thiếu nữ Bohemien với chiếc váy đỏ thường hát. Nàng Carmen xinh đẹp, quyến rũ, đa tình, có sức thu hút đàn ông. Chàng trai hiền lành José dù đã có người yêu nơi quê nhà, nhưng khi gặp Carmen, chàng đã bị nàng chinh phục hoàn toàn. Vì nàng, chàng đã từ bỏ tất cả, đánh mất tất cả, từ một người lính trở thành một kẻ cướp, sống thang thang, đi theo Carmen. Nhưng Carmen là một mẫu phụ nữ lạ lùng. Nàng mê tín, tàn nhẫn, sống không theo một khuôn phép nào, nhưng nàng lại dũng cảm, đầy nghị lực và mê say mãnh liệt.
Đàn ông bị nàng thu hút. Nàng yêu họ, rồi bỏ họ. Nàng lôi kéo họ theo mình rồi đột ngột rời xa họ. Đàn ông điên lên vì nàng, còn nàng thì thoắt nồng nàn say đắm, rồi lại thoắt lạnh lùng thờ ơ. Nàng là một phụ nữ đặc biệt, nàng đi tìm tự do cho chính mình, nhưng lại không cho những người khác được tự do. Nàng luôn nói dối và đàn ông biết điều đó nhưng vẫn lao vào nàng như những con thiêu thân lao vào ánh lửa.
Hình tượng cô gái Carmen là một trong những hình tượng văn học nổi tiếng trên thế giới. Tính cách nàng phức tạp và đầy mâu thuẫn, nàng không phải là người xấu, nhưng cũng không phải là người tốt. Nàng là biểu hiện của sức quyến rũ của phụ nữ đối với đàn ông, là biểu hiện của tình yêu và khát vọng tự do. Tự do là một tình yêu thiêng liêng mà nàng rất tôn thờ. Nàng sẵn sàng đốt cháy cả kinh thành để tránh một ngày tù tội và cũng như vậy sẵn sàng đi thẳng đến cái chết dưới mũi dao của người yêu mình.
Cách viết của Prosper Mérimée là cách viết chứa nhiều kịch tính, ngôn từ chặt chẽ, lạnh lùng nhưng ẩn chứa chất trữ tình sâu xa. Carmen đã đi vào lịch sử văn học cũng như vũ kịch thế giới như một hình tượng bất hủ. Hết thế hệ này đến thế hệ khác người ta say mê nàng. Và Carmen đã trở thành biểu tượng của một tình yêu tự do bất diệt.