Nhật Bản thất bại trong nỗ lực phóng vệ tinh Michibiki số 5

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) ngày 22/12 cho biết nỗ lực mới nhất nhằm đưa vệ tinh định vị Michibiki số 5 vào quỹ đạo bằng tên lửa H3 đã không thành công. Theo JAXA, tên lửa H3 số 8 đã rời bệ phóng tại Trung tâm Vũ trụ Tanegashima, tỉnh Kagoshima, lúc 10h51 sáng (giờ địa phương). Tuy nhiên, động cơ tầng 2 của tên lửa đã không khởi động đúng cách và ngừng cháy sớm hơn dự kiến, khiến nhiệm vụ phóng không đạt mục tiêu.

Giới chức JAXA cho biết cơ quan này hiện đã mất hoàn toàn liên lạc với tên lửa và đang khẩn trương xác minh tình trạng của vệ tinh, bao gồm khả năng vệ tinh đã bị mất.

Phát biểu với báo giới, Chủ tịch JAXA Hiroshi Yamakawa bày tỏ lấy làm tiếc sâu sắc trước sự cố, đồng thời gửi lời xin lỗi tới Văn phòng Nội các Nhật Bản, các bên liên quan đến dự án Michibiki số 5, cộng đồng địa phương và người dân cả nước. Ông khẳng định JAXA coi đây là một sự cố nghiêm trọng và đã chỉ đạo thành lập một tổ điều tra đặc biệt do chính ông đứng đầu để làm rõ nguyên nhân thất bại, đồng thời cam kết sẽ công bố thông tin khi có kết quả mới.

Đây là lần thử phóng thứ 3 của JAXA đối với vệ tinh Michibiki số 5. Trước đó, kế hoạch phóng ban đầu dự kiến diễn ra vào ngày 7/12 đã bị hoãn do phát hiện vấn đề trong hệ thống đo lường nội bộ của tầng hai tên lửa. Đến giữa tuần trước, chỉ vài phút trước thời điểm phóng, tên lửa lại buộc phải dừng khẩn cấp do phát hiện bất thường trong hệ thống làm mát bệ phóng.

Vệ tinh Michibiki số 5, nặng khoảng 1,8 tấn, được thiết kế để gia nhập Hệ thống vệ tinh Quasi-Zenith (QZSS) của Nhật Bản - mạng lưới vệ tinh định vị hoạt động trên bầu trời Nhật Bản, có chức năng tương tự Hệ thống định vị toàn cầu GPS của Mỹ. Hệ thống này nhằm nâng cao độ chính xác của các dịch vụ định vị trên điện thoại thông minh, thiết bị dẫn đường ô tô và các ứng dụng dân sự khác.

Hiện nay, Nhật Bản đang vận hành 5 vệ tinh Michibiki, sau khi vệ tinh Michibiki số 6 được phóng thành công vào tháng 2 năm nay và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 7. Các vệ tinh này đang hoạt động kết hợp với GPS của Mỹ và các hệ thống định vị toàn cầu khác.

Chính phủ Nhật Bản dự kiến sẽ phóng vệ tinh Michibiki số 7 vào tháng 2/2026, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ thống 7 vệ tinh có khả năng hoạt động độc lập vào năm tài khóa 2026, trước khi mở rộng lên 11 vệ tinh trong tương lai.

Michibiki số 5, tương tự vệ tinh số 6, được trang bị ăng-ten thử nghiệm cho hệ thống định vị chính xác cao ASNAV do JAXA phát triển. Theo JAXA, công nghệ này có thể giúp cải thiện độ chính xác định vị trên các thiết bị thông thường từ mức 5 - 10 m hiện nay xuống còn khoảng 1m.