TỔNG
QUAN
Nước
chủ nhà: Tây Ban Nha
Thời
gian: từ 13/6 đến 11/7 năm 1982
Thể
thức: vòng bảng, bảng tuyển chọn và knock out
CÁC
ĐỘI TUYỂN THAM DỰ
World Cup Espana 1982 chứng kiến sự thay đổi đáng kể
trong thể thức thi đấu khi số lượng các đội tuyển dự VCK đã không còn là 16.
Theo đó, 24 đội bóng sẽ được chia thành 6 bảng thi đấu vòng tròn, hai đội đầu bảng
vào vòng kế tiếp và lại được chia thành 4 bảng, mỗi bảng ba đội. Bốn bảng đấu
này sẽ tiếp tục thi đấu vòng tròn với nhau để tìm ra bốn cái tên xuất sắc nhất
lọt vào vòng bán kết. Giai đoạn thứ ba quyết định sẽ bao gồm hai trận bán kết,
một trận tranh HCĐ và trận chung kết.
Danh
sách 16 đội tuyển tham dự: Tây Ban Nha – Ba Lan –
Italia – Cameroon – Peru – Tây Đức – Áo – Algeria – Chile – Bỉ – Argentina –
Hungary – El Salvador – Anh – Pháp – Tiệp Khắc – Kuwait – Bắc Ailen – Nam Tư –
Honduras – Brazil – Liên Xô – Scotland – New Zealand.
KẾT
QUẢ CHUNG CUỘC
Vô
địch: Italia
Á
quân: Tây Đức
Hạng
ba: Ba Lan
Hạng
tư: Pháp
Vua
phá lưới: Paolo Rossi (Italia – 6 bàn)
Tổng
số trận đấu: 52
Tổng
số bàn thắng: 146 (trung bình 2.81 bàn/trận)
Tổng
số khán giả: 2.109.723 (trung bình 50.571 người/trận)
WORLD
CUP CỦA ITALIA VÀ PAOLO ROSSI
Italia là nhà VĐ của kì World Cup thứ 12 trong lịch sử,
chân sút số một của họ Paolo Rossi cũng ẵm luôn danh hiệu Vua phá lưới. Nhắc đến
Italia năm 82 là nhắc đến Rossi và ngược lại. Họ tương đồng trong nhiều khía cạnh
nhưng điều quan trọng hơn cả: Italia không có Rossi cũng đồng nghĩa với Italia
không VĐ.
Italia đến với Espana 1982 với không nhiều kì vọng cho
lần lên ngôi thứ ba trong lịch sử. Họ không sở hữu những cái tên nổi bật, đã
lâu không giành được danh hiệu và thậm chí mới trải qua scandal dàn xếp tỉ số
Totonero rúng động khắp châu Âu. Chân sút được HLV của họ, ông Enzo Bearzot tuyển
chọn là Paolo Rossi cũng đồng cảnh ngộ. Anh này vốn chẳng phải một tiền đạo
danh tiếng, kĩ năng hạn chế và cũng mới… ra tù vài tháng vì scandal kể trên.
Người Italia tỏ ra bất bình vì quyết định triệu tập Rossi, họ càng có lí khi
Italia thi đấu vật vờ tại vòng bảng, hòa cả ba trận còn Rossi chẳng để lại bất
cứ dấu ấn nào. May mắn lọt vào vòng bảng tuyển chọn nhờ hơn Cameroon đúng một
bàn thắng, những tưởng cuộc hành trình của Ý tại Espana lần này sẽ kết thúc
chóng vánh khi đối thủ sắp tới của thầy trò Enzo Bearzot là hai gương mặt sừng
sỏ Nam Mĩ: Brazil và Argentina. Nhưng với tinh thần chiến đấu quật cường,
Italia và Rossi đã chứng minh cho tất cả thấy vì sao họ luôn được xem là một ứng
cử viên tiềm tàng trước mỗi giải đấu lớn. Sau khi đánh bại Argentina 2-1,
Italia tiếp tục có được một chiến thắng sát nút 3-2 nữa trước Brazil, nhưng điều
mà người ta chú ý hơn cả chính là cú hattrick mà Rossi đã ghi được.
