Khắc phục tình trạng sầu riêng nhiễm cadimi

Thí điểm truy xuất nguồn gốc sầu riêng

Thời gian qua, nhiều lô sầu riêng gặp rủi ro do dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng hoặc thiếu thông tin truy xuất nguồn gốc, dẫn đến nguy cơ bị cảnh báo, tạm ngưng xuất khẩu. Trước thực tế này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành kế hoạch thí điểm truy xuất nguồn gốc quả sầu riêng.

Theo kế hoạch, Bộ sẽ xây dựng mô hình chuỗi cung ứng sầu riêng và vận hành thử nghiệm hệ thống truy xuất nguồn gốc trực tuyến, quản lý thông tin theo thời gian thực từ vùng trồng, thu mua, sơ chế - đóng gói đến phân phối. Người tiêu dùng và cơ quan quản lý có thể truy xuất thông tin qua mã QR trên từng quả sầu riêng. Dự kiến, có ít nhất 5 doanh nghiệp trong chuỗi sẽ tham gia thí điểm và được gắn tem xác thực điện tử cho các lô hàng đủ điều kiện.

Khắc phục tình trạng sầu riêng nhiễm cadimi

Sầu riêng mang lại hiệu quả kinh tế cao, vì vậy việc kiểm soát chất lượng dù khó vẫn phải thực hiện quyết liệt. Tại Đồng Tháp - địa phương có diện tích sầu riêng lớn nhất ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, các giải pháp khắc phục vùng trồng nhiễm cadimi đang được triển khai nhằm bảo đảm trái sầu riêng đạt tiêu chuẩn an toàn. Mô hình thí điểm 5 giải pháp vừa được đánh giá sau gần một năm thực hiện.

Giải pháp trọng tâm là canh tác theo quy trình thâm canh tổng hợp, sử dụng phân bón có hàm lượng cadimi rất thấp, kết hợp trồng xen với bạc hà, chế phẩm sinh học và than hoạt tính. Sau 12 tháng, hàm lượng cadimi giảm dưới ngưỡng cho phép, năng suất và chất lượng của trái được giữ ổn định, cây khỏe hơn, đất tơi xốp. Ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp sẽ tiếp tục thử nghiệm tại nhiều địa phương để nhân rộng mô hình; đồng thời khuyến cáo nông dân cải thiện độ pH đất nhằm đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

Nỗ lực hồi phục vườn sầu riêng sau mưa lũ

Mặc dù thành tích xuất khẩu sầu riêng vụ vừa qua của bà con tăng đáng kể, nhưng không ít vùng trồng sầu riêng trọng điểm lại chịu thiệt hại nặng sau đợt mưa lũ thất thường vừa qua. Như tại Lâm Đồng, hay Khánh Hoà, mưa lũ đã khiến nhiều diện tích đất sản xuất nông nghiệp mất trắng, nhất là các vườn trồng sầu riêng, cây ăn quả. Người dân và chính quyền địa phương đang rất nỗ lực thực hiện biện pháp để cứu cây trồng.

Trước mưa lũ, khu vườn có đến 300 cây cà phê, hơn 50 cây bưởi và 100 cây sầu riêng đã 7 - 10 năm tuổi. Thế nhưng, hiện tại, đây là những gì còn sót lại. Trận mưa lũ đã khiến hàng loạt gốc cây bị bật gốc nằm ngổn ngang hoặc bị cuốn trôi. Số còn lại cũng đã rụng lá và đang chết dần.

Chị Bo Bo Thị Nhung - Xã Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa cho biết: "Nó ngập tới chỗ đó gần 2 m làm sao cây nó sống nổi. Giờ buồn, không có tiền mà trả phân bón, thuốc men đều mắc tiền, không biết làm sao".

Tại xã Khánh Sơn, sầu riêng là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao và cũng là cây trồng giúp người dân thoát nghèo. Thế nhưng, với độ ngập sâu và kéo dài của trận mưa lũ vừa qua đã gây thiệt hại gần 100 ha diện tích đất sản xuất nông nghiệp, trong đó nhiều nhất là những vườn cây sầu riêng.

Trước mắt, ngành nông nghiệp địa phương đang hướng dẫn người dân các giải pháp để cứu cây trồng. Tuy nhiên, theo đánh giá, vẫn sẽ có thêm nhiều diện tích sầu riêng tiếp tục chết. Về lâu dài, một chính sách hỗ trợ về vốn và cây giống đang là mong mỏi lớn nhất của người nông dân lúc này.

Anh Mấu Hội - Xã Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa chia sẻ: "Đây là nguồn kinh tế chính. Có tiền lúc nào thì trồng lại lúc nấy, mình mua giống trồng lại, để đất trống như bây giờ thấy uổng".

Để một cây sầu riêng trồng mới cho thu hoạch phải mất ít nhất 4 - 5 năm. Những bước chân ngập bùn ấy, dù nặng trĩu, vẫn kiên trì khôi phục sản xuất sau mưa lũ.