Từ 15/1/2014, mỗi công ty chứng khoán, ngoài tài khoản của công ty mình, sẽ phải mở thêm 1 tài khoản tổng khác dành riêng cho nhà đầu tư. Công ty chứng khoán nào không thực hiện đúng hạn sẽ bị hủy nghiệp vụ môi giới.
Đây được coi là động thái quyết liệt của Ủy ban Chứng khoán sau hàng loạt vụ việc công ty chứng khoán lạm dụng tiền và tài khoản của nhà đầu tư. Nhưng liệu các công ty chứng khoán có nghiêm túc thực hiện theo đúng hạn và liệu cơ chế mới có thực sự hạn chế tối đa rủi ro cho nhà đầu tư?
Lạm dụng cổ phiếu của nhà đầu tư; tự ý sử dụng tiền trong tài khoản khách hàng, rồi kinh doanh thua lỗ, đóng cửa, nhà đầu tư chẳng biết đi đâu để đòi tiền… Những hệ lụy này là do lâu nay công ty chứng khoán không thực hiện tách bạch tài khoản cho nhà đầu tư.
Theo nhà đầu tư Nguyễn Trần Quang Linh: “Công ty chứng khoán lạm dụng tiền của nhà đầu tư là phổ biến, khiến chúng tôi không những không đầu tư được gì mà còn bị mất tiền oan. Việc tách bạch tài khoản nhà đầu tư là rất hợp lý”.
Sau nhiều vụ đổ vỡ, cuối cùng Ủy ban Chứng khoán cũng chính thức đưa ra hạn chót cho công ty chứng khoán tách bạch tài khoản nhà đầu tư. Có hai cách để công ty chứng khoán lựa chọn, thứ nhất, công ty chứng khoán có thể mở hai tài khoản riêng biệt: một cho công ty chứng khoán, một dùng cho cho tất cả nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo chính các công ty chứng khoán, kể cả với cách này, nếu muốn, công ty chứng khoán vẫn có thể sử dụng trái phép tiền của nhà đầu tư.
Ông Mạc Quang Huy, Tổng Giám đốc Công ty chứng khoán Maritime Bank cho rằng: “Nhà đầu tư có thể nhìn rõ một rủi ro tiềm ẩn, nó phụ thuộc tình hình kinh doanh và đạo đức của một số công ty chứng khoán. Quy định thì đã rõ, nhưng nếu công ty chứng khoán cố tình làm trái thì vẫn có thể làm được”.
Để an toàn hơn, nhà đầu tư có thể lựa chọn cách thứ hai là mở tài khoản trực tiếp tại ngân hàng để mua bán cổ phiếu mà không cần mở tài khoản khác tại công ty chứng khoán, đó mới là giải pháp triệt để. Tuy nhiên, hiện chỉ có một số ít các ngân hàng có khả năng kết nối hệ thống kỹ thuật với công ty chứng khoán. Ngoài ra, còn có tình trạng nhiều ngân hàng chỉ ưu tiên làm việc với công ty chứng khoán lớn, trong khi các công ty chứng khoán nhỏ mới chính là đối tượng cần sớm tách bạch tài khoản cho nhà đầu tư.
Ông Ngô Việt Đức, Giám đốc phát triển sản phẩm, Công ty chứng khoán Tân Việt cho biết: “Có rất ít đối tác ngân hàng để công ty chứng khoán có thể hợp tác thực hiện tách bạch tài khoản đến từng cá nhân nhà đầu tư. Có thể họ sẽ tạo ra một phần mềm hỗ trợ kết nối, nhưng ai sẽ đảm bảo rằng lệnh mua bán của nhà đầu tư sẽ không bị chậm trễ… trong khi mua bán chỉ chậm một giây cũng đã bị mất tiền”.
Vậy là vẫn chưa có giải pháp thực sự triệt để cho câu chuyện này, nhưng dù có khó khăn hay không thì cũng chỉ còn 10 tháng nữa, tất cả các công ty chứng khoán đều phải thực hiện xong việc tách bạch tài khoản, kết thúc một chủ trương đã có từ nhiều năm nay… Và các thành viên trên thị trường đang hy vọng kế hoạch lần này của Ủy ban Chứng khoán sẽ không tiếp tục bị trì hoãn thêm nữa.