Dược phẩm Đức ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc

Theo báo cáo mới nhất của Hiệp hội Dược phẩm Pro Generika, tới 76% hoạt chất dùng trong sản xuất kháng sinh nhập khẩu của Đức hiện đến từ Trung Quốc - con số phản ánh rõ mức độ lệ thuộc ngày càng sâu của nền công nghiệp dược châu Âu vào nguồn cung từ phương Đông.

Số liệu thương mại năm 2024 cho thấy, Đức xuất khẩu hơn 15 triệu tấn dược phẩm sang Trung Quốc, nhưng nhập ngược lại hơn 33 triệu tấn thuốc và nguyên liệu dược từ quốc gia này. Những viên thuốc giảm đau, kháng sinh hay thuốc điều trị tiểu đường được bày bán tại các hiệu thuốc Đức phần lớn đều có nguồn gốc từ dây chuyền sản xuất ở Trung Quốc.

Trường hợp thuốc tiểu đường Metformin là ví dụ điển hình. Trong 22 nhà sản xuất lớn nhất thế giới, có tới 15 ở Ấn Độ, 2 ở Trung Quốc và chỉ 3 ở châu Âu. Đáng chú ý, 80% hợp chất hóa học dicyandiamide - nguyên liệu thiết yếu để điều chế Metformin - lại được nhập khẩu từ Trung Quốc.

Giới chuyên môn cho rằng chính sách giảm giá thuốc của các quỹ bảo hiểm y tế Đức đã vô tình đẩy các hãng sản xuất ra nước ngoài, nơi chi phí nhân công rẻ hơn và quy định môi trường ít khắt khe hơn. Giáo sư Michael Müller - chuyên gia hóa dược Đại học Freiburg - nhận định: "Ngay cả khi chúng ta muốn đưa nhà máy trở lại Đức, điều đó là bất khả thi do chi phí quá lớn và không đủ nhân lực. Chúng ta rõ ràng phụ thuộc vào Trung Quốc".

Hệ quả của sự phụ thuộc ấy đã thể hiện rõ khi hiện khoảng 500 loại thuốc kê đơn tại Đức đang trong tình trạng khan hiếm, bao gồm kháng sinh cho trẻ em, thuốc điều trị ADHD và hen suyễn. Ông Thomas Preis, Chủ tịch Hiệp hội Dược sĩ Đức, cảnh báo: "Nếu nhà máy ở Trung Quốc hay Ấn Độ gặp sự cố, lập tức thị trường châu Âu thiếu hàng".

Các chuyên gia kinh tế thậm chí lo ngại Bắc Kinh có thể dùng dược phẩm làm đòn bẩy chính trị, tương tự cách Trung Quốc từng hạn chế xuất khẩu đất hiếm trong cuộc thương chiến với Mỹ.

Tuy nhiên, Giáo sư Müller cho rằng sự phụ thuộc này không chỉ là nguy cơ mà còn là cơ hội nếu Đức biết tận dụng: "Thị trường thuốc mang tính toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ cũng cần châu Âu. Vấn đề là Đức phải đầu tư vào đổi mới và công nghệ sản xuất thuốc thế hệ mới, thay vì chỉ dựa vào giá rẻ".

Từ "nhà thuốc của thế giới", Đức giờ đứng trước thách thức tự quyết định - hoặc tiếp tục phụ thuộc, hoặc tái thiết ngành dược bằng sáng tạo và công nghệ cao.