Khi ngành nông nghiệp Hà Nội bước vào chuyển đổi số

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và quỹ đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp, ngành nông nghiệp Hà Nội đang đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ để thích ứng và phát triển. Việc ứng dụng công nghệ số vào sản xuất, quản lý, chế biến và tiêu thụ nông sản không còn là xu hướng thử nghiệm, mà đã trở thành một trong những hướng đi quan trọng nhằm nâng cao giá trị gia tăng, bảo đảm an toàn thực phẩm và phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững.

Thực tế những năm gần đây cho thấy, ngành nông nghiệp Hà Nội đã có bước chuyển đáng kể từ tư duy "làm nông truyền thống" sang "làm kinh tế nông nghiệp". Trong tiến trình đó, chuyển đổi số được xác định là một trong những trụ cột, gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới nâng cao.

Theo thống kê, Thành phố Hà Nội hiện có hơn 400 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và công nghệ số, tập trung vào các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và chế biến nông sản. Nhiều mô hình đã ứng dụng đồng bộ các giải pháp như hệ thống nhà màng, nhà kính, cảm biến giám sát môi trường, truy xuất nguồn gốc bằng mã QR, sàn giao dịch nông sản trực tuyến, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn Thủ đô đã tham gia hệ thống điện tử ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng mã QR trong truy xuất nguồn gốc, nhằm minh bạch thông tin đối với nhà phân phối, người tiêu dùng.

Chị Vũ Thị Dung (Phường Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ: Khi vào siêu thị hoặc đến các cửa hàng nhìn thấy các sản phẩm có sử dụng mã QR là tôi yên tâm về chất lượng và nguồn gốc về sản phẩm đó, rất tiện lợi.

Điểm đáng chú ý là các mô hình này không chỉ tập trung vào khâu sản xuất, mà còn mở rộng sang quản lý chuỗi giá trị. Việc áp dụng công nghệ số giúp minh bạch thông tin sản phẩm, kiểm soát quy trình từ đầu vào đến đầu ra, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường về chất lượng và an toàn thực phẩm. Đây được xem là bước tiến quan trọng, đặc biệt trong điều kiện Hà Nội là thị trường tiêu thụ lớn, có yêu cầu khắt khe về nguồn gốc nông sản.

Từ góc độ quản lý, ngành nông nghiệp Hà Nội đã chủ động xây dựng và triển khai nhiều chương trình hỗ trợ chuyển đổi số, từ đào tạo, tập huấn cho nông dân, hợp tác xã đến kết nối doanh nghiệp công nghệ với cơ sở sản xuất. Một số nền tảng số trong quản lý sản xuất, truy xuất nguồn gốc, xúc tiến thương mại đã được đưa vào sử dụng, bước đầu tạo sự thay đổi trong phương thức tổ chức sản xuất nông nghiệp.

Trong định hướng phát triển thời gian tới, ngành nông nghiệp Hà Nội xác định tiếp tục mở rộng ứng dụng công nghệ số gắn với nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp đô thị và kinh tế tuần hoàn. Trọng tâm không chỉ là tăng số lượng mô hình, mà là nâng cao chất lượng, khả năng nhân rộng và tính bền vững của các mô hình đã có. Việc lựa chọn sản phẩm chủ lực, xây dựng vùng sản xuất tập trung và kết nối hiệu quả với thị trường tiêu thụ được xem là yếu tố then chốt.

Bà Nguyễn Thị Thu Hằng – Trưởng phòng Kinh tế xã Oảng Oai cho biết "Hiện nay, việc áp dụng chuyển đổi số tại các doanh nghiệp và hợp tác xã trên địa bàn Quảng Oai đã có những bước chuyển biến tích cực. Một số doanh nghiệp, HTX đã ứng dụng phần mềm kế toán, quản lý sản xuất, thanh toán không dùng tiền mặt, tiêu thụ sản phẩm qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, gắn mã QR cho sản phẩm OCOP như HTX Chăn nuôi và tiêu thụ gà đồi Ba Vì, HTX Nông nghiệp Hổng Hợp, Dịch vụ thương mại Hương Quê Ba Vì, HTX NN Chu Quyến. Thời gian tới, địa phương tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn, hỗ trợ doanh nghiệp và hợp tác xã từng bước ứng dụng công nghệ số nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh".

Thực tiễn cho thấy, chuyển đổi số không phải là đích đến, mà là quá trình liên tục, đòi hỏi sự kiên trì và đồng hành của cả hệ thống. Với Hà Nội, nơi nông nghiệp vừa phải đáp ứng nhu cầu của đô thị lớn, vừa hướng tới phát triển bền vững, yêu cầu này càng trở nên rõ nét.

Những kết quả bước đầu trong ứng dụng công nghệ số đã cho thấy hướng đi là đúng. Tuy nhiên, để nông nghiệp Hà Nội thực sự chuyển mình mạnh mẽ, chuyển đổi số cần được thúc đẩy một cách đồng bộ, từ cơ chế chính sách, hạ tầng, nguồn nhân lực đến tổ chức sản xuất và thị trường. Chỉ khi đó, các mô hình điểm mới có thể lan tỏa, tạo nền tảng cho một nền nông nghiệp hiện đại, hiệu quả và thích ứng với bối cảnh đô thị đặc thù của Thủ đô.

Trang thông tin có sự phối hợp của Trung tâm Khuyến nông Hà Nội