Đó là chia sẻ của Giáo sư Philippe Devillers, Cựu tùy viên báo chí của Tướng Philippe Leclerc, Tổng Tư lệnh lực lượng viễn chinh Pháp ở Đông Dương từ 1945-1946.
Chiến dịch Điện Biên Phủ kéo dài suốt 56 ngày đêm đã giành thắng lợi hoàn toàn vào buổi chiều lịch sử ngày 7/5/1954, kết thúc 9 năm kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược. Với chiến thắng này, Điện Biên Phủ đã đi vào lịch sử thế giới như một sự kiện làm thay đổi cục diện thế giới do các cường quốc thiết lập nên khi đó. Bởi chiến thắng này đã góp phần cổ vũ phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc của các nước thuộc địa ở châu Á và châu Phi và thiết lập lại trật tự thế giới nửa sau thế kỷ XX.
Mời quý vị khán giả xem video chi tiết:
Tại Paris, 8/5 là ngày kỷ niệm lần thứ 9 quân đồng minh chiến thắng Phát xít Đức trong Chiến tranh thế giới lần thứ hai, nhưng không khí ảm đạm bao trùm sau tin Pháp thua trận ở Điện Biên Phủ.
Nhà nghiên cứu về Việt Nam Philippe Devillers từng làm tùy viên báo chí cho Tướng Leclerc, Tổng Tư lệnh lực lượng viễn chinh Pháp ở Đông Dương từ 1945-1946. Ông Devillers là một trong những người đầu tiên nêu trách nhiệm của Chính phủ Pháp trong việc khởi động cuộc chiến tranh Đông Dương, nay ở tuổi 92, khi nói chuyện với Hội hữu nghị Pháp - Việt, ông vẫn khẳng định: “Điện Biên Phủ là thất bại mù quáng của chủ nghĩa thực dân Pháp”.
Giáo sư Philippe Devillers, Cựu tùy viên báo chí của Tướng Philippe Leclerc nói: “Từ năm 1946, theo đề nghị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nếu Chính phủ kháng chiến Pháp bắt đầu quan tâm đến Chính phủ Việt Nam để tiếp tục đàm phán với nhau, theo tôi, hai bên đã có thể đạt được thỏa thuận, có thể so sánh với thỏa thuận của người Hà Lan và người Anh với Indonesia. Tôi nghĩ rằng, chúng ta đã có một cuộc chiến tranh không có lợi gì cả và cá nhân tôi cảm thấy, đây là cuộc chiến tranh tội ác. Sự hối tiếc nhất trong đời tôi là đã xảy ra chiến tranh giữa Pháp và Việt Nam”.
‘ Vào ngày 6/12/1953, tại Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. Ảnh: Lhu.edu.vn.
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã đánh dấu sự kết thúc một thời đại của chủ nghĩa thực dân, thời đại mà người châu Âu tiến hành xâm lược và xây dựng các thuộc địa của mình tại các lục địa khác kéo dài từ thế kỷ XV đến quá nửa thế kỷ XX.
Giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia khẳng định: “Điện Biên Phủ không chỉ là chiến thắng quân sự, mà đây là lần đầu tiên những người dân ở một nước thuộc địa đã thiết lập quân đội để đánh bại một trong những quân đội phương Tây lớn mạnh nhất trên thế giới. Ở thời điểm ấy, trên toàn thế giới những người ở chế độ thực dân biết rằng họ sẽ có thể giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh giành độc lập”.
Cục diện thế giới đã thay đổi sau chiến thắng Điện Biên Phủ, nhưng hòa bình, độc lập mới chỉ được xác lập ở miền Bắc Việt Nam sau Hiệp định Geneva. Cả dân tộc còn phải đi tiếp một chặng đường 21 năm sau đó mới giành được thắng lợi hoàn toàn để Bắc - Nam liền một dải.