Nhà vườn truyền thống Huế xuất hiện khá sớm, nhất là sau khi thủ phủ chúa Nguyễn được xây dựng ở làng Kim Long, bên bờ tả ngạn sông Hương vào năm 1636 và đặc biệt phát triển mạnh dưới triều Nguyễn. Sự khác biệt về lối sống, tâm thức, tín ngưỡng, luật lệ triều Nguyễn cùng với khí hậu, địa hình, thổ nhưỡng xứ Huế đã tạo nên nét đặc trưng nhà vườn truyền thống về lịch sử hình thành, kết cấu kiến trúc, không gian sinh hoạt gia đình, không gian xã hội mà những ngôi nhà truyền thống thuộc các vùng miền khác nhau trên đất nước Việt Nam hiếm nơi nào có được.
Nhà vườn Huế giống như một Kinh thành Huế thu nhỏ, với hàng cây xanh bao quanh khu vườn, bao bọc ngôi nhà, hồ nước trước nhà ví như dòng sông Hương, bình phong như núi Ngự Bình, hòn non bộ có hang động, thác nước, có chùa… các loại cây cảnh, hoa lá và cây ăn quả…vv Tất cả chứa đựng nhiều giá trị văn hóa, kiến trúc nghệ thuật.
Nhà vườn truyền thống Huế vốn là "kiệt tác thơ về kiến trúc đô thị". Những ngôi nhà vườn ẩn chứa nhiều bí ẩn cần được khám phá. Trong khu vườn cổ và mái nhà xưa ấy, văn hóa Huế được bảo lưu với tất cả những giá trị tốt đẹp. Chất nhân văn của văn hóa Huế và sự cầu kỳ của lối sống Huế thấm đẫm trong từng gian nhà, trong từng kết cấu không gian kiến trúc.
