"Mức phạt hộ kinh doanh chỉ nên đảm bảo tính răn đe, không nên là gánh nặng"

Tại Hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2025, bà Lê Thị Duyên Hải - Phó tổng thư ký Hội Tư vấn thuế Việt Nam cho biết, đa phần người dân ghi nhận những cải cách tích cực của ngành thuế trong chuyển đổi số. Việc cung cấp các tài liệu điện tử, ứng dụng hỗ trợ như chatbot AI… đã giúp cộng đồng người nộp thuế tiếp cận chính sách nhanh và chính xác hơn.

Song bà Hải đề xuất ngành Thuế vẫn phải tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Cụ thể, liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính thuế, bà Hải cho rằng những hành vi vi phạm chỉ mang tính thủ tục hành chính, không cố ý và không làm ảnh hưởng đến số tiền nộp ngân sách thì mức phạt chỉ nên đảm bảo tính răn đe, không gây gánh nặng cho người nộp thuế.

Bà Hải dẫn chứng như việc nộp hồ sơ khai thuế, trong đó có các chỉ tiêu sai sót mà không làm ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế, mà vẫn bị xử phạt 6 - 8 triệu đồng đối với cá nhân là mức rất lớn.

"Từ năm 2026, hộ và cá nhân kinh doanh sẽ phải kê khai thuế điện tử tự chịu trách nhiệm kê khai, tính và nộp thuế. Trong giai đoạn chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai, khả năng xảy ra sai sót dữ liệu là khó tránh khỏi. Việc kê khai sai nhưng không làm thiếu số thuế phải nộp có thể sẽ xảy ra khá nhiều. Do đó, mức xử phạt cần được xem xét trên cơ sở mức độ ảnh hưởng đến số thuế, để đảm bảo hài hòa và phù hợp", bà Hải dẫn chứng.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, hàng năm, Bộ Tài chính đều tổ chức các Hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan. Tại đây tạo cơ hội để người nộp thuế được lắng nghe trực tiếp, cụ thể hơn cũng như có trao đổi để được hiểu sâu hơn về chính sách thuế, hải quan, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, công bằng, minh bạch, phù hợp với quá trình hội nhập, phát triển bền vững của nền kinh tế.

Về lĩnh vực thuế, theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, Bộ Tài chính đã đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách hành chính, lấy người nộp thuế làm trung tâm, phục vụ hiệu quả người dân, doanh nghiệp và xã hội. Triển khai nâng cấp các thủ tục hành chính đang ở mức độ Dịch vụ cung cấp thông tin trực tuyến để nâng cấp lên mức độ Dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Đến nay, tổng số thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế từ 235 thủ tục hành chính xuống còn 223 thủ tục hành chính. Trong đó 100% thủ tục hành chính thuế đã được cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến toàn trình, 102 thủ tục hành chính được triển khai tích hợp lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Trong năm 2025, các chính sách hỗ trợ đã giúp giảm và gia hạn tiền thuế, tiền thuê đất khoảng 241.740 tỷ đồng cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân.

Trong đó, số tiền thuế (gồm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân) và tiền thuê đất được gia hạn là khoảng 116.100 tỷ đồng; số tiền thuế (gồm thuế bảo vệ môi trường, thuế nhập khẩu), phí, lệ phí và tiền thuê đất được giảm khoảng 125.640 tỷ đồng.

"Các giải pháp này đang tiếp tục được triển khai, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh, đóng góp vào kết quả chung về phát triển kinh tế-xã hội", Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh.