Con gái tâm thần nuôi cha bại liệt

Anh cả mất sớm, hai em lập gia đình, chị Lê Thị Quyết (49 tuổi, xã Hoằng Quang, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa) trở thành trụ cột gia đình.

Dân làng cho biết, bất kể ngày nắng hay mưa, “chị Quyết dở” đều lang thang kiếm củi. Chị nhặt nhạnh từng cành củi khô hay bất cứ thứ gì trôi dạt về từ phía thượng nguồn sông Mã. Cũng có hôm sông cạn nước chẳng có rác, chị lại lang thang khắp làng trên xóm dưới lượm lặt tàu lá dừa đem về phơi khô chất thành đống. Bà con nhà nào thiếu củi đem vài bơ gạo đến chị đổi cho một bó. Số gạo ít ỏi, chị Quyết cất kỹ, ngày ngày đem thổi cơm nuôi cha bại liệt, mẹ mù lòa.

Quá trưa, ôm khư khư bó củi đi từ bờ đê xuống, chị Quyết đầu tóc rối bù chạy vào nhà, vục nhanh nửa bơ gạo đem ra phía vại nước cùng chiếc nồi nhỏ. Không cần vo đãi, chị đổ nước rồi bắc ngay lên bếp hì hục thổi lửa nấu. Vừa nấu cơm, chị Quyết vừa bê rổ lá khoai lang thái ngoắng đem nấu canh. Bữa cơm nấu vội của gia đình “chị dở” được dọn khi đồng hồ đã điểm hơn 13h chiều.

Bà Nguyễn Thị Thơ (80 tuổi), mẹ chị Quyết bảo, hai ông bà ăn muộn thường xuyên bởi chị Quyết vẫn có “thói quen mải mê nhặt củi quên giờ thổi cơm”. Nâng lưng bát cơm còn giở hạt sượng, chan vội vài muôi canh rau lang lua nhanh vào miệng cho qua bữa, bà Thơ kể, từ ngày hai mắt bị mù, mọi sinh hoạt đều nhờ cô con gái luống tuổi “không lành tính người” ấy.

Gần 20 tuổi, bà Thơ nên duyên vợ chồng với người trai làng chất phác là ông Lê Bá Cường (năm nay 92 tuổi). Lấy nhau được ít năm, khi bà sinh đứa con thứ ba thì ông Cường tham gia thanh niên xung phong vào nam mở đường Trường Sơn. Ít năm sau, ông Cường trở về vì bị sốt rét rừng trong một lần làm nhiệm vụ ở nước bạn Lào.

Ngày về, ông Cường xanh lét như tàu lá, gầy như “bộ xương biết đi” khiến vợ con không nhận ra. Vì sức khỏe yếu nên ông không tham gia lao động được nhiều, ngoài việc vườn tược, ông kiêm thêm chân bán vé đò cho ủy ban. Gần chục năm sau, ông Cường nghỉ hẳn, mọi việc lớn nhỏ trong nhà đều dồn hết lên đôi vai gầy của vợ.

Ông bà sinh được bốn người con (2 trai, 2 gái), một tay bà Thơ lo liệu chuyện chồng, vợ cho các con. Bà bảo, cái số ông bà bất hạnh nên các con cũng khổ theo. Người con trai cả qua đời ít năm sau ngày xuất ngũ. Người con trai thứ ba và cô con gái út đã lập gia đình nhưng đều nghèo, không đỡ đần được gì cho bố mẹ lúc tuổi xế chiều.

Bà Thơ bảo, trong số các con, bà thương nhất con gái thứ hai Lê Thị Quyết. Chị Quyết sinh ra đã mắc bệnh tâm thần, ốm đau triền miên. “Chẳng có gia đình riêng, nó ở vậy với vợ chồng tôi. Ngày còn khỏe, tôi chăm chút quần áo, tắm gội cho nó như đứa trẻ. Thấy nó mạnh khỏe, cười đùa vợ chồng già chúng tôi cũng ấm lòng. Nhưng mấy năm nay tôi già yếu, hai mắt mờ đục rồi mù hẳn nên mọi sinh hoạt đều nhờ đứa con không bình thường ấy”, người mẹ kể, dòng nước mắt lăn dài trên đôi gò má hõm sâu.

