Nhà máy thép Formosa Hà Tĩnh. (Ảnh: Báo Lao động)
Theo Bộ TN&MT, về quá trình khắc phục các tồn tại, vi phạm sau sự cố môi trường ở bốn tỉnh miền Trung, Formosa Hà Tĩnh đã hoàn thành việc chuyển 500 triệu USD bồi thường thiệt hại cho Chính phủ Việt Nam.
Hiện tại các trạm xử lý nước thải sinh hoạt, sinh hóa và công nghiệp, các hệ thống xử lý khí thải đã được FHS vận hành đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường quy định trước khi thải ra môi trường. Tuy nhiên, để nâng cao hệ số an toàn, khả năng ứng phó sự cố môi trường trong quá trình vận hành và để các công trình xử lý chất thải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế theo cam kết với Chính phủ Việt Nam, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã ký quyết định phê duyệt nguyên tắc kế hoạch, lộ trình khắc phục các tồn tại, vi phạm về bảo vệ môi trường và kế hoạch giám sát môi trường của FHS. Trong đó, yêu cầu Formosa phối hợp với các cơ quan tư vấn, khoa học kỹ thuật, chuyên gia môi trường trong nước và quốc tế xây dựng, lập kế hoạch cải thiện các công trình bảo vệ môi trường của dự án, đảm bảo hoàn thành trước ngày 31/3/2017 - trước khi Lò cao đi vào vận hành chính thức.
Để đảm bảo chất lượng nước thải sinh hóa và nước thải công nghiệp của FHS sau xử lý xả thải ra môi trường đạt quy chuẩn kỹ thuật, nâng cao khả năng kiểm soát, đảm bảo xử lý hiệu quả ngay cả khi xảy ra sự cố tại các trạm xử lý nước thải, FHS đang tiến hành xây dựng bổ sung hệ thống hồ sự cố kết hợp hồ sinh học để xử lý riêng biệt 2 dòng nước thải sinh hóa và công nghiệp. Hệ thống hồ này được bố trí ở phía nam trạm xử lý nước thải sinh hóa với tổng diện tích đất sử dụng 10ha; nước thải sinh hóa và công nghiệp sau xử lý được kiểm soát bằng các hồ sự cố, hồ hoàn thiện, hệ thống bãi lọc trồng cây ngập nước, hồ chỉ thị sinh học (nuôi cá), sau đó được bơm đến trạm quan trắc online (quan trắc 13 thông số nước thải tự động, liên tục có camera theo dõi, giám sát) trước khi xả ra vịnh Sơn Dương.
Kết quả quan trắc nước thải tự động, liên tục được truyền số liệu trực tiếp cho Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh theo dõi, giám sát và công khai với người dân theo quy định.
Theo Bộ TN&MT, trong quá trình thực hiện dự án, FHS sử dụng công nghệ lò cao cỡ lớn (dung tích 4.350m3/lò) để phục vụ quá trình luyện thép, công nghệ luyện, cán thép và các hạng mục công trình phụ trợ là công nghệ tiên tiến của các nước phát triển như: Lò cao, máy thiêu kết và Lò cốc sử dụng công nghệ của Đức; Lò chuyển và dây chuyền cán tấm sử dụng công nghệ của Nhật Bản; dây chuyền cán dây sử dụng công nghệ của Mỹ; dây chuyền đúc liên tục sử dụng công nghệ của Áo, công nghệ luyện cốc là công nghệ truyền thống (lò đứng, cấp liệu từ phía trên, luyện trong môi trường yếm khí và thu hồi sản phẩm phụ).
Tuy nhiên, FHS đang sử dụng công nghệ làm nguội than cốc bằng phương pháp ướt (dùng nước tuần hoàn) thay vì làm nguội theo phương pháp khô (dùng khí trơ N2) như đã cam kết.
Để thực hiện đúng cam kết với Chính phủ Việt Nam, FHS đã phối hợp với các hãng sản xuất trên thế giới lựa chọn công nghệ tiên tiến để thực hiện chuyển đổi phương pháp làm nguội than cốc từ ướt sang khô (hệ thống CDQ).
Việc chuyển đổi này sẽ được khởi công từ ngày 31/3/2017 và cam kết hoàn thành hệ thống CDQ số 1 trước ngày 31/3/2019 và hệ thống CDQ số 2 trước ngày 30/6/2019.
“Trong thời gian chưa hoàn thành các hệ thống CDQ nêu trên, FHS sẽ xây dựng trạm xử lý tuần hoàn nước dập cốc để xử lý đạt quy chuẩn quy định trước khi sử dụng. Đồng thời, FHS cũng sẽ nghiên cứu thực hiện áp dụng công nghệ sản xuất sạch hơn trong hoạt động sản xuất, đặc biệt đối với nhà máy điện”- thông báo của Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ.
Bên cạnh đó, FHS đã phối hợp với Viện Công nghệ môi trường (Tổng cục Môi trường) thực hiện kế hoạch giám sát môi trường tự động, liên tục và định kỳ nước thải, khí thải, chất thải rắn, nước mặt tại các kênh thoát nước, nước biển ven bờ, nước ngầm, không khí xung quanh, tiếng ồn, độ rung... trong thời gian 3 năm.
Để kiểm tra, giám sát việc thực hiện của FHS, Bộ TN&MT giao Tổng cục Môi trường phối hợp với SởTN&MT, Ban Quản lý khu kinh tế Hà Tĩnh kiểm tra, giám sát liên tục, định kỳ và đột xuất với FHS; trưng cầu Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) và Trung tâm Quan trắc môi trường thuộc Tổng cục Môi trường thực hiện việc đo đạc, lấy, bảo quản và phân tích mẫu môi trường để kiểm chứng.
Bộ TN&MT cũng khẳng định, FHS chỉ được xem xét, cho phép vận hành chính thức các công trình sản xuất khi và chỉ khi hoàn thành các hạng mục công trình liên quan đến xử lý chất thải và kiểm soát, giám sát chất thải, đặc biệt là hoàn thành hệ thống hồ sinh học, bao gồm: các hồ sơ sự cố, hồ hoàn thiện, hệ thống bãi lọc trồng cây ngập nước, hồ chỉ thị sinh học (nuôi cá) để kiểm soát nước thải sinh hóa và công nghiệp sau xử lý.