Bước ngoặt từ Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam

Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam giai đoạn 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2050, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cách tiếp cận văn hóa như là một ngành kinh tế mới của đất nước. Đây là điều thu hút sự quan tâm của giới chuyên gia, nghệ sĩ và cộng đồng doanh nghiệp sáng tạo, bởi chiến lược lần này có nhiều điểm mới, đặt ra định hướng toàn diện, hướng tới việc biến văn hóa trở thành động lực phát triển, đóng góp thiết thực vào tăng trưởng kinh tế và sức mạnh mềm quốc gia.

Chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa được ban hành lần đầu năm 2016. Sau gần một thập kỷ, lần điều chỉnh này cho thấy cách tiếp cận hoàn toàn mới, từ một chiến lược mang tính khung nay chuyển mạnh sang bám sát thực tiễn, dựa trên logic thị trường và chuỗi giá trị văn hóa sáng tạo. Số ngành được tinh gọn từ 12 ngành xuống 10 ngành, đồng thời xác định rõ 6 ngành ưu tiên gồm: điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, phần mềm và trò chơi giải trí, quảng cáo, thủ công mỹ nghệ, du lịch văn hóa.

Điểm thay đổi rõ nhất trong Chiến lược lần này là hệ thống giải pháp cụ thể, giảm giấy phép con, mở rộng hợp tác công tư cùng với cơ chế tăng cường bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Các giải pháp này kỳ vọng tháo gỡ những nút thắt lâu nay.

Bên cạnh đó, việc đưa công nghệ vào phát triển công nghiệp văn hóa trở thành ưu tiên cấp thiết trong Chiến lược. Công nghệ không chỉ giúp số hóa và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống mà còn tạo ra những sản phẩm sáng tạo đa phương tiện, đáp ứng nhu cầu thị trường hiện đại. Từ dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo cho đến các nền tảng phân phối số, công nghệ đang giúp các địa phương nâng cao hiệu quả quản lý, mở rộng thị trường và thúc đẩy sáng tạo trong toàn chuỗi giá trị văn hóa, biến tiềm năng thành sức mạnh kinh tế bền vững.

Theo Chiến lược mới được phê duyệt, đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng bình quân của các ngành công nghiệp văn hóa đạt khoảng 10 phần trăm, mỗi năm đóng góp 7% GDP, đòi hỏi sự chung tay mạnh mẽ của Nhà nước và doanh nghiệp. Và trong bối cảnh đó, hợp tác công tư không chỉ giúp giảm gánh nặng ngân sách mà còn thúc đẩy đổi mới công nghệ và mô hình kinh doanh sáng tạo, tạo động lực cho công nghiệp văn hóa bứt phá trong giai đoạn tới.

“Trong bối cảnh công nghiệp văn hóa toàn cầu tăng trưởng mạnh, công nghệ số mở rộng quy mô và tốc độ lan tỏa sản phẩm văn hóa, Việt Nam cần xây dựng hệ thống thống kê để nắm rõ và đánh giá đúng các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp vào quốc tế như thế nào, từ đó hoạch định chính sách phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo của con người và tài nguyên văn hóa Việt Nam”, ông Gantchev Dimiter - Trưởng phòng Bản quyền và ngành công nghiệp sáng tạo, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới chia sẻ.

Việc Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa giai đoạn mới mở ra cơ hội lớn để Việt Nam nâng tầm vị thế trong nền kinh tế sáng tạo toàn cầu. Con đường phía trước đòi hỏi sự đồng hành của Nhà nước, doanh nghiệp, địa phương và cộng đồng sáng tạo. Khi hệ sinh thái được hoàn thiện, công nghệ được ứng dụng mạnh mẽ và giá trị bản sắc được khai thác đúng hướng, công nghiệp văn hóa sẽ trở thành động lực tăng trưởng mới, góp phần khẳng định hình ảnh một Việt Nam hiện đại, sáng tạo và giàu bản sắc trên bản đồ thế giới.