Nhật Bản trước nguy cơ mất 1,2 tỷ USD do căng thẳng ngoại giao với Trung Quốc

Viễn cảnh này đang dần hiện hữu khi lượng khách Trung Quốc đồng loạt hủy kế hoạch đến Nhật. Theo dữ liệu của China Trading Desk, khoảng 30% trong số 1,44 triệu chuyến đi từ Trung Quốc tới Nhật Bản dự kiến diễn ra từ nay đến hết tháng 12 đã bị hủy, sau khi Bắc Kinh khuyến cáo công dân "hạn chế đi lại" tới quốc gia láng giềng. Khoảng 70% số chuyến bị hủy là các hành trình khởi hành trong ngắn hạn, trong khi lượng đặt chỗ mới gần như không xuất hiện.

Ông Subramania Bhatt, Giám đốc điều hành China Trading Desk, cho biết mức thiệt hại trực tiếp ít nhất là 500 triệu USD, và có thể tăng lên 1,2 tỷ USD, dựa trên mức chi tiêu trung bình hơn 900 triệu USD mỗi tháng của du khách Trung Quốc cùng dữ liệu thanh toán từ UnionPay và các đơn vị tài chính khác.

Cú sốc này đến đúng thời điểm nhạy cảm đối với kinh tế Nhật Bản, sau phát biểu của Thủ tướng Sanae Takaichi về khả năng sử dụng lực lượng quân sự trong trường hợp xảy ra khủng hoảng tại eo biển Đài Loan (Trung Quốc). Trung Quốc mới đây đã đáp trả bằng cách đình chỉ nhập khẩu hải sản Nhật Bản và đưa ra khuyến cáo hạn chế du lịch, tạo ra tác động trực tiếp tới lĩnh vực du lịch - một trụ cột quan trọng của kinh tế Nhật và phụ thuộc lớn vào khách Trung Quốc.

"Chúng tôi đang chứng kiến cú sụt giảm mạnh chưa từng thấy từ thị trường Trung Quốc", ông Bhatt nhận định, đồng thời cho rằng thông báo của Bắc Kinh lần này "mang tính răn đe mạnh hơn đáng kể" so với các thời kỳ căng thẳng trước đây.

Trong khi lượng hủy chuyến tăng vọt, một bộ phận du khách Trung Quốc đã chuyển hướng sang các điểm đến khác ở châu Á. Singapore và Hàn Quốc ghi nhận lượng đặt chỗ mới tăng khoảng 15% trong vài ngày gần đây, còn Thái Lan, Malaysia và Việt Nam tăng tới 11% mỗi tuần. China Trading Desk ước tính các tour theo nhóm và tour trọn gói chiếm tới một nửa số chuyến bị hủy, trong khi du lịch tự túc chiếm khoảng 22%.

Nhiều hãng hàng không Trung Quốc và Cathay Pacific đã miễn phí hủy vé cho hành trình đến Nhật, khiến tốc độ hủy chuyến gia tăng. Một số công ty du lịch nhà nước Trung Quốc cũng đã hủy các đoàn lớn đặt từ nhiều tháng trước, nhằm tránh rủi ro trong bối cảnh chính sách thay đổi nhanh.

Trước khi khuyến cáo được ban hành, lượng đặt chỗ du lịch Trung - Nhật đến cuối năm 2025 tăng tới 25% so với cùng kỳ năm 2024. Nay, lượng đặt chỗ đã thấp hơn so với năm ngoái. Các tuyến bay từ Thượng Hải, Bắc Kinh và Quảng Châu đến Tokyo và Osaka chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Trong quý III/2025, du khách Trung Quốc chiếm khoảng 25% lượng khách quốc tế và 27% tổng chi tiêu du lịch tại Nhật Bản, với mức chi trung bình khoảng 240.000 Yen (khoảng 1.600 USD). Đồng Yen yếu cũng thúc đẩy chi tiêu hàng hiệu, giúp thị trường xa xỉ Nhật Bản tăng trưởng mạnh.

Nếu căng thẳng kéo dài sang năm 2026, Nhật Bản có thể chịu thiệt hại tích lũy lên tới 9 tỷ USD. Tuy nhiên, các đặt chỗ cho tháng 1/2026 vẫn ổn định, cho thấy nhiều du khách kỳ vọng tình hình sẽ sớm hạ nhiệt.