53% nhà báo toàn cầu sử dụng AI để hỗ trợ công việc

Người dùng toàn cầu dành hơn 6 tiếng mỗi ngày cho Internet

Theo báo cáo Toàn cảnh Báo chí Truyền thông Việt Nam 2025 - 2026 của Global PR Hub, thời gian trung bình của một người dùng dành cho Internet đã đạt mức 6 giờ 38 phút mỗi ngày, bỏ xa các phương tiện khác. Truyền hình, dù vẫn duy trì được vị thế nhất định, nhưng thời gian theo dõi đã bị thu hẹp đáng kể với 3 giờ 13 phút, trong khi việc sử dụng mạng xã hội và đọc báo, tạp chí chiếm khoảng 2 giờ 21 phút mỗi ngày. 

Sự phổ biến của các loại hình ứng dụng và trang web cũng phản ánh rõ nét nhu cầu kết nối của con người. Nhóm ứng dụng trò chuyện và nhắn tin dẫn đầu với tỷ lệ sử dụng lên tới 94,5%, bám sát ngay sau là mạng xã hội với 94,4% và các công cụ tìm kiếm đạt 82,3%. 

Ngoài các nhu cầu cơ bản, người dùng còn dành sự quan tâm thường xuyên cho các tiện ích kỹ thuật số khác như mua sắm trực tuyến (74,9%), dịch vụ bản đồ, email và tiêu thụ nội dung tin tức. Đi sâu vào hoạt động trên mạng xã hội, có thể thấy đây là một "siêu hệ sinh thái" đáp ứng đa mục tiêu. Hoạt động phổ biến nhất trên các nền tảng này là nhắn tin cho người thân và bạn bè (dao động từ 72,1% đến 79,6%). 

Tuy nhiên, mạng xã hội không chỉ là nơi để trò chuyện; nó đã trở thành một cỗ máy giải trí và cập nhật thông tin khổng lồ.  Người dùng truy cập các nền tảng như Facebook, TikTok hay Instagram chủ yếu để tìm kiếm nội dung giải trí vui nhộn (55,3% - 62,6%) và cập nhật tin tức, sự kiện (30,7% - 66,7%). Đặc biệt, xu hướng sử dụng mạng xã hội để nghiên cứu thương hiệu và sản phẩm cũng đang gia tăng mạnh mẽ, tạo ra cơ hội lớn cho các chiến lược truyền thông tích hợp.

Nhiều khu vực có xu hướng "xã hội hóa tin tức" nhanh chóng

Bước sang giai đoạn 2025 - 2026, thói quen tiêu thụ thông tin của công chúng đang trải qua một cuộc chuyển dịch sâu sắc về mặt định dạng. Dù 55% khán giả toàn cầu vẫn giữ thói quen đọc tin tức dạng văn bản để nắm bắt thông tin nhanh và chủ động, nhưng sự trỗi dậy của các định dạng nghe nhìn là không thể phủ nhận. 

Khoảng 30% người dùng hiện nay thích xem tin tức trực tuyến và 15% lựa chọn nghe tin tức qua các nền tảng như podcast. Báo cáo cho biết, xu hướng này đặc biệt rõ nét tại các thị trường trẻ và đang phát triển, nơi video ngắn và âm thanh số đang dần thay thế thói quen đọc truyền thống. Sự chuyển dịch này kéo theo việc mạng xã hội đang dần soán ngôi các trang tin truyền thống để trở thành nguồn tin tức chính. 

Tại nhiều quốc gia, ranh giới giữa một mạng lưới kết nối cá nhân và một kênh thông tin đại chúng đã trở nên mờ nhạt. Theo báo cáo, 35% người dân tại Brazil coi mạng xã hội là nguồn tin tức chính, tại Vương quốc Anh là 34%. Trong khi các quốc gia như Đan Mạch (12%) và Nhật Bản (10%) vẫn duy trì được sức ảnh hưởng mạnh mẽ của báo chí truyền thống, thì các khu vực Mỹ Latinh và châu Phi lại đang có xu hướng "xã hội hóa tin tức" nhanh chóng.

Chính sự phân tán của độc giả trên nhiều nền tảng với các định dạng khác nhau đã tạo ra thách thức lớn nhất đối với các cơ quan báo chí: việc thích ứng với hành vi tiêu thụ đang thay đổi (chiếm 42% sự lo ngại của các nhà báo toàn cầu). Đứng thứ hai trong danh sách những thử thách là việc duy trì sự minh bạch và uy tín trong một môi trường đầy rẫy tin giả (40%), tiếp theo là sự sụt giảm doanh thu quảng cáo (33%).

Lượng truy cập vào các trang báo truyền thống sụt giảm

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) vừa mang lại hiệu suất, vừa tạo ra một mối lo ngại mới. Hiện nay, 53% nhà báo trên thế giới đã ứng dụng AI tạo sinh vào công việc như tóm tắt nội dung, lên dàn ý hay nghiên cứu chủ đề (tăng mạnh so với tỷ lệ 47% vào năm 2024). 

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào báo chí cũng khác biệt nhau ở từng khu vực. Các nhà báo ở Bắc Mỹ là những người phản đối AI nhiều nhất, với 49% cho biết họ không sử dụng và không có kế hoạch sử dụng, so với chỉ 30% ở châu Âu, châu Phi và Trung Đông, chỉ 11% ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Thêm vào đó, việc các công cụ tìm kiếm tích hợp AI (như Google AI Overviews) đang giữ chân người dùng ngay tại trang kết quả, khiến lượng truy cập vào các trang báo truyền thống sụt giảm nghiêm trọng từ 30% - 80%, làm lung lay kinh tế của báo chí số. Bức tranh truyền thông 2025 - 2026 cho thấy một thực tế rằng, để tồn tại và phát triển, báo chí không chỉ cần viết hay mà phải hiểu được độc giả trên các nền tảng số.