Phó Trưởng ban thường trực Ban Tôn giáo Chính phủ Nguyễn Thanh Xuân. Ảnh: Vnn
Hiện những người tu theo pháp môn làng Mai đã rời khỏi tu viện Bát Nhã và chùa Phước Huệ ở thị xã Bảo Lộc, không hề có sự giám sát của cảnh sát.
Vụ việc được Ban Tôn giáo Chính phủ tóm tắt như sau:
Trước tháng 6/2008, những người Việt Nam tu theo pháp môn làng Mai tu tập tại tu viện Bát Nhã (thị xã Bảo Lộc, Lâm Đồng) theo những khóa tu ngắn ngày, có sự bảo lãnh của thượng tọa Thích Đức Nghi, trụ trì tu viện Bát Nhã.
Tuy nhiên, Pháp môn Làng Mai do Thiền sư Thích Nhất Hạnh đứng đầu đã can thiệp vào công việc nội bộ Giáo hội Phật giáo Việt Nam bằng cách bổ nhiệm Phó trụ trì Tu viện Bát Nhã, tấn phong giáo phẩm cho 1 vị từ Thượng tọa lên Hòa thượng mà không qua ý kiến trụ trì tu viện Bát Nhã và Giáo hội Phật giáo Việt Nam và việc làm này đã vi phạm Hiến chương giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Do bức xúc bởi việc này, tháng 9/2009, thượng tọa Thích Đức Nghi trụ trì Tu viện Bát Nhã từ chối bằng văn bản việc bảo lãnh cho những người tu theo pháp môn làng Mai. Đồng thời, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng đã có văn bản yêu cầu số người này phải ra khỏi tu viện Bát Nhã, nhưng những người tu theo Pháp môn Làng Mai không thực hiện yêu cầu này, nên đã xảy ra 2 vụ xô xát giữa các tăng ni, phật tử của tu viện Bát Nhã với những người tu theo pháp môn làng Mai vào các ngày 27/6/2009 và 27/9/2009.
Ba tháng sau (tức tháng 9/2009), toàn bộ số người tu theo Pháp môn Làng Mai đã rời khỏi tu viện Bát Nhã đến ở tạm tại chùa Phước Huệ (thị xã Bảo Lộc, Lâm Đồng). Và cho đến cuối tháng 12 vừa qua, những người này đã tự rời khỏi chùa Phước Huệ trở về địa phương.
Trả lời câu hỏi của báo giới trong nước và quốc tế, ông Nguyễn Thanh Xuân, Phó Trưởng ban thường trực Ban Tôn giáo Chính phủ khẳng định, đây là việc mâu thuẫn nội bộ giữa sư và phật tử thuộc tu viện Bát Nhã với những người tu theo Pháp môn làng Mai do có sự khác biệt về phương pháp hành đạo và văn hóa.
Pháp môn Làng Mai là pháp môn tu hành của Phật giáo do nhà sư Thích Nhất Hạnh thành lập ở Pháp. Pháp môn này tu thiền theo hướng tiếp hiện “dấn thân” và nam - nữ cộng tu, khác biệt với pháp môn tu hành của Phật giáo Việt Nam là thiền Việt truyền thống. Tăng tu riêng, ni tu riêng.
Ông Nguyễn Thanh Xuân, Phó Trưởng ban thường trực Ban Tôn giáo Chính phủ: “Trách nhiệm giải quyết thuộc về thượng tọa Đức Nghi, giáo hội Phật giáo tỉnh Lâm Đồng, giáo hội Phật giáo VN và thầy Thích Nhất Hạnh. Nhà nước, Giáo hội nỗ lực rất lớn để giảm thiểu vụ việc này, mong muốn làng Mai giải quyết vụ việc này với tinh thần hòa giải của Phật giáo. Thầy Nhất Hạnh không đáp ứng yêu cầu từ Giáo hội Phật giáo Việt Nam và chính quyền Việt Nam, lại có lời nói kích động những người tu ở làng Mai thời gian vừa qua. Thầy Nhất Hạnh nỗ lực nhiều hơn thì vấn đề không trầm trọng như vậy”.
Cũng theo ông Nguyễn Thanh Xuân, Giáo hội Phật giáo Nam hiện đang tồn tại nhiều môn phái và những người muốn tu theo Pháp môn làng Mai sẽ phải tuân thủ theo những quy định của pháp luật Việt Nam.