Những sự kiện quốc tế nổi bật tuần qua (4/8 – 10/8)

1. Tổng thống Mỹ phê duyệt lệnh công kích phiến quân ở Iraq

Trong bài phát biểu hôm 8/8, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho hay, ông đã bắt đầu các hoạt động nhằm hỗ trợ hàng nghìn người Iraq thuộc cộng đồng tôn giáo thiểu số Yazidi đang bị mắc kẹt trên núi. Những người này phải bỏ nhà cửa để chạy trốn các lực lượng phiến quân thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) đã đánh chiếm phía Bắc Iraq suốt những tuần qua.

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu: “Hôm nay, tôi đã phê chuẩn hai hoạt động tại Iraq. Thứ nhất là các cuộc không kích có mục tiêu nhằm bảo vệ các nhân viên của Mỹ. Thứ hai là các nỗ lực cứu trợ nhân đạo nhằm giúp hàng nghìn người dân Iraq đang mắc kẹt ở khu vực miền núi không có thức ăn và nước uống”.

Những cuộc không kích lần này sẽ là hành động quân sự đầu tiên của Mỹ tại Iraq kể từ khi Washington chấm dứt cuộc chiến dài 8 năm và rút quân khỏi đây năm 2011. Đầu năm nay, Mỹ đã gửi cử một nhóm cố vấn quân sự đến trợ giúp Chính phủ Iraq đối phó với mối đe dọa từ các chiến binh Hồi giáo. Washington cũng vừa hoàn thành việc thả 72 túi thực phẩm và nước uống xuống cho nhóm người bị mắc kẹt.

Israel và phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine đã nhất trí về một lệnh ngừng bắn kéo dài 72 giờ do Ai Cập đề xuất. Lệnh ngừng bắn sẽ bắt đầu có hiệu lực từ 8h00 theo giờ địa phương (12h00 trưa ngày 5/8 theo giờ Hà Nội).

Một quan chức Ai Cập cho biết những cuộc tiếp xúc của nước này với những bên liên quan đã đạt được cam kết về thỏa thuận ngừng bắn nói trên tại Gaza, cũng như thỏa thuận về việc các bên liên quan sẽ tới Cairo để tiến hành các cuộc đàm phán tiếp theo. Người phát ngôn của Hamas Sami Abu Zuhri xác nhận phong trào này đồng ý với đề xuất ngừng bắn của Ai Cập.

3. Hai cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ bị kết án tù chung thân

Hôm 7/8, Tòa án xét xử tội ác Khmer Đỏ với sự hỗ trợ của LHQ đã tuyên án chung thân đối với hai cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ khét tiếng là Khieu Samphon và Nuon Chia.

Ông Nil Nonn, Chánh án Tòa án xét xử tội ác Khmer Đỏ cho biết: "Các bị cáo Nuon Chea và Khieu Samphon phạm các tội ác chống lại loài người, gồm tội diệt chủng, giết người, ngược đãi và các hành động phi nhân tính khác như cưỡng ép di cư và tấn công chống lại các giá trị con người, trong những năm từ 1975 - 1977. Tòa tuyên án các bị cáo Nuon Chea và Khieu Samphon tù chung thân".

Hai cựu thủ lĩnh Khmer đỏ là Nuon Chia và Khieu Samphon có quyền được kháng án, nhưng chủ tọa phiên tòa cho biết, vì mức độ nghiêm trọng của tội ác mà hai cựu thủ lĩnh Khmer Đỏ này đã phạm phải, nên cả Nuon Chia và Khieu Samphon vẫn phải bị giam giữ cho đến khi có phán quyết cuối cùng.

4. Nga đáp trả lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây

Ngày 6/8 Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký Sắc lệnh “Những biện pháp kinh tế đặc biệt nhằm bảo đảm an toàn cho LB Nga”. Theo đó, Tổng thống cũng giao cho Chính phủ Nga thảo luận chi tiết biện pháp đáp trả các lệnh trừng phạt. Ngay trong buổi sáng 7/8, Chính phủ Nga đã triệu tập phiên họp khẩn cấp để thực thi nhiệm vụ này.

Cuối buổi sáng 7/8, Thủ tướng Chính phủ Nga Medvedev chính thức ký danh sách những loại sản phẩm như thịt bò, lợn, gà, cá, phomat, sữa và một số loại rau quả từ Australia Canada, các nước EU, Mỹ và Nauy bị cấm nhập khẩu hoàn toàn vào Nga. Thủ tướng Medvedev cũng vừa tuyên bố sẽ cấm các chuyến bay quá cảnh Nga của tất cả các hãng hàng không Ukraine và xem xét biện pháp cấm bay qua không phận Nga những chuyến bay của các hãng hàng không Tây Âu.

5. WHO ban bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu đối với dịch Ebola

Tổ chức Y tế thế giới ngày 8/8 đã ban bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu đối với dịch Ebola, sau khi nhận thấy sự lây lan nhanh chóng của virus Ebola là “một sự việc bất thường” và đe dọa tới sức khỏe của người dân trên toàn thế giới.

WHO cũng nhấn mạnh, cộng đồng quốc tế cần phải phối hợp hành động để ngăn chặn và đẩy lùi sự lây lan của dịch bệnh Ebola.

Tính đến nay, dịch Ebola đã cướp đi sinh mạng của gần 1.000 người tại 4 nước Tây Phi và có nguy cơ tiếp tục lây lan nhanh chóng.

Sự lây lan nhanh chóng của dịch Ebola tại khu vực Tây Phi giờ đây đã trở thành một mối đe dọa tới sức khỏe của người dân trên toàn thế giới. Tổ chức Y tế thế giới đã đưa ra kết luận này sau 2 ngày nhóm họp khẩn cấp tại Geneve, Thụy sỹ. Theo các chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới, dịch Ebola năm nay diễn biến bất thường, nghiêm trọng và có độc tính cao.

6. Gần 600 người thiệt mạng trong vụ động đất ở Vân Nam, Trung Quốc

Trang web của Bộ Dân chính Trung Quốc thông báo, tính đến 10h30 ngày 6/8, trận động đất xảy ra tỉnh Vân Nam hôm 3/8 đã làm 589 người thiệt mạng, 2.401 người bị thương và 9 người hiện vẫn đang mất tích, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của 1,884 triệu người.

Ngoài ra, trận động đất cũng khiến 229.700 người phải sơ tán khẩn cấp, 89.000 ngôi nhà của 25.800 hộ dân bị sập hoàn toàn, 129.100 căn nhà của 46.000 hộ bị hư hại nghiêm trọng, 466.100 căn nhà của 151.200 hộ bị hư hại nhẹ.