Hội nghị Thượng đỉnh toàn cầu về phát triển xã hội trong thời đại chuyển đổi

Trên bầu trời Doha, Qatar, những cánh dù lượn mang theo 17 lá cờ - tượng trưng cho 17 mục tiêu phát triển bền vững - cùng hạ xuống mặt đất. Hình ảnh này là lời nhắc mạnh mẽ rằng mọi nỗ lực phát triển đều phải hướng về con người. Mỗi lá cờ là một cam kết: xóa nghèo, bảo vệ môi trường, thúc đẩy bình đẳng và hòa bình.

Đây là hoạt động mở đầu cho Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về phát triển xã hội lần thứ hai. 30 năm sau kỳ họp lịch sử ở Copenhagen (Đan Mạch), thế giới một lần nữa gặp nhau để cùng đặt con người ở trung tâm của phát triển. Hơn 8.000 đại biểu, gồm nguyên thủ quốc gia, lãnh đạo quốc tế, các tổ chức và cá nhân tiêu biểu, đã tập hợp tại sự kiện kéo dài 3 ngày với chủ đề “Phát triển xã hội trong thời đại chuyển đổi”.

Từ các diễn đàn cấp cao đến đối thoại thanh niên, Doha đang trở thành không gian kết nối cho những cam kết mới. Những cụm từ tưởng chừng quen thuộc, nay được nhắc lại với nội hàm sâu sắc hơn: hòa nhập - không ai bị bỏ lại phía sau, xây dựng xã hội bao trùm, giảm chênh lệch giữa các nhóm yếu thế; việc làm tử tế - tạo việc làm có năng suất, đảm bảo quyền lợi và thu nhập công bằng; an sinh xã hội - mở rộng mạng lưới bảo trợ xã hội toàn dân, giảm nghèo đa chiều; bình đẳng - thu hẹp khoảng cách giới, tuổi tác và cơ hội tiếp cận dịch vụ công; hợp tác - Chính phủ, LHQ, khu vực tư nhân và người dân cùng hành động bởi không một quốc gia nào có thể một mình đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

Những cụm từ này không chỉ là khẩu hiệu, đó là nền tảng để LHQ và các quốc gia tìm lại tốc độ cho hành trình phát triển bền vững đến năm 2030.

Thách thức và giải pháp để đạt các mục tiêu phát triển

3 thập kỷ trôi qua kể từ Hội nghị Copenhagen, thế giới vẫn đối mặt những thách thức cũ và cả những bất bình đẳng mới. Báo cáo của LHQ tại hội nghị lần này nhấn mạnh "một nửa dân số thế giới vẫn chưa được bảo vệ bởi bất kỳ hệ thống bảo trợ xã hội nào". Và nếu không có hành động tập thể, việc đạt được những mục tiêu phát triển xã hội theo đúng thời hạn đã đề ra sẽ ngày càng khó khăn.

Khoảng cách giàu - nghèo giữa các quốc gia tiếp tục nới rộng. Biến đổi khí hậu và xung đột kéo lùi tiến trình phát triển. Trong khi đó, nguồn lực tài chính cho an sinh xã hội vẫn là bài toán nan giải với nhiều nước đang phát triển.

Trước những thách thức đó, LHQ kêu gọi các quốc gia áp dụng 5 nhóm giải pháp trọng tâm: mở rộng hệ thống bảo trợ xã hội toàn dân làm "lá chắn an sinh" trước khủng hoảng, tăng đầu tư công và cơ chế tài chính sáng tạo bảo đảm nguồn lực bền vững, ưu tiên việc làm tử tế và bình đẳng giới thúc đẩy tăng trưởng bao trùm, đẩy mạnh hợp tác đa phương nhân rộng sáng kiến hiệu quả, minh bạch dữ liệu và giám sát kết quả, để mọi cam kết đi đôi với hành động. Những giải pháp này sẽ được đưa vào Tuyên bố Chính trị Doha, làm kim chỉ nam cho các chính phủ trong thập niên tới.

Từ Doha, thông điệp được gửi đi là rõ ràng: Không chỉ cần thêm nguồn lực, mà cần thêm ý chí để phát triển trở thành quyền của mọi người, chứ không phải đặc quyền của số ít.

Như những cánh dù mang biểu tượng 17 mục tiêu phát triển cùng hạ xuống đất, Hội nghị thượng đỉnh Doha nhắc thế giới: mọi chính sách, mọi cam kết đều phải hướng về con người và chỉ có hợp tác toàn cầu mới giúp nhân loại “hạ cánh an toàn” trên hành trình phát triển bền vững.