Lê Phong Lan – Nữ đạo diễn say mê đề tài phim chiến tranh

Từ Hiệp định Paris 1973, Mậu thân 1968 và Biệt động Sài Gòn, mỗi bộ phim lại là một kho tư liệu quý riêng về từng sự kiện. Tuy nhiên không nhiều người biết rằng, đứng đằng sau nhào nặn lên hàng loạt phim ấy lại là một đạo diễn nữ - Lê Phong Lan.

Mải miết hành trình thầm lặng…

15 năm trong nghề, nữ đạo diễn Lê Phong Lan vẫn mải miết trong hành trình thầm lặng, đi tìm những con người bình thường như bao người khác nhưng lại đủ sức làm nên những huyền thoại. Những thước phim quý giá của nữ đạo diễn Lê Phong Lan đã làm sống lại bao nhiêu ký ức của một thời sống, chiến đấu và hy sinh.

“Tài liệu là những thứ mới, lãng mạn và làm cho những người làm phim như chúng tôi cảm thấy luôn luôn khát khao. Phim đi vào số phận mỗi con người, những cái chết, sự hy sinh mất mát của họ và đặc biệt với những người còn sống, nỗi day dứt ám ảnh, những người cấp trên, thủ trưởng của họ rồi ngay cả đối với gia đình họ. Tôi có rất nhiều cái ấn tượng và niềm trăn trở”- Đạo diễn Lê Phong Lan nói.

Không chọn góc nhìn về cuộc sống hiện đại như nhiều đạo diễn khác, nữ đạo diễn Lê Phong Lan thích rong ruổi trên các nẻo đường để tìm đến những huyền thoại. Đó có thể là những nhân vật lịch sử, những con át chủ bài của tình báo chiến lược Việt Nam hoặc những chiến dịch, những đội quân mà nhiều thế hệ sẽ mãi mãi không quên.

Chị luôn tự nhủ với những người đã khuất, cái khó là ở chỗ đi tìm chứng tích, dấu vết lịch sử của họ. Có khi chị đau đầu vì những thông tin không trùng lặp, phải so sánh, đối chiếu thật quyết liệt để xem độ chính xác tới đâu… Đạo diễn phim tài liệu thường phải là người có bản lĩnh, độ nhạy cảm cao, nắm bắt thông tin chính xác nhưng cũng phải nắm được xúc cảm chân thật bởi phim tài liệu không được phép làm dối, dựng sự kiện giả.

‘ Đạo diễn Lê Phong Lan trong quá trình tác nghiệp

Chưa bao giờ hết đam mê

Trở lại với niềm đam mê sau một chặng đường dài phải làm đủ mọi nghề để kiếm sống, đạo diễn Lê Phong Lan đã dành trọn tâm huyết cho dòng phim tài liệu, cho những khát vọng kiếm tìm những hình ảnh rạng ngời giữa núi sông. Trong mỗi phim, chị đều cố gắng thể hiện góc nhìn từ nhiều phía.

“Thực ra có rất nhiều khó khăn khi làm những bộ phim này bởi vì thứ nhất câu chuyện đã qua từ lâu rồi, tất cả chúng tôi phải lần lại. Lần lại ở đây không có nghĩa là ở trong chúng ta mà phải đi tìm tài liệu từ các nguồn. Đặc biệt ở phía nước ngoài sẽ cung cấp được cho chúng ta thông tin bởi vì ở thời điểm đó có những nhà báo hãng thông tấn nước ngoài có mặt ở Sài Gòn để chụp ảnh, chứng kiến hoặc viết những bài báo. Có một số câu chuyện đã gợi cho chúng tôi những kỷ niệm rất lớn”- Đạo diễn Lê Phong Lan chia sẻ.

Đạo diễn Lê Phong Lan xem công việc làm phim tài liệu về đề tài chiến tranh như cái nghiệp, là niềm đam mê không thể dứt. Chưa làm xong phim này chị lại phát hiện ra những nhân vật mới, những đề tài mới cho phim khác.

Cuộc kháng chiến trong phim của chị được tải qua số phận, sự hy sinh, thử thách khắc nghiệt của những nhân vật huyền thoại và những câu chuyện đầy nước mắt. Mỗi số phận giống như một bức tranh sống.

Theo như tâm sự của đạo diễn Lê Phong Lan: "Phim của nữ đạo diễn người Nga đọng lại trong lòng tôi rất lớn đó là phim 17 khoảnh khắc mùa xuân. Phim này làm tôi rất xúc động và tình tiết của phim đã khiến tôi muốn học đạo diễn. Sau đó, không hiểu vì sao cơ duyên nào lại đẩy tôi ra trường đi làm phim tài liệu và rồi bị bám chặt, ám ảnh, chạy dài cho đến bây giờ. Bộ phim tài liệu mở ra cho người ta những cái mới, bản sắc, trí tuệ… mà chúng ta học mãi học hoài tìm hiểu mãi không hết. Mong muốn của tôi bây giờ là có thể làm tốt những bộ phim tài liệu có giá trị".

Những câu chuyện đã qua vẫn còn luôn day dứt, vẫn còn khiến vị nữ đạo diễn này trăn trở, suy tư. Đó là lý do, đến giờ chị vẫn mải miết rong ruổi trên con đường làm nghề, bằng tất cả tâm huyết của một người đam mê với đề tài phim tài liệu chiến tranh.