Có nước sạch đôi khi là ước mơ của rất nhiều người (Ảnh minh họa : VEA)
Có nước sạch để dùng, có công trình vệ sinh đảm bảo đang là câu chuyện nóng ở các làng quê hiện nay. Bởi lẽ, đất chật, người đông, nguồn nước ngầm ngày càng bị ô nhiễm, mà các hộ nghèo thì không có điều kiện để xây bể lọc. Thế nên nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng chính sách xã hội là chỗ dựa duy nhất giúp bà con xây dựng các công trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Chỉ có điều, chưa kịp mừng thì bà con lại đối mặt với nỗ lo, vì số tiền được vay đã quá ít so với giá cả thực tế.
Lấy ví dụ với câu chuyện của bà Nguyễn Thị Phượng ở Nhân Hòa, Mỹ Hào, Hưng Yên. Sau nhiều lần bình xét, người phụ nữ góa chồng đang nuôi 5 đứa cả con, cả cháu này đã được vay 8 triệu để lọc nước giếng, vốn đang khoan trực tiếp ngay cạnh ao và nhà tiêu.
Bà Phương rất phấn khởi. Vậy là với 8 triệu ngân hàng cho vay này, bà có thể dùng để làm cả 2 công trình nước sạch và nhà vệ sinh.
Thế nhưng, ông chủ cửa hàng thông báo, giá cả thị trường đã vượt xa số tiền bà có, lên con số 20 triệu. Bà buồn bã cho biết, “được vay có 8 triệu nên không làm gì được”.
Trở ngại này không của riêng bà Phượng. Tổ vay vốn của bà có 50 người thì một nửa là hội viên nghèo. Đất chật người đông, các loại chất thải ngày một nhiều lên, nhưng dân làng vẫn đang phải dùng nước chưa qua xử lý. Họ chỉ biết trông chờ vào nguồn vốn vay của Ngân hàng chính sách để làm các công trình nước sạch và vệ sinh môi trường. Nhưng với mức vay 8 triệu đồng như hiện tại thì không thể làm được công trình nào.
Nói như bà Thoa, cũng ở Nhân Hòa thì, vay “phải vay được độ 20 triệu thì mới có thể làm công trình nước sạch tương đối một tí. Chứ bây giờ 8 triệu bỏ ra cũng dở dang lắm. Chẳng làm được cái gì. Mua cái máy lọc cũng hết tiền rồi”.
Không có nước sạch thì không thể có nông thôn mới. Thế nên với những xã như Nhân Hòa, trong khi chưa thể xây nhà máy nước, nguồn vốn vay của Ngân hàng chính sách là chỗ dựa duy nhất để xã giải quyết nhu cầu thiết yếu này cho bà con.
Vì vậy, ông Nguyễn Duy Huần, Phó chủ tịch UBND xã Nhân Hòa, Mỹ Hào cũng tha thiết bày tỏ: Xã rất mong muốn ngân hàng chính sách xã hội tiếp tục cho người dân vay với số vốn tăng lên để người dân có nước sạch dùng, đảm bảo đạt tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
8 năm kể từ khi có chương trình tín dụng nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Gần 2,2 triệu hộ đã được vay vốn và hoàn trả đúng thời hạn. Chỉ có điều, giờ đây đến lượt những người như bà Phượng, số tiền được vay đã không phù hợp.
Bà Phượng cho biết, gia đình bà gần ao, nước bẩn, hay bị đau mắt đau bụng, gia đình cũng khó khăn nên rất tha thiết được vay thêm, hơn mức 8 triệu để cải thiện cuộc sống.
Thế nhưng đó là kỳ vọng của bà, còn thực tế sẽ phải chờ. Và trong lúc chờ đợi, cháu bà sẽ vẫn sẽ tiếp tục phải dùng nước không đảm bảo.