Gỡ vướng trước khi bỏ thuế khoán

Chỉ còn hơn chục ngày nữa là hàng triệu hộ kinh doanh trên toàn quốc sẽ chuyển từ nộp thuế khoán sang nộp thuế theo phương pháp kê khai. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy còn nhiều bỡ ngỡ, băn khoăn và vướng mắc đang được đặt ra. Tại buổi Hội thảo "Giải mã chuyển đổi mô hình và kê khai thuế: Từ thực tiễn hộ kinh doanh" do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, các hộ kinh doanh đã được các chuyên gia, và cơ quan thuế giải đáp nhiều "vướng mắc" quan trọng, để giúp họ nhanh chóng thích ứng với phương pháp quản lý thuế mới.

Anh Lương Văn Tuấn - Hộ kinh doanh, phường Thảo Nguyên, tỉnh Sơn La cho biết: "Hai vợ chồng đang kinh doanh với nhau. Chồng đôi khi phải chuyển tiền cho vợ để trả nợ những đơn hàng. Tôi băn khoăn không biết tôi chuyển tiền cho vợ, vợ tôi phải nộp thuế không?".

Chị Trần Thị Liên - Hộ kinh doanh, xã Suối Hai, TP. Hà Nội chia sẻ: "Tôi có hai lĩnh vực kinh doanh lồng ghép với nhau. Thứ nhất là kinh doanh về khách sạn lưu trú, thứ hai là hàng ăn. Thuế của dịch vụ lưu trú là 7,5%, thuế hàng ăn thấp hơn, chỉ 4,5%, gồm cả thuế TNCN và thuế GTGT. Nhưng sau năm 2023, chúng tôi đã đẩy hàng ăn lên cùng thuế của dịch vụ lưu trú. Chính vì vậy, cũng khó cho chúng tôi về vấn đề doanh thu và lợi nhuận không đáp ứng phù hợp".

Nhiều vướng mắc của các hộ kinh doanh đã được nêu ra tại buổi hội thảo. Theo khảo sát của VCCI, khi chuyển sang kê khai, 49% hộ kinh doanh cho rằng, chi phí và thời gian quản lý hóa đơn, chứng từ sẽ tăng lên đáng kể. Nhiều hộ kinh doanh quen với phương thức quản lý thủ công, hạn chế về nền tảng số, còn tâm lý e ngại khi phải thay đổi cách thức kê khai. Thậm chí sợ bị xử phạt khi kê khai sai, hoặc kê khai thiếu.

Ông Phạm Ngọc Thạch - Phó Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nêu ý kiến: "Trong giai đoạn hiện nay, để thực hiện quy định mới, VCCI cũng kiến nghị thực hiện lộ trình phù hợp. Thời gian đầu tập trung hướng dẫn hộ kinh doanh nắm bắt quy định để họ tuân thủ pháp luật một cách tốt hơn. Những quy định có thể liên quan đến việc phải xử phạt cũng mang tính chất hình thức để cảnh báo ban đầu".

Ông Nguyễn Tiến Minh - Phó Trưởng Thuế TP. Hà Nội nhận định: "Việc chuyển đổi từ hộ khoán sang kê khai, mục tiêu chính là hỗ trợ người nộp thuế để minh bạch trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, minh bạch trong kê khai thuế và được hưởng lợi ích của Nhà nước. Chúng tôi không đặt vấn đề mục đích là tăng thu ngân sách".

Tại Hội thảo, các chuyên gia nhấn mạnh chuyển sang kê khai, tỷ lệ áp thuế không đổi, nhưng cần phải kê khai đúng. Nếu nợ thuế trên 100 triệu quá ba tháng không kê khai thì được xác định là tội trốn thuế. Vì vậy, các hộ kinh doanh cần lưu ý. Nhiều đề xuất cũng cho rằng, không nên xử lý hồi tố với hộ kinh doanh, cần hỗ trợ hộ kinh doanh để họ lớn lên, thay vì chú trọng vào việc xử phạt.