Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi: Cảnh báo nguy cơ tàn phế

Diễn tiến âm thầm - xu hướng trẻ hóa

Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi xảy ra khi phần chỏm xương đùi bị thiếu máu nuôi, dẫn đến hoại tử tế bào xương và tủy xương. Tổn thương tiến triển từ vùng thưa xương, gãy xương dưới sụn đến xẹp chỏm, mất chức năng khớp háng.

Nguyên nhân đa dạng gồm: tự phát (chiếm khoảng 50%), chấn thương (trật khớp háng, gãy cổ xương đùi), bệnh khí ép, bệnh tự miễn, ghép tạng, rối loạn đông máu, đái tháo đường và đặc biệt là lạm dụng rượu bia hoặc thuốc chứa corticoid.

Bệnh gặp nhiều ở nam giới độ tuổi 40 - 50, nhưng hiện có xu hướng trẻ hóa. Nhiều nam giới 30 - 40 tuổi được ghi nhận mắc bệnh do hút thuốc lá, rượu bia làm tổn thương mạch máu nuôi chỏm xương đùi.

Bác sĩ CKII Vũ Quang Nghĩa - Trưởng Khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh) cho biết, bệnh thường khởi phát từ từ, giai đoạn sớm có thể chỉ đau âm ỉ vùng háng, mông hoặc đùi, tăng đau khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi. Khi bệnh tiến triển, biên độ vận động khớp giảm rõ rệt, người bệnh khó ngồi xổm, hạn chế xoay - dạng - khép.

Ca bệnh điển hình - thay khớp háng toàn phần giúp phục hồi vận động

Các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy vừa thực hiện thay toàn bộ khớp háng phải cho bệnh nhân Vũ Kim H. (40 tuổi, Móng Cái) bị hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi giai đoạn muộn. Bệnh nhân đã được thay khớp háng trái 1 năm trước, gần đây xuất hiện đau tăng và hạn chế vận động khớp háng phải.

Hình ảnh X-quang cho thấy đặc xương và tiêu xương không đều vùng chỏm, biến dạng xương đùi và hẹp khe khớp. Người bệnh được chỉ định thay khớp háng toàn phần. Sau phẫu thuật 3 ngày, bệnh nhân có thể tập đi cùng dụng cụ hỗ trợ.

Bệnh viện Bãi Cháy cho biết mỗi năm thực hiện hơn 200 ca phẫu thuật thay khớp háng, tỉ lệ thành công cao, giúp người bệnh phục hồi vận động và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Khuyến cáo từ bác sĩ

Người dân cần đi khám khi có dấu hiệu:

Đau âm ỉ vùng háng, đùi hoặc mông.

Đau tăng khi đi lại, đứng lâu; giảm khi nghỉ.

Hạn chế vận động khớp háng.

Để phòng bệnh và hạn chế tiến triển:

Tránh rượu bia, bỏ thuốc lá.

Duy trì chế độ ăn lành mạnh, nhiều rau xanh.

Kiểm soát bệnh nền: huyết áp, đường huyết, mỡ máu.

Không lạm dụng corticoid, chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ.