Có đến hơn 200 hiện vật làm từ tranh, tre, nứa, lá được trưng bày ở Bảo tàng tỉnh Lâm Đồng. Chúng đều là vật dụng sinh hoạt, dụng cụ lao động hằng ngày của đồng bào Mạ, K’ho và Chu Ru - các đồng bào dân tộc thiểu số bản địa tỉnh Lâm Đồng, tạo nên không gian của tranh, tre, nứa, lá mang đậm sắc màu của vùng đất Tây Nguyên.
Nhiều người đến đây khá bất ngờ bởi không thể tưởng tượng là có nhiều vậy dụng tranh tre nứa đến vậy. Có những vật dụng lần đầu tiên họ biết đến; và tuổi đời của chúng có đến hàng trăm năm. Mỗi hiện vật đem đến cho người xem một bài học về sự sáng tạo trong lao động như những chiếc xà gạc - vật dụng không thể thiếu khi người dân phát rẫy, làm nương; những chiếc chiếu nghi lễ chỉ được dùng trong dịp cúng tế. Cũng được đan bằng cói nhưng người xem có thế thấy sự khác biệt với chiếc chiếu của người dân miền xuôi không chỉ về kích thước mà sợi chiếu cũng lớn hơn và hoa văn trên chiếu cũng tạo hình khác hơn…Cứ như vậy, hơn 200 hiện vật với những công năng khác nhau đã cho thấy sự tỉ mỉ, khéo tay và óc sáng tạo của các đồng bào dân tộc thiểu số vùng Nam Tây Nguyên.
Có một điều lạ mà ít ai biết đến, đó là việc làm nên các công cụ lao động và các vật dụng từ nguyên liệu tranh, tre, nứa, lá ở Tây Nguyên chủ yếu do đàn ông trong buôn đảm nhận. Có lẽ, do đan lát liên quan đến việc phải đi rừng lấy nguyên liệu, phải dùng dao, rựa, cần nhiều sức lực…Nhưng để tạo nên những vật dụng tranh tre nứa chắc chắn, đảm bảo độ đồng đều thì đòi hỏi sự khéo léo ở họ. Chính bởi thế trong mỗi làng chỉ có vài nam giới giỏi công việc này; cũng giống như người phụ nữ thường giỏi dệt thổ cẩm vậy.
Nhiều sản phẩm tạo nên bản sắc của cả cộng đồng. Dù trong không gian của phòng trưng bày hay không gian của những buôn làng thì với các đồng bào Nam Tây Nguyên, những vật dụng từ tranh, tre, nứa, lá chính là niềm tự hào về một nét đẹp rất riêng của người dân nơi đây, những sản phẩm gắn kết mọi người trong cộng đồng Tây Nguyên.
