Chuỗi cung ứng minh bạch - "Chìa khóa" vào thị trường châu Âu

Liên minh châu Âu (EU) với các quốc gia như Đức, Pháp, Hà Lan... đã và đang thực thi hàng loạt quy định về thẩm định chuỗi cung ứng, nhằm đảm bảo các hoạt động sản xuất, kinh doanh không vi phạm quyền con người hay gây tổn hại môi trường, với hai văn bản pháp lý trọng yếu là Luật Nghĩa vụ Thẩm định Chuỗi Cung ứng của Doanh nghiệp (SCDDA) của Đức và Chỉ thị Thẩm định Tính Bền vững của Doanh nghiệp (CSDDD) của EU.

Để thích nghi với những quy định mới trong chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản của Việt Nam đã nhanh chóng củng cố sự minh bạch, bền vững trong tất cả các khâu sản xuất để thích ứng với kiểm soát này.

Mỗi năm Công ty cổ phần sản xuất và xuất khẩu Quế Hồi Việt Nam xuất khẩu hàng nghìn tấn quế hồi, trong đó 40% sang thị trường châu Âu. Mặc dù đã có ý thức minh bạch chuỗi cung ứng từ bước đầu, nhưng trước yêu cầu mới từ phía EU, mọi thông tin vùng trồng lại càng được kiểm soát kỹ hơn.

Không chỉ liên tục kiểm định thông tin chuỗi, các doanh nghiệp nông sản cho biết, từ năm 2026 cứ mỗi cấu phần sản phẩm không xanh hoá, thì doanh nghiệp lại bị cộng thêm một phần phí khi xuất khẩu sang châu Âu. Vì thế xanh được càng nhiều càng tốt là cách để họ cạnh tranh chất lượng và chi phí.

Với quy định chống phá rừng EUDR hiện nay mặc dù châu Âu tạm thời lùi lịch áp dụng, nhưng với các doanh nghiệp ngành gỗ của Việt Nam, việc chuẩn bị đầy đủ điều kiện từ khi quy định áp dụng sẽ mở thêm dư địa để xuất khẩu châu Âu.

Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST) nhận định: "Nếu chuẩn bị tốt đáp ứng tiêu chuẩn EUDR trong bối cảnh nhiều nước hiện nay vẫn còn do dự, chần chừ, thì Việt Nam có thể nâng thị phần xuất khẩu gỗ và các sản phẩm từ gỗ sang thị trường này".

Đại diện Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam cũng cho biết, các doanh nghiệp Việt muốn chinh phục thêm người tiêu dùng châu Âu đã đến lúc thay đổi tư duy sản xuất.

Ông Bruno Jaspaert - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam cho biết: "Thẩm định chuỗi cung ứng là cơ hội để doanh nghiệp thể hiện minh bạch, trách nhiệm và quản trị tốt. Và các doanh nghiệp Việt hiện nay thay vì cố đáp ứng, hãy nghĩ rằng đây là điều cần làm, tốt cho sức khoẻ con người và môi trường xung quanh".

Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp Việt không chỉ thích ứng mà cần nhận diện rủi ro từ những quy định mới về chuỗi cung ứng, để từ đó chuẩn bị đầy đủ thông tin, tránh phải đối mặt với các biện pháp phòng vệ thương mại từ phía châu Âu.