TV& VIDEO
  • vtv Cần Thơ

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên

Lê HoaCập nhật 11:04 ngày 02/09/2017

VTV.vn - 17 năm trong nghề truyền hình với hơn 50 tác phẩm về Tây Nguyên, với đạo diễn Nguyễn Hồng Phong (VTV Đà Nẵng), vùng đất đỏ bazan đã trở nên quá đỗi thân thuộc.

Những đề tài về Tây Nguyên luôn mang lại nguồn cảm hứng cho anh, bởi đơn giản anh yêu cao nguyên bazan này. Từ ngày 10/7, thêm một series phim tài liệu "Rừng xanh và sự sống" của đạo diễn Nguyễn Hồng Phong đã được phát sóng trên VTV8, là cái nhìn toàn cảnh về sự suy kiệt của rừng Tây Nguyên và những tác động tiêu cực của nó đến mọi mặt chính trị, kinh tế văn hóa xã hội.

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 1.

Đoàn làm Phim "Rừng xanh và Sự sống đang tác nghiệp tại Tây Nguyên"

Ngay từ cái tên "Rừng xanh và sự sống", đạo diễn Nguyễn Hồng Phong đã cố tình để lộ "nội hàm" của series phim tài liệu này. Trường Sơn Tây Nguyên được ví là nóc nhà của Đông Dương và cả nước. Và như vậy, rừng Tây Nguyên có thể gọi là mái nhà của con người. Nước đổ về các con sông lớn ở Nam Trung Bộ, Nam Bộ và toàn Miền Nam cũng chính là nước mội từ Mẹ rừng Tây Nguyên chắt chiu, tằn tiện cung cấp mà có. Trong một chừng mực nào đó có thể khẳng định rừng Tây Nguyên có ý nghĩa quyết định đến mọi mặt đời sống của khu vực này. Với sự suy kiệt nhanh chóng của rừng Tây Nguyên như hiện nay, có thể nói chúng ta đang sống dưới mái nhà dột nát. Hậu quả sẽ là một Tây Nguyên với hình ảnh rừng tàn sông cạn, một cao nguyên bazan hứng chịu những mùa khô khát liên tiếp chưa từng có, một vùng đất phát triển thiếu bền vững và mong manh bởi không gian văn hóa rừng bị tàn phá, kéo theo nền văn minh thảo mộc của người Tây Nguyên có nguy cơ lụi tàn. Series phim tài liệu "Rừng xanh và sự sống" gồm 5 tập, là cái nhìn toàn cảnh về sự suy kiệt của rừng Tây Nguyên và những tác động tiêu cực của nó đến mọi mặt chính trị, kinh tế văn hóa xã hội.  

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 2.

Đạo diễn Phim tài liệu Hồng Phong (VTV8)


Là người làm khá nhiều phim về văn hóa, con người và thiên nhiên Tây Nguyên hùng vĩ, nhưng từng ngày phải chứng kiến vùng đất mà mình yêu thích trở nên hoang tàn, khô khát một cách nhanh chóng, đạo diễn Hồng Phong thực sự cảm thấy xót xa. "Chúng tôi quyết định thực hiện bộ phim tài liệu này với mong muốn trong khả năng có thể, góp thêm một tiếng nói trong việc bảo vệ rừng Tây Nguyên, bảo vệ không gian sinh tồn của các cư dân bản địa trên dãy Nam Trường Sơn này. Ý tưởng làm bộ phim này đã nảy ra từ hai năm trước. Nhưng với phim tài liệu, tư liệu hình ảnh rất quan trọng. Phải một năm sau, tôi mới bắt tay viết kịch bản vì việc tìm tài liệu và chắt lọc tư liệu hình ảnh cho bộ phim này mất khá nhiều thời gian. Riêng thời gian viết kịch bản phim cũng mất khoảng 1 tháng" – anh chia sẻ.  

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 3.


Đạo diễn Hồng Phong cùng quay phim khi tác nghiệp


Tây Nguyên vốn là vùng đất thân thuộc với cả ekip. Bởi vậy, họ gặp khá nhiều thuận lợi trong quá trình di chuyển, tác nghiệp cũng như liên hệ, tổ chức thực hiện các cảnh quay. Tuy nhiên, bối cảnh của phim chủ yếu là những vùng đất xa xôi, hẻo lánh nhất Tây Nguyên, nên trong quá trình tác nghiệp, ekip gặp khá nhiều khó khăn trong việc di chuyển. Đặc biệt trong series phim có những cảnh quay lén lâm tặc ngang nhiên phá rừng nên chỉ một vài sơ sẩy, họ có thể phải trả giá bằng mạng sống. Phạm vi đề tài và bối cảnh quay rộng đồng nghĩa với việc thời gian thực hiện tiền kì và hoàn chỉnh hậu kì trên bàn dựng của series phim kéo dài khoảng 7 tháng.  

