Những người yêu mến văn hóa Mường hẳn vẫn chưa quên câu chuyện nhà Lang bị thiêu hủy hồi cuối tháng 10/2013 bởi sự thiếu ý thức của một vài khách tham quan. Đây được coi là công trình kiến trúc nguyên bản cuối cùng của gia đình quan Lang, tầng lớp cao nhất trong xã hội người Mường trước đây, vì thế đã để lại sự tiếc nuối lớn. Không tuyệt vọng, không bỏ cuộc, nhiều cá nhân và tập thể đã đóng góp tinh thần và vật chất để phục dựng Nhà Lang.
Sau hơn 2 năm kể từ ngày bị cháy, Nhà Lang - nơi mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc Mường đã được phục dựng thành công. Ở ngôi nhà này, những phần khung cột cũ bị cháy xém bên ngoài vẫn tiếp tục được sử dụng, một vài vật dụng được lắp ghép từ mảnh vụn cũ, còn lại chủ yếu phải thay mới.
Nhà Lang sau khi phục dựng
Dự án “Nhà Lang - giấc mơ hồi sinh” chính thức khởi động tháng 5/2015. Với sự chung tay góp sức của cả cộng đồng, trong đó đặc biệt là giới văn nghệ sĩ và các nhà nghiên cứu, trong vòng 6 tháng, Ban tổ chức đã tổ chức 3 sự kiện nhằm gây quỹ cho dự án, đó là Triển lãm - trình diễn thời trang “Giai điệu núi đồi”, triển lãm nhiếp ảnh “Giấc mơ hồi sinh”, trưng bày và đấu giá tác phẩm nghệ thuật của gần 60 nghệ sĩ khắp 3 miền Bắc - Trung - Nam.
Họa sĩ Trần Thị Thu, Tác giả có tác phẩm tham gia đấu giá ủng hộ dự án chia sẻ: “Tác phẩm của tôi được vẽ trên đất Mường vào cuối năm 2014, tôi cũng đã ủng hộ bức tranh này và coi như đã góp được một phần sức lực vào công việc có ý nghĩa này”.
Thành công bước đầu của dự án có thể coi là thành quả chung của cả cộng đồng và được cộng đồng ghi nhận.
Nhà điêu khắc Vương Học Báo nói: “Tôi rất ngưỡng mộ những người đã đứng ra kêu gọi và khôi phục Nhà Lang, bởi đây là việc tưởng như vô vọng. Mọi người đã có ý thức chung tay góp sức khôi phục lại Nhà Lang như thế rất đáng quý”.
Dù chưa thể và thậm chí là rất khó để khôi phục được hoàn toàn ngôi Nhà Lang hơn trăm tuổi như ban đầu, nhưng đây là một trong những câu chuyện điển hình đề cao vai trò quan trọng của cả cộng đồng trong việc chủ động tham gia công tác giữ gìn và bảo tồn di sản truyền thống.
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam!