Các rạn san hô Caribe mất 48% san hô cứng từ năm 1980

Một nghiên cứu cho biết các rạn san hô Caribe hiện chỉ còn một nửa lượng san hô cứng so với năm 1980, tương đương mức giảm 48%. Nguyên nhân chính là biến đổi khí hậu, đặc biệt là các đợt sóng nhiệt biển làm tổn thương tảo cộng sinh, khiến san hô tẩy trắng và suy yếu.

Theo Tiến sĩ Jérémy Wicquart thuộc Mạng lưới Giám sát rạn san hô toàn cầu, trong giai đoạn 2023 - 2024, khu vực trải qua mức nhiệt cao “nghiêm trọng nhất từng được ghi nhận”. Mức nhiệt này gây sụt giảm thêm 16,9% chỉ trong 1 năm.

40 năm trước, hệ sinh thái san hô Caribe rất phong phú, nuôi dưỡng tôm hùm gai, ốc tù, cá vẹt, rùa biển và cá mập. Dù chỉ bao phủ dưới 1% đáy biển, rạn san hô lại hỗ trợ ít nhất 25% loài sinh vật biển. Tuy nhiên, khi lặn tại Mexico năm 2024, Wicquart cho biết ông chỉ thấy những mảng san hô trắng bệch và đang chết dần.

Khi san hô mất tảo cộng sinh, chúng có thể hồi phục nhưng thường dễ chết hơn. Các cơn bão lớn cũng góp phần phá hủy cấu trúc san hô, biến chúng thành những mảng vụn dưới đáy biển.

Kinh tế rạn san hô Caribe ước đạt 6,2 tỉ USD mỗi năm, trong đó du lịch rạn san hô chiếm 10% GDP khu vực. Tuy nhiên, tảo lớn đang phát triển mạnh, tăng 85% từ năm 1980, do san hô suy giảm và tình trạng khai thác quá mức các loài ăn tảo.

Nghiên cứu do hơn 300 nhà khoa học tại 44 quốc gia thực hiện cũng ghi nhận tín hiệu tích cực. Tại phía Nam Vịnh Mexico, dù chịu nhiệt độ cao từ năm 2023, một số cụm san hô già và khỏe mạnh vẫn được tìm thấy, bao gồm các loài nguy cấp. Chính phủ Mexico sau đó đã thành lập khu bảo tồn biển mới kết nối 2 công viên quốc gia, tạo hành lang liên tục giúp rạn san hô phục hồi.

Các rạn san hô Caribe đặc biệt nhạy cảm do dân cư đông đúc quanh khu vực. Từ năm 2000, số người sống trong bán kính 20 km quanh rạn tăng 27,6%, làm gia tăng áp lực từ hoạt động con người. Wicquart cho rằng giảm phát thải, cải thiện xử lý nước thải, kiểm soát du lịch và mở rộng khu bảo tồn là những giải pháp thiết thực để cứu các rạn san hô.