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 4.

Đoàn làm phim "Rừng xanh và Sự sống"


Cho đến giờ này, khi phim đã hoàn thiện và lên sóng nhưng đạo diễn Hồng Phong vẫn còn ám ảnh hình ảnh bữa cơm chỉ có cơm chan với nước lọc của những gia đình di dân tự do hiện đang sống tại huyện Ea Súp tỉnh Đắk Lắk, vùng đất xa xôi hẻo lánh nhất Tây Nguyên. Đó là những lưu dân vượt hàng ngàn km từ vùng miền núi phía Bắc vào Tây Nguyên lập nghiệp mang theo hi vọng được đổi đời trên miền đất hứa, thế nhưng kết quả của cuộc thiên di ấy chẳng như mong đợi của họ. Với những bữa cơm chan nước lọc, có thể nói họ đang tồn tại chứ không phải là sống theo đúng nghĩa của từ này. Làm sao quên được những ánh mắt thẫn thờ, khuôn mặt buồn rầu của Amí, Ama khi chứng kiến những cơn lũ quét, những mùa khô khốc liệt tàn phá núi rừng, bon làng và thảo mộc. Hay hình ảnh những em bé Tây Nguyên phải lội bộ hàng cây số để tìm nước uống giữa cái nắng như thiêu như đốt khiến anh và ekip day dứt sau khi đóng máy. Và hình ảnh hàng trăm hộ gia đình Giarai lặng lẽ chờ nhau lấy từng gùi nước từ ruộng lúa nhiễm thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ để về sinh hoạt ăn uống cũng khiến những người chứng kiến cảm thấy chua xót.  

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 5.

Đạo diễn PTL Hồng Phong (VTV8)

Đề tài và vấn đề mà Rừng xanh và sự sống đề cập khá rộng nên đạo diễn Hồng Phong và ekip đã thể nghiệm khá nhiều thủ pháp thể hiện. Trong đó, đáng nói đến là các tài liệu điều tra, tài liệu quan sát, tài liệu tham gia, tài liệu trực tiếp và tài liệu trải nghiệm. Trong đó, kiểu làm tài liệu trực tiếp chú trọng cảm xúc của nhân vật, âm hiện trường được anh sử dụng nhiều nhất nhằm giúp cho khán giả có cái nhìn chân thật, cận cảnh nhất về hình ảnh, con người Tây Nguyên hiện nay. Tuy vậy, anh vẫn cảm thấy tiếc nuối nhất vì trong series phim còn thiếu tiếng nói của những nhân vật đủ tầm vóc và khả năng để đảm bảo những giải pháp khôi phục rừng Tây Nguyên mà các nhà khoa học nông lâm, lâm sinh đưa ra trong phim sẽ sớm được thực thi. Và một điều nữa có lẽ nằm ở khả năng có hạn nên ekip chưa đẩy hết các thông điệp mà mình muốn truyền tải đến người xem.  

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 6.

Đạo diễn PTL Hồng Phong những ngày đang tác nghiệp "Rừng xanh và Sự sống"


Theo đạo diễn Hồng Phong, sự thật và hơi thở cuộc sống là những điều quyết định đến sự thành công của thể loại phim tài liệu. Bên cạnh đó, sự trải nghiệm cuộc sống của người đạo diễn cũng rất quan trọng. Bởi có lăn lộn với đời, với những va đập thường ngày của cuộc sống muôn màu, họ mới thấu hiểu nhân vật và đủ khả năng phát hiện những chi tiết hay, những cách nhìn mới, hoặc đánh giá mới cho một nội dung không còn mới. Anh hi vọng, series phim tài liệu Rừng xanh và sự sống của mình sẽ góp thêm một tiếng nói đánh động lương tri của con người trước những hành động tàn phá, hủy hoại thiên nhiên và môi trường một cách tham lam, đồng thời đề xuất thêm những giải pháp cấp bách và lâu dài để bảo vệ và khôi phục rừng tự nhiên của Tây Nguyên, cứu lấy mái nhà chung của con người.

Những thước phim ám ảnh về Tây Nguyên - Ảnh 7.

Nhân vật đang được phỏng vấn trong "Rừng xanh và Sự sống"

Tập 3 Phim tài liệu "Rừng xanh và Sự sống" sẽ lên sóng lúc 22h, thứ hai (11/9/2017) trên VTV8, mời quý khán giả đón xem!