Đây là chương trình đánh giá học sinh quốc tế do Hiệp hội các nước phát triển (OECD) khởi xướng và chỉ đạo.
PISA kiểm tra 3 môn là Toán học, Đọc hiểu và Khoa học. Đối tượng kiểm tra là học sinh ở độ tuổi 15, theo chuẩn của PISA là độ tuổi kết thúc giai đoạn giáo dục bắt buộc ở hầu hết các quốc gia. Kết quả đạt được gây bất ngờ cho ngay cả Bộ GD & ĐT: Ở lĩnh vực Toán học, Việt Nam đứng thứ 17/65 quốc gia, cao hơn nhiều nước giàu của OECD như Áo, Australia, Đan Mạch, Pháp, Anh.
Ở lĩnh vực Đọc hiểu: Việt Nam đứng thứ 19/65. Lĩnh vực Khoa học: Việt Nam đứng thứ 8/65. Cả 3 lĩnh vực này, học sinh Việt Nam đều đạt trên chuẩn năng lực của OECD.
‘ Bảng xếp hạng môn Toán của khảo sát PISA 2012. Ảnh: VnE
Trả lời về quy trình kiểm tra và chấm thi được thực hiện thế nào để đảm bảo tính chính xác, bà Lê Thị Mỹ Hà, Giám đốc PISA Việt Nam, Giám đốc Trung tâm đánh giá chất lượng Cục Khảo thí kiểm định chất lượng giáo dục cho biết: “Việt Nam bắt đầu thực hiện chu kỳ đánh giá PISA từ đầu năm 2010, hơn 160 trường thuộc 59 tỉnh, thành phố đã được lựa chọn để tham gia đánh giá, trong đó có các loại hình khác nhau như trường công lập và ngoài công lập, trung cấp chuyên nghiệp, trung tâm giáo dục thường xuyên”.
So với các nước tham gia PISA 2012, Việt Nam xếp thứ 69/70 về GDP bình quân đầu người và xếp thứ 70/70 về chỉ số phát triển con người. Vì vậy, kết quả này gây bất ngờ không chỉ cho Việt Nam mà còn cho cả các nước tham gia.
Một câu hỏi được đặt ra là, nếu học sinh Việt Nam có năng lực Toán, Đọc hiểu và Khoa học cao như vậy, thì tại sao chất lượng nguồn nhân lực lại bị đánh giá là chất lượng thấp?
Ông Nguyễn Vinh Hiển, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT trả lời: “Vì PISA chưa đánh giá được toàn diện học sinh, những năng lực khác của chúng ta cũng còn yếu”.
Bộ GD&ĐT cũng cho biết, sẽ tiếp tục phân tích kỹ hơn báo cáo kết quả PISA lần này để xác định đúng các yếu tố ảnh hướng lớn đến kết quả học tập của học sinh. Đồng thời nghiên cứu, vận dụng các kỹ thuật, phương pháp của PISA vào công tác đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông, nhất là đổi mới cách ra đề kiểm tra, đề thi và phương pháp đánh giá chất lượng.