Ra mắt ấn phẩm Kim Vân Kiều nhân kỷ niệm 260 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du

Nhân dịp kỷ niệm 260 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du (1765–1820), ấn bản đặc biệt Kim Vân Kiều ra mắt nhằm tôn vinh giá trị trường tồn của kiệt tác văn chương dân tộc, đồng thời nhìn lại lịch sử phiên âm, chú giải ra quốc ngữ và tiếp nhận Truyện Kiều trong đời sống tri thức, văn hóa Việt Nam hơn hai thế kỷ qua.

Ấn bản Kim Vân Kiều Nhã Nam là lần đầu tiên đồng thời có sự kết hợp Kim Vân Kiều do học giả Nguyễn Văn Vĩnh dịch và chú giải cẩn thận ra quốc ngữ, kèm minh họa nhân vật theo bản in năm 1923, cùng bộ tranh Kiều chưa từng công bố của họa sĩ Nguyễn Tư Nghiêm. Có thể nói đây là sự hội tụ hiếm có của ba di sản lớn là di sản văn chương của Nguyễn Du, di sản quốc ngữ của Nguyễn Văn Vĩnh và di sản hội họa của danh họa Nguyễn Tư Nghiêm. Tất cả tạo nên một không gian thẩm mỹ, một giá trị lớn, xứng đáng được chào đón và thưởng lãm.

Ấn bản đặc biệt Kim Vân Kiều được phát hành giới hạn 999 bản deluxe, trên giấy mỹ thuật định lượng 120 gsm, bìa cứng bồi giấy Buckram Wibalin, kèm jacket bìa in UV và ép kim, đựng trong hộp carton Hàn Quốc nhập khẩu, bụng sách được phủ nhũ vàng sang trọng. 

Nhân dịp này, đơn vị phát hành cũng phát hành tiểu thuyết chương hồi Kim Vân Kiều của Thanh Tâm Tài Tử (Thanh Tâm Tài Nhân) do dịch giả Tô Nam Nguyễn Đình Diệm thực hiện với định dạng bìa cứng có bìa áo. Sau ấn phẩm Truyện Thúy Kiều của Bùi Kỳ và Trần Trọng Kim, đây là một nỗ lực tiếp nối mạch quan tâm lâu dài của Nhã Nam đối với các tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam, đặc biệt là những tác phẩm đã góp phần hình thành nền tảng văn học, văn hóa và chữ viết quốc ngữ, đồng thời vẫn không ngừng gợi mở những cách đọc mới cho bạn đọc hôm nay.

Nguyễn Du (1765–1820) là đại thi hào dân tộc, người đã đưa văn học chữ Nôm Việt Nam đạt tới đỉnh cao nghệ thuật. Truyện Kiều vừa là một kiệt tác văn chương, vừa là một hiện tượng văn hóa đặc biệt có sức sống bền bỉ trong đời sống tinh thần của người Việt, được tiếp tục luận bàn trong nghiên cứu, phê bình và được tái sáng tạo trong các lĩnh vực nghệ thuật khác như sân khấu, âm nhạc, hội họa, điện ảnh. Truyện Kiều cũng được dịch nhiều ngôn ngữ trên thế giới, trở thành cầu nối văn hóa, văn chương Việt Nam và bạn đọc quốc tế.

Truyện Kiều có một lịch sử in ấn, phiên âm, dịch thuật, chú thích, chú giải cũng như tiếp nhận, nghiên cứu, đánh giá vừa phong phú, phức tạp vừa nhiều thành tựu. Lúc đầu Truyện Kiều được khắc in dưới dạng văn bản chữ Nôm, sau đó, các nhà nghiên cứu, các bậc thức giả lại phiên âm chữ Nôm sang chữ quốc ngữ và tiến hành khảo đính, chú giải, chú thích Truyện Kiều rất công phu. Poème Kim Vân Kiều truyện do Trương Vĩnh Ký phiên âm, dịch ra chữ quốc ngữ và in năm 1875, là bản Kiều chữ quốc ngữ đầu tiên của nước ta.

Tiếp sau đó chính là Kim Vân Kiều do Nguyễn Văn Vĩnh dịch ra quốc ngữ, chú giải, ấn hành năm 1913, tái bản có hiệu chỉnh vào các năm 1915, 1923 và 1933.

Cũng có thể kể đến Kim Túy tình từ do Phạm Kim Chi phiên chú sang chữ quốc ngữ, năm 1917; Truyện Thúy Kiều do Bùi Kỷ, Trần Trọng Kim hiệu khảo, in lần đầu năm 1925; Kim Vân Kiều (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, năm 1923; Vương Thúy Kiều chú giải tân truyện do Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu chú thích và bình luận, năm 1941; Truyện Kiều chú giải do Lê Văn Hòe hiệu đính, chú giải, bình luận, in năm 1953; Truyện Kiều, Nguyễn Thạch