Hình thức lừa đảo "chạm ma"

Trong mùa mua sắm cuối năm nay - bắt đầu với sự kiện Black Friday- người tiêu dùng Mỹ sẽ sử dụng thẻ tín dụng chiếm tới 42% - tăng so với mức 38% của năm ngoái. Và trong thời đại số, khi mọi thanh toán đều chỉ diễn ra trong tích tắc bằng một cú chạm bằng thẻ hay cú chạm điện thoại (Apple Pay hoặc Samsung Pay), việc mua sắm sẽ trở nên vô cùng thuận tiện.

Tuy nhiên, theo trang Better Business Bureau, một tổ chức bảo vệ người tiêu dùng Mỹ, vừa lên tiếng cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới mang tên "Ghost tapping", hay còn gọi là "Chạm ma", nảy nở trong mùa mua sắm năm nay. Đây là một thủ đoạn lợi dụng công nghệ NFC - vốn dùng trong thanh toán không tiếp xúc - để thực hiện các giao dịch trái phép mà người dùng hoàn toàn không hề hay biết.

Chỉ một cú đưa điện thoại, chỉ một lần đưa ví lại gần thiết bị thanh toán, thời gian gần đây, nhiều người dùng khắp nước Mỹ bất ngờ phát hiện những khoản trừ tiền lạ: số tiền nhỏ, thực hiện lặp lại và tuyệt nhiên không phải giao dịch họ chủ động thực hiện. Khi kiểm tra lại, họ mới biết mình đã trở thành nạn nhân của "ghost tapping".

Theo cảnh báo từ Better Business Bureau, "ghost tapping" khai thác chính nguyên lý hoạt động của NFC - công nghệ cho phép hai thiết bị trao đổi dữ liệu ở cự ly vài cm. Kẻ gian tiếp cận người dùng ở cự ly rất gần, đủ để hệ thống ví mobile hoặc thẻ ngân hàng kích hoạt chế độ thanh toán mà nạn nhân không nhận ra.

Ông Phạm Tuấn Anh - Giám đốc Phát triển, Chuyên gia Tuân thủ bảo mật, Trung tâm Dữ liệu Hoa Kỳ cho biết: "Hệ thống tap-to-pay được thiết kế khá an toàn. Tuy nhiên các chiêu lừa như "ghost tapping" vẫn có thể xảy ra ở những nơi đông người, vì khi kẻ gian đến gần có thể kích hoạt giao dịch mà bạn không hề hay biết. Chỉ cần người dùng cảnh giác thì khả năng sẽ bị mất tiền thấp hơn".

Những thủ đoạn phổ biến - theo Better Business Bureau - là tiếp cận trong đám đông và chỉ cần áp sát người dùng, thiết bị lập tức gửi yêu cầu thanh toán và "hút" tiền trong nháy mắt. Hoặc giả vờ là người bán hàng và yêu cầu thanh toán bằng thẻ cảm ứng. Giả danh tổ chức từ thiện để mời gọi quyên góp và yêu cầu thanh toán bằng NFC. Hoặc tiến hành những giao dịch "siêu nhỏ" để né tránh cơ chế phát hiện gian lận của ngân hàng.

Ông Phạm Tuấn Anh - Giám đốc Phát triển, Chuyên gia Tuân thủ bảo mật, Trung tâm Dữ liệu Hoa Kỳ chia sẻ tiếp: "Phải luôn kiểm tra lại số tiền và tên người bán trước khi chạm thanh toán. Giữ điện thoại hoặc ví sát người, đặc biệt cẩn thận khi ở nơi đông đúc. Bật thông báo giao dịch khi ngân hàng có giao dịch để khi biết ngay giao dịch đó có phát sinh hay không. Nên cân nhắc hệ thống bảo mật như NFC và thường xuyên kiểm tra tài khoản ngân hàng nếu phát hiện giao dịch bất thường".

Tính từ năm ngoái, hoạt động giao dịch thanh toán không tiếp xúc toàn cầu tăng hơn 40%. Không chỉ tại Mỹ, một số quốc gia châu Á đang thịnh hành thanh toán không tiếp xúc như Hàn Quốc, Nhật Bản cũng đang cảnh báo về hình thức ăn cắp ví điện tử "ghost tapping" trong mùa mua sắm cuối năm. Các chuyên gia cho rằng, ngành tài chính phải đầu tư mạnh hơn vào phát hiện gian lận bằng AI, đồng thời thúc đẩy chương trình giáo dục tài chính cho người tiêu dùng.