Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Phong (Khánh Hòa) đã có thông báo chấm dứt đầu tư và thực hiện các thủ tục thu hồi giấy phép đầu tư đối với dự án Cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong do Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) làm chủ đầu tư. Từng được kỳ vọng là dự án động lực cho cả Khu kinh tế Vân Phong, nên việc dừng dự án Cảng trung chuyển quốc tế nhận được nhiều sự quan tâm. Liệu điều này có ảnh hưởng đến lộ trình phát triển Khu kinh tế Vân Phong. Sau khi dừng dự án, cuộc sống của người dân địa phương có rơi vào tình cảnh khó khăn như từng xảy ra ở nhiều dự án treo?
Một số hộ gia đình đã nhận tiền đền bù, thấy dự án dừng triển khai nên không dời đến nơi tái định cư, nhưng tiếp tục sống ở đó cũng đồng nghĩa không thể sửa chữa nhà cửa cho dù có hư hỏng. Vậy là cả làng chẳng mấy ai an tâm làm ăn.
Ông Phan Văn Trung, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa nói: “Xã bảo cứ ở, chừng nào Nhà nước bảo đi thì đi. Giờ thì ở, tiền đền bù ăn hết…”.
Cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong được khởi công vào tháng 10/2009 với vốn đầu tư khoảng 3,6 tỷ USD, chủ đầu tư là Tổng công Hàng hải Việt Nam. Đây là cảng trung chuyển quốc tế đầu tiên của Việt Nam được xây dựng trên chiều dài hơn 12.500m, bao gồm 42 bến cảng, đảm bảo khả năng trên 200 triệu tấn hàng hóa thông quan mỗi năm. Tháng 9/2012, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương ngừng dự án theo đề nghị của Bộ Giao thông Vận tải vì thiếu vốn. Đến giữa tháng 6/2013, Ban Quản lý khu kinh tế Vân Phong đã có thông báo thu hồi giấy phép đầu tư dự án này đối với Tổng công ty Hàng hải Việt Nam Vinalines.
‘ Dự án Cảng trung chuyển Vân Phong thi công dang dở trước khi rút lui. Ảnh: Thanh niên
Khu vực xây dựng cảng trước đây là vùng nuôi trồng thủy sản có tiếng của tỉnh Khánh Hòa. Vì dự án, những hộ dân phải di dời lồng bè đi nơi khác, mặc dù việc di dời này phát sinh chi phí nuôi trồng thủy sản. Bây giờ dự án bị ngừng, điều mà người dân quan tâm, liệu diện tích mặt nước cũng như vùng quy hoạch cho dự án Cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong có rơi vào lãng phí?.
Chia sẻ với những khó khăn của người dân trong vùng dự án, ông Trương Thái Hùng, Chủ tịch UBND xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa kiến nghị: “Hiện nay, ngoài cảng trung chuyển dừng, các dự án khác cũng dừng theo, địa phương mong muốn được tận dụng đất quy hoạch để sản xuất”.
Rõ ràng chưa ai có thể an tâm khi chưa thể biết, cảng trung chuyển quốc tế có tiếp tục đầu tư nữa hay không. Ban Quản lý khu kinh tế Vân Phong vẫn kêu gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước tiếp tục thực hiện dự án cảng trung chuyển container quốc tế Vân Phong, trong động thái mới nhất, Cục Hàng hải Việt Nam cũng như Vinalines cho rằng, cần thiết phải đầu tư cảng biển ở đây để phục vụ cho cả khu kinh tế Vân Phong.
Ông Vũ Khắc Từ, Phó TGĐ Tổng công ty Hàng hải Việt Nam Vinalines nói: “Chúng tôi đang làm thủ tục bàn giao cho Cục Hàng hải, chúng tôi đề nghị Chính phủ cho xây dựng một bến để phục vụ khu kinh tế Vân Phong. Chúng ta muốn phát triển khu kinh tế thì phải có cảng. Điều này là cần thiết”.
Khu kinh tế Vân Phong có diện tích 150.000 ha, được Chính phủ phê duyệt thành lập năm 2008 - được xem là khu kinh tế tạo bước phát triển đột phá cho Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung bộ, thế nhưng trong 126 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký là 12,5 tỉ USD, đến thời điểm này, số vốn của các dự án đã triển khai chỉ mới bằng 5% tổng mức đăng ký. Sau khi những dự án lớn ngưng đầu tư, người dân trong vùng lo ngại: rất có thể họ sẽ rơi vào tình cảnh người dân trong vùng dự án treo, mà điều này vốn đã từng xảy ra ở không ít địa phương.