Cũng theo bà Thơ, dù không nhìn thấy gì nhưng bà vẫn có thể bê bát cơm tự ăn được. Khổ nhất vẫn là việc chăm sóc ông Cường, chồng bà. Ba năm nay, ông Cường nằm liệt giường sau một cơn bạo bệnh. Mọi sinh hoạt, từ ăn uống, tắm rửa, vệ sinh… đều nhờ người con gái tâm thần.

Nằm sâu hút trong con ngõ phía tả ngạn sông Mã, ngôi nhà của gia đình bà Thơ tuềnh toàng, xiêu vẹo. Cánh cửa được che tạm bằng mảnh phên đã mục nát. Ngôi nhà chỉ rộng hơn chục mét vuông, chẳng có tài sản gì đáng giá ngoài nửa bì thóc lép, mấy bó củi và… một cỗ quan tài. Dưới nền đất ẩm ướt, nồi niêu, áo quần vứt vương vãi, ruồi nhặng khắp nơi.

Bà Thơ bảo, nửa bì thóc đó là “thành quả lao động” mà vụ mùa vừa qua chị Quyết đi quét trên bờ đê và lượm lặt ngoài đồng về. Sau khi vò sạch, phơi khô chị đem cất vào nhà để mai kia đứt bữa đem đi xát lấy cái ăn cho đỡ đói. Còn cỗ quan tài là do bà vay tiền hàng xóm đóng sẵn để lỡ may ông nhà có đường đột ra đi còn có cái mà dùng chứ chờ khi “nước đến chân thì biết xoay sở thế nào”! Số tiền ít ỏi nhà nước hỗ trợ cho người cao tuổi và người tâm thần chẳng thấm vào đâu bởi phải dành dụm để thuốc men cho ông.

“Tôi già rồi, sống nay chết mai, chỉ mong có chút tiền đóng vài cánh cửa cho ngôi nhà kín gió để ông ấy và con gái bớt lạnh mỗi khi gió mùa về. Nhiều lúc cuộc đời bế tắc, tôi chỉ muốn rủ ông ấy chết đi cho xong, nhưng nghĩ đến cảnh đứa con bơ vơ giữa đời, đành gạt nước mắt tiếp tục sống cùng con”, bà Thơ nghẹn ngào.

Suốt cả buổi, thấy nhà có người lạ, chị Quyết chẳng nói chẳng rằng cứ đứng nép xó nhà nhìn trộm, lúc lại chạy ra ngõ nhảy múa, hát ngêu ngao. Thi thoảng chị chạy vào nhà ngồi cạnh cha, kéo tấm chăn bông ố màu bóp chân cho ông.

“Cũng may trời xui đất khiến thế nào hay có lẽ do bản năng sinh tồn mà mấy năm rồi con dở không bỏ nhà đi lang thang nữa. Ngược lại, nó còn rất khỏe, lại biết thương cha mẹ nên ngày ngày vẫn ngược khắp bến sông nhặt củi đổi gạo. Lúc rảnh nó lại sang hàng xóm xin lá khoai lang về nấu canh cho hai thân già chúng tôi, chứ nếu không cũng chẳng biết xoay sở thế nào”, bà Thơ tâm sự.

Bà Lê Thị Mài, một người hàng xóm cho biết, nhiều năm nay chứng kiến cảnh ba con người tội nghiệp vật lộn với cuộc sống mà xót xa. Tình làng nghĩa xóm, thi thoảng bà Mài lại dành dụm ít tiền con cháu cho đem giúp bà Thơ mua đồng trầu, bó rau. Ngày mùa, bà con hô hào cho thêm họ dăm ba bơ gạo.

Nói về hoàn cảnh gia đình bà Thơ, ông Nguyễn Hữu Mạnh, Chủ tịch UBND xã Hoằng Quang cho biết, đây là hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn nhất ở địa phương. Nhiều năm nay, gia đình chủ yếu sống dựa vào trợ cấp của nhà nước. Tuy nhiên số tiền ít ỏi (180.000 đồng/người/tháng) không đủ trang trải thuốc men cho ông cụ bị bệnh bại liệt. Hiện ông bà đều cao tuổi, mất khả năng lao động, mọi sinh hoạt đều dựa vào cô con gái lớn tuổi bị tâm thần từ nhỏ.

“Do kinh tế địa phương khó khăn nên xã cũng không hỗ trợ thêm được gì cho gia đình. Vào dịp lễ tết hàng năm, xã tổ chức thăm hỏi, động viên và tặng chút quà nhỏ gọi là cho gia đình cụ Cường”, ông Mạnh cho biết thêm.