Dấu ấn sáng tạo Việt tại Giải Thiết kế Bền vững EU–Việt Nam

Lễ Trao giải Thiết kế Bền vững EU–Việt Nam (EVSDA) 2025 đã diễn ra ngày 12/12 tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám, do Phái đoàn Liên minh Châu Âu (EU) tại Việt Nam tổ chức. Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong hợp tác giữa EU và Việt Nam nhằm thúc đẩy phát triển bền vững thông qua văn hóa, sáng tạo và đổi mới.

Tiếp nối lễ ra mắt vào tháng 5/2025, EVSDA năm nay vinh danh 20 nhóm tác giả tiêu biểu, những người đã mang đến các tác phẩm thể hiện rõ tinh thần sáng tạo gắn với bảo vệ môi trường, tính thích ứng và giá trị lâu dài. Đây được xem như những minh chứng sống động cho cách thiết kế có thể trở thành động lực giúp con người đối diện thách thức khí hậu và kiến tạo tương lai xanh.

Chủ đề của giải thưởng lấy cảm hứng từ ba biểu tượng thiên nhiên trong Chiến dịch Truyền thông chiến lược của EU: Gió – đại diện cho tính sáng tạo và sự độc bản; Nước – biểu tượng của khả năng thích ứng và ứng dụng trong đời sống; và Mặt trời – thể hiện giá trị bền vững. Hệ thống tiêu chí này không chỉ định hướng chuyên môn cho cuộc thi mà còn giúp công chúng hiểu rõ hơn vai trò của thiết kế trong việc nâng cao chất lượng sống và giảm tác động môi trường.

Lễ trao giải quy tụ lãnh đạo Phái đoàn EU tại Việt Nam, đại diện các quốc gia thành viên EU, các tổ chức văn hóa và đội ngũ chuyên gia thiết kế trong nước và quốc tế. Không gian sự kiện còn giới thiệu triển lãm 79 tác phẩm lọt vào vòng chung kết ở 4 hạng mục: Kiến trúc, Thiết kế Sản phẩm, Thiết kế Truyền thông và Sáng kiến Đột phá. Các tác phẩm trưng bày không chỉ thuyết phục về mặt thẩm mỹ mà còn truyền đi thông điệp về trách nhiệm xã hội thông qua sáng tạo.

Mỗi hạng mục chọn ra một dự án xuất sắc nhất để trao Giải Đặc biệt. Bốn tác giả hoặc nhóm tác giả giành chiến thắng nhận phần thưởng là một tuần lưu trú tại một quốc gia châu Âu, với sự hỗ trợ của các Đại sứ quán Cộng hòa Czech, Hà Lan, Thụy Điển và Italy. Đây được kỳ vọng sẽ mở ra trải nghiệm học tập, giao lưu quốc tế và cơ hội phát triển nghề nghiệp cho các nhà thiết kế trẻ Việt Nam.

Phát biểu tại buổi lễ, Đại sứ Liên minh Châu Âu tại Việt Nam Julien Guerrier nhấn mạnh phát triển bền vững không chỉ là câu chuyện về công nghệ hay hạ tầng, mà còn là sự chuyển hóa của toàn xã hội. Theo ông, thay đổi thói quen, tái hình dung không gian, tái thiết kế sản phẩm và định hình lối sống mới là những yếu tố quan trọng trong hành trình chuyển đổi xanh.

Ông đánh giá cao sự chuyển mình mạnh mẽ của cộng đồng thiết kế Việt Nam: ngày càng nhiều dự án theo đuổi tư duy tuần hoàn, sử dụng vật liệu bản địa, cùng những thử nghiệm táo bạo phản ánh nhận thức sâu sắc về trách nhiệm môi trường. "Những hồ sơ tham dự năm nay cho thấy phát triển bền vững không còn là yếu tố phụ trợ, mà đang trở thành nền tảng và giá trị chung của cộng đồng sáng tạo", Đại sứ Guerrier nhấn mạnh.

Giải thưởng Thiết kế Bền vững EU–Việt Nam (EVSDA) thuộc Dự án Truyền thông Chiến lược và Ngoại giao Công chúng của EU (SCPD). EVSDA hướng đến tôn vinh các nhà thiết kế Việt Nam sử dụng sức mạnh sáng tạo để thúc đẩy lối sống xanh, tiêu dùng bền vững và phát triển hài hòa với tự nhiên. Hệ thống giải thưởng kết hợp đánh giá chuyên môn, tương tác cộng đồng và các hình thức hợp tác quốc tế, qua đó tạo dựng sân chơi uy tín cho giới thiết kế cả nước.

Giải thưởng cũng phản ánh một phần quan trọng trong hợp tác EU–Việt Nam trong khuôn khổ Chiến lược Cửa ngõ Toàn cầu (Global Gateway). Không chỉ tập trung vào các lĩnh vực truyền thống như thương mại và hạ tầng, EU đang mở rộng đồng hành cùng Việt Nam trong đổi mới sáng tạo, thiết kế, chuyển đổi sang kinh tế carbon thấp và kinh tế tuần hoàn.

Trong mối quan hệ hợp tác này, EVSDA trở thành cầu nối giúp lan tỏa các giá trị bền vững, thúc đẩy những ý tưởng mới và truyền cảm hứng cho cộng đồng sáng tạo Việt Nam. Thông qua các dự án đoạt giải, công chúng có thể nhìn thấy cách tư duy thiết kế xanh đang góp phần hình thành một tương lai bền vững hơn, nơi sáng tạo gắn liền với trách nhiệm và sự phát triển lâu dài.

Một số hình ảnh ghi nhận: