Chiêm ngưỡng những họa phẩm đặc biệt của danh họa Tô Ngọc Vân

Nhân kỷ niệm 100 năm Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (1925 - 2025), Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam ra mắt Không gian trưng bày Chuyên đề đặc biệt nhằm tôn vinh những tác giả và tác phẩm tiêu biểu của mỹ thuật Việt Nam.

Trong lần ra mắt này, lần đầu tiên, công chúng được tiếp cận một chuyên đề riêng về họa sĩ, liệt sĩ Tô Ngọc Vân (1906 - 1954) – một trong những danh họa tiêu biểu nhất của nền mỹ thuật hiện đại và mỹ thuật cách mạng Việt Nam.

Chuyên đề giới thiệu tuyển chọn 26 tác phẩm thuộc các chất liệu sơn dầu, sơn mài, lụa, màu nước, chì, mực... do họa sĩ sáng tác trong giai đoạn trước và sau 1945, phản ánh rõ nét sự chuyển biến sâu sắc trong tư tưởng và phong cách nghệ thuật của Tô Ngọc Vân, qua đó thể hiện hành trình của người nghệ sĩ từ "nghệ thuật vị nghệ thuật" đến "nghệ thuật vị nhân sinh".

Bên cạnh đó, chuyên đề đặc biệt còn giới thiệu một số kỷ vật quý giá của họa sĩ Tô Ngọc Vân do gia đình họa sĩ lưu giữ.

Tô Ngọc Vân không chỉ là người đặt nền móng cho mỹ thuật cách mạng nước nhà mà còn là cầu nối quan trọng giữa hai nền mỹ thuật: từ Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương đến Trường Mỹ thuật Việt Nam (nay là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam), nơi ông giữ vai trò Hiệu trưởng đầu tiên của nền mỹ thuật cách mạng.

Cuộc đời của họa sĩ Tô Ngọc Vân là biểu tượng của người nghệ sĩ gắn bó sâu sắc với vận mệnh dân tộc. Ông đã hy sinh anh dũng trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 khi đang trực tiếp ra mặt trận ghi chép, ký họa.

Những tác phẩm cuối cùng của ông không chỉ mang giá trị nghệ thuật đặc sắc mà còn là những tư liệu lịch sử vô giá, ghi lại chân thực tinh thần Việt Nam trong những năm tháng kháng chiến oanh liệt. Ông đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình: biến hội họa thành tiếng nói của dân tộc Việt Nam trên con đường giành độc lập và khẳng định bản sắc.

Chuyên đề đặc biệt này là dịp ý nghĩa để công chúng và giới nghiên cứu nhìn lại một hành trình sáng tạo phi thường: từ người họa sĩ lãng mạn trở thành người chiến sĩ cầm bút, người đã hiến dâng trọn vẹn cuộc đời mình cho nghệ thuật và Tổ quốc.

Trong nỗ lực lan tỏa những giá trị nghệ thuật và lịch sử ấy, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã nhận được sự hỗ trợ quý báu từ gia đình hoạ sĩ Tô Ngọc Vân. Gia đình đã cho phép Bảo tàng mượn và trưng bày những kỷ vật vô giá của danh hoạ, cùng với đó là sự đồng hành của nhà tài trợ Millon Việt Nam.

 Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết, tới đây, Bảo tàng sẽ tiếp tục nghiên cứu, phối hợp với gia đình các hoạ sĩ nổi tiếng giới thiệu tới công chúng những bộ sưu tập quý, những tác phẩm chưa từng công bố, thể hiện một cách trọn vẹn nhất về nền mỹ thuật Việt Nam.

Đổi mới và chỉnh lý trưng bày là công việc cần thiết và quan trọng đối với hoạt động của các bảo tàng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng. Trong những năm gần đây, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã chỉnh lý hệ thống trưng bày thường xuyên như bổ sung Trưng bày Mỹ thuật Đương đại (năm 2021 - 2022), chỉnh lý Trưng bày Mỹ thuật Ứng dụng và Mỹ thuật Dân gian (năm 2022 - 2024), tạo hiệu ứng tích cực và thu hút sự quan tâm rộng rãi của xã hội.