Ba bàn thắng “khởi động” World Cup trước Brazil như là
một liều doping hạng nặng, giúp Rossi bộc phát hết tất cả những gì là tinh túy
nhất của mình. Điều này càng được chứng tỏ khi ông là chủ nhân của cả hai pha lập
công, giúp Italia đánh bại “Đại bàng trắng” Ba Lan trong trận bán kết. Trong trận
đấu quan trọng nhất giải, Paolo Rossi tiếp tục là điểm sáng lớn trên hàng công
Azzuri khi thi đấu tích cực và là một họng pháo cực kì nguy hiểm mỗi lần được
các đồng đội trao gửi niềm tin. Dù không còn thói quen… ghi trọn những bàn thắng
đội nhà song pha làm bàn mở tỉ số cũng là quá đủ để giúp Rossi trở thành người
hùng trong chiến thắng của Italia trước “tinh thần Đức”. Pha lập công thứ 6 đó
cũng chính thức giúp Rossi đăng quang ngôi Vua phá lưới Espana 1982 dù ông chỉ
có thể ghi bàn trong đúng ba trận đấu cuối.
Kết thúc giải đấu, Rossi ẵm luôn danh hiệu cầu thủ xuất
sắc nhất giải và tiếp tục là người về nhất trong cuộc đua Quả bóng vàng châu Âu
được trao vào dịp cuối năm.
BRAZIL
KÉM DUYÊN
Đến với Espana 1982, Brazil tiếp tục trình làng một thế
hệ cầu thủ tấn công tài năng gồm những Zico, Socrates, Falcao hay Eder. Họ được
kì vọng rất nhiều, và thực tế sự kì vọng ấy đúng là có cơ sở nhất là khi người
ta được chứng kiến phong độ đỉnh cao của thầy trò Tele Santana tại vòng bảng thứ
nhất. Là một trong hai đội giành trọn vẹn sáu điểm tại vòng bảng nhưng những gì
mà Brazil làm được tại bảng tử thần tỏ ra ấn tượng hơn hẳn những người đồng
nghiệp bên phía tuyển Anh. Họ lần lượt hạ Liên Xô 2-1, thắng đậm Scotland 4-1
và cuối cùng là chiến thắng dễ dàng 4-0 trước tân binh New Zealand.
Vòng đấu bảng thứ hai của Brazil đã có thể diễn ra “mượt
mà” hơn sau chiến thắng trước người láng giềng Argentina, nếu họ không đụng phải
một Italia và một Paolo Rossi quá xuất thần. Socrates và Falcao ghi hai bàn cho
Selecao nhưng một mình Rossi với cú hattrick thần kì đã nhấn chìm Brazil và khiến
đội bóng áo vàng xanh phải trở về trong tiếc nuối tột cùng.
Tuyển Pháp cũng là một cái tên để lại sự tiếc nuối nhất
định khi chỉ thua nhà Á quân Tây Đức trong trận đấu bán kết vốn được xem như là
biểu tượng của sự hấp dẫn World Cup. Pháp vượt lên dẫn trước tới 3-1 trong hiệp
phụ nhưng một lần nữa “tinh thần người Đức” lại được thể hiện với hai bàn gỡ
hòa trước khi đội bóng này có được chiến thắng chung cuộc trên chấm 11m.
NHỮNG
ẤN TƯỢNG KHÁC
Dấu
ấn tân binh: World Cup 1982 tiếp tục chào đón thêm nhiều
những đội tuyển mới chỉ lần đầu tham dự ngày hội bóng đá lớn nhất thế giới.
Algeria là cái tên để lại ấn tượng sâu đậm nhất khi hạ Tây Đức ngay trận đầu
tiên vòng bảng nhưng chung cuộc, cả Algeria, New Zealand lẫn Honduras đều chịu
chung kết cục tất yếu là rời giải ngay sau vòng bảng thứ nhất.
Diego
Maradona: Espana năm 1982 bắt đầu chứng kiến những
bước chạy World Cup đầu tiên của huyền thoại người Argentina Diego Maradona,
nhưng nói một cách chính xác, đây mới chỉ được xem là bàn đạp giúp vũ công xứ
tango làm quen mới môi trường khắc nghiệt của World Cup. Ở trận gặp Brazil tại
vòng 2, Maradona đã phải ngậm ngùi lĩnh thẻ đỏ rời sân sau khi có tình huống
chơi xấu nhằm vào tiền vệ Batista.
Cầu
thủ trẻ tuổi nhất: Giuseppe Bergomi trở thành cầu thủ trẻ
nhất của Ý từng thi đấu tại một kì World Cup nhưng Norman Whiteside của Bắc
Ailen còn vượt qua kỉ lục của Pele khi được xem là gương mặt “non” nhất từng
tham dự một kì World Cup. Năm đó, đội bóng của Whiteside là Bắc Ailen đã chơi tốt,
xếp trên cả TBN ở vòng bảng và chấp nhận dừng bước tại vòng bảng tuyển chọn.