"Vết nhơ" và sự nhởn nhơ
Cách đây hơn chục năm, sau "scandal" đạo nhạc của nhạc sĩ Bảo Chấn, Cục Nghệ thuật Biểu diễn từng lập một danh sách "đen" gồm gần 70 ca khúc bị nghi là đạo nhạc nước ngoài. Trong số này có rất nhiều ca khúc đang nổi đình nổi đám như: Ước gì (Võ Thiện Thanh), Mẹ yêu (Phương Uyên), Ngồi hát ca bồng bềnh (Quốc Bảo), Tình xót xa thôi (Lê Quang)…
Trước đó, các công ty sản xuất băng đĩa lậu cũng đã nhanh tay in ấn "chui" và phát hành bộ đĩa "101% copy & cover 2004" tập hợp những ca khúc đóng dấu "made in Việt Nam" bị cho là đạo nhạc nước ngoài khiến cả làng nhạc Việt nháo nhào. Điều đáng nói là các nhạc sĩ bị nghi đạo nhạc đều là những cái tên có sức ảnh hưởng rất lớn đến nhạc Việt lúc bấy giờ.
Tuy nhiên, đứng trước mũi dùi dư luận, câu trả lời chung mà các nhạc sĩ này đưa ra thường là "bị ảnh hưởng", rằng chỉ vay mượn giai điệu chứ không "ăn cắp" và sáng tác của mình chỉ có nét tương đồng chứ không giống với bài hát nhạc ngoại nào đó.
Duy chỉ có nhạc sĩ Bảo Chấn là thừa nhận: Tình thôi xót xa - đứa con tinh thần" của mình - giống một bài hát nước ngoài đến 99% và chủ động xin lỗi, đồng thời xin không sử dụng sáng tác này dưới bất cứ hình thức nào. Bảo Chấn gọi đây là cơn chấn động của cuộc đời mình. Sau scandal này, ông ít viết nhạc hẳn và lặng lẽ rút lui khỏi showbiz Việt.
Tuy nhiên nỗi khiếp đảm với các nhạc sĩ thời ấy dường như lại là điều rất đỗi bình thường, thậm chí là niềm mong muốn được nhắc đến của những người sáng tác trẻ sau này, mà Sơn Tùng M-TP chỉ là một trong số đó. Nam ca sĩ hiện đang sở hữu số lượng fan đông nhất nhì showbiz Việt đồng thời sở hữu gần chục sáng tác bị cho là đạo, là phiên bản của các ca khúc từ Á đến Âu.
Tuy nhiên, tới giờ giọng ca người Thái Bình vẫn phủ nhận việc này và khẳng định chỉ lấy cảm hứng từ beat (phần đệm của các ca khúc) nhạc ngoại để sáng tác, mà đó là cách làm khá bình thường hiện nay.
Không chỉ Sơn Tùng M-TP mà nhiều nghệ sĩ trẻ khác cũng từng tỏ ra bình thản, thậm chí thích thú khi bị dính vào những lùm xùm liên quan đến chuyện đạo nhạc. Điển hình trong số đó phải kể đến "Công chúa bong bóng" Bảo Thy khi nhiều năm trước, cô liên tục hát những ca khúc bị cho là đạo nhạc nước ngoài và xuất hiện liên tục trên các phương tiện truyền thông cả trong lẫn ngoài nước với biệt danh "nữ hoàng đạo nhạc". Có điều, Bảo Thy dường như không lấy làm buồn về việc này mà trái lại, bỏ ngoài tai mọi lời bàn tán xì xào về mình, nữ ca sĩ này tiếp tục xuất hiện với những ca khúc gắn liền với nghi án đạo nhạc.
Đạo có chủ đích?
Nếu như cách đây một thập kỷ, người ta dễ dàng nhận thấy nỗi xấu hổ, ngượng ngùng và cả lo âu của các nhạc sĩ có ca khúc bị tố là đạo nhạc thì điều đó dường như không hiện hữu ở nhiều nghệ sĩ trẻ hiện giờ. Đến nỗi người ta vẫn nói với nhau rằng, nếu như Sơn Tùng M-TP sáng tác một ca khúc nào đó không bị tố đạo nhạc thì mới là chuyện lạ.
Ca khúc mới nhất của nam ca sĩ này dù bị dư luận bóc mẽ và chỉ trích gay gắt vì copy nhạc ngoại nhưng cũng đã kịp cán mốc vài triệu lượt người xem trên kênh phát hành trực tuyến thông qua một trang mạng xã hội - điều mà rất nhiều "ngôi sao" ca nhạc mơ ước. Đứng ở góc độ hiệu quả tương tác với khán giả và sức lan tỏa của ca khúc thì đó rõ ràng là thành công không nhỏ của Sơn Tùng.
Tuy nhiên, dễ dàng nhận ra đứng đằng sau Sơn Tùng là cả một ê-kip sản xuất âm nhạc chuyên nghiệp sẵn sàng tìm đủ mọi cách để lăng xê và đưa anh nổi tiếng hơn bằng mọi giá. Nói vậy là bởi, với một ca sĩ ngay từ khi bước vào nghề đã thường xuyên bị dính vào nghi án đạo nhạc như Sơn Tùng, không có lý do gì và cũng không khó gì để êkip đồng hành với nam ca sĩ này xác minh việc một sáng tác nào đó của anh có đạo hay không trước khi bắt tay vào sản xuất sáng tác đó và tung ra thị trường. Vì vậy nếu thực sự Sơn Tùng đạo nhạc thì đó là sự đạo có chủ đích và đó chắc chắn có lỗi của ê-kip đứng sau nam ca sĩ này.
Đến nay, vẫn chưa có một chế tài nào xử lý nghiêm khắc chuyện đạo nhạc. Đã có thời cơ quan quản lý văn hóa từng nghĩ đến chuyện xem xét làm rõ các nghi án đạo nhạc, nếu có thì đề nghị Sở Văn hóa - Thể thao địa phương đình chỉ không cấp phép biểu diễn, in ấn băng đĩa với những ca khúc này, rồi yêu cầu các đài không phát sóng, không dàn dựng chương trình với những tác phẩm có tính copy. Tuy nhiên tới giờ vẫn chưa trường hợp nào bị xử lý, trong khi sự lên tiếng chỉ trích của dư luận lại chỉ khiến tên tuổi của những người này thêm nổi như cồn.
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam!