Hợp tác toàn cầu trong lĩnh vực nhân đạo, giảm nhẹ rủi ro thiên tai

Với chủ đề "Tái định hình nhân đạo trong một thế giới đổi thay", Tuần lễ Đối tác Nhân đạo Khu vực (RHPW) châu Á - Thái Bình Dương 2025 đang diễn ra tại Bangkok, Thái Lan, từ ngày 8 - 10/12/2025. Sự kiện do Hội đồng Quốc tế các Cơ quan Tình nguyện (ICVA), Mạng lưới Giảm thiểu Rủi ro Thiên tai châu Á (ADRRN), Tổ chức Dịch vụ Thế giới vì Cộng đồng châu Á (CWSA) và Văn phòng Điều phối Nhân đạo Liên Hợp Quốc (UNOCHA) và các đối tác khu vực đồng tổ chức.

Sự kiện năm nay quy tụ hơn 1.000 đại biểu, trên 150 tổ chức quốc tế - khu vực - địa phương, với khoảng 70 phiên thảo luận, hội thảo và tọa đàm chuyên sâu. Đây được đánh giá là diễn đàn lớn nhất và có ảnh hưởng nhất khu vực trong lĩnh vực nhân đạo, giảm nhẹ rủi ro thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu.

RHPW 2025 diễn ra vào thời điểm châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, với trên 50% số thiên tai toàn cầu xảy ra mỗi năm. RHPW 2025 nhấn mạnh cách tiếp cận tổng hợp giữa khí hậu - nhân đạo - phát triển - hòa bình, coi đây là điều kiện tiên quyết để khu vực xây dựng năng lực chống chịu dài hạn. Các đại biểu sẽ cùng phân tích những tác động đa chiều của khí hậu cực đoan tới an ninh con người, di cư cưỡng bức, xung đột tài nguyên và ổn định khu vực.

Một trọng tâm lớn của sự kiện là thúc đẩy tài chính khí hậu và tài chính rủi ro thiên tai. RHPW 2025 cũng làm nổi bật vai trò của doanh nghiệp trong công tác nhân đạo và thích ứng khí hậu thông qua tiếp cận ESG, đổi mới công nghệ và các sáng kiến tài trợ bền vững - một xu hướng đang gia tăng mạnh mẽ tại nhiều quốc gia.

Song song với tài chính, năm 2025 đánh dấu trọng tâm đặc biệt vào công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) và đổi mới xã hội trong nhân đạo. Khoảng 20 phiên thảo luận trong khuôn khổ sự kiện sẽ trình bày các giải pháp mới như AI trong phân tích thiệt hại nhanh, hệ thống cảnh báo sớm dùng dữ liệu vệ tinh, mô hình học máy dự báo lũ - hạn hán, blockchain trong minh bạch tài chính cộng đồng, nền tảng dữ liệu mở theo dõi rủi ro theo thời gian thực, và bản đồ cộng đồng dựa trên dữ liệu đa nguồn. Các sáng kiến này cho thấy công nghệ không chỉ hỗ trợ dự báo chính xác hơn mà còn nâng cao minh bạch, tối ưu hóa nguồn lực và tạo cơ hội kết nối cộng đồng.

RHPW 2025 cũng dành nhiều không gian để thúc đẩy hành động dự báo (Anticipatory Action) - một hướng tiếp cận chủ động giúp giảm thiểu thiệt hại trước khi thiên tai xảy ra. Các mô hình từ Nepal, Bangladesh, Myanmar, Indonesia và Nhật Bản sẽ được chia sẻ thông qua gần 15 phiên chuyên đề, trong đó nhấn mạnh cách kích hoạt hỗ trợ dựa trên dự báo, sơ tán sớm dựa trên AI, chuẩn thể chế quốc gia và sự tham gia của chính quyền địa phương.

Tại phiên khai mạc, ông Martin Griffiths, Phó Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc phụ trách các vấn đề nhân đạo và Điều phối viên cứu trợ khẩn cấp của UNOCHA nhấn mạnh: "Khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang đối mặt với những thách thức chưa từng có, nhưng cũng có những cơ hội chưa từng có. Bằng cách đặt các chủ thể địa phương vào trung tâm và đầu tư vào khả năng chống chịu, chúng ta có thể xây dựng một hệ thống nhân đạo nhanh hơn, công bằng hơn và hiệu quả hơn cho những người cần nó nhất".

Trong khuôn khổ RHPW 2025, Tổ chức Phát triển bền vững DIHAD và ActionAid Quốc tế đồng tổ chức phiên thảo luận cấp cao "Xem xét lại các quan hệ đối tác nhân đạo trong kỷ nguyên tái thiết nhân đạo", nhấn mạnh yêu cầu tái định hình quan hệ đối tác, củng cố hợp tác khu vực - toàn cầu và nâng cao vai trò của các chủ thể địa phương nhằm đáp ứng hiệu quả hơn trước những khủng hoảng phức hợp trong tình hình mới.

Bà Hoàng Phương Thảo, Giám đốc điều hành ActionAid Việt Nam, điều phối phiên thảo luận khẳng định: "Hợp tác toàn cầu và khu vực không còn chỉ là lời kêu gọi - đó là hướng hành động tất yếu. Tình hình hiện nay đòi hỏi một sự tái thiết trên nền tảng quyền con người, tiếp cận quyền phụ nữ và trao quyền cho thanh niên, bảo đảm quyền lực, nguồn lực và quyền quyết định được chuyển giao cho cộng đồng bị ảnh hưởng và các chủ thể địa phương - đặc biệt là phụ nữ và người trẻ".

Ngoài khía cạnh kỹ thuật, sự kiện năm nay còn khẳng định vai trò then chốt của cộng đồng tuyến đầu, đặc biệt là phụ nữ, thanh niên, người khuyết tật và các nhóm dân tộc thiểu số. Khoảng 30 sáng kiến cộng đồng sẽ được giới thiệu liên quan đến nước sạch cho vùng khô hạn, sinh kế bền vững, quản lý rủi ro thiên tai đô thị và thích ứng khí hậu tại các cộng đồng ven biển và vùng núi.

Không chỉ là diễn đàn chuyên môn, RHPW 2025 được coi là một đóng góp quan trọng cho các thảo luận toàn cầu về khí hậu - nhân đạo - phát triển bền vững, cung cấp dữ liệu, kinh nghiệm và khuyến nghị của khu vực cho tiến trình thực hiện Thỏa thuận Paris, các hội nghị COP sắp tới và Chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển bền vững. Nhiều nội dung tại RHPW 2025 sẽ được tổng hợp để hỗ trợ các quốc gia xây dựng chiến lược quốc gia về thích ứng khí hậu và quản lý rủi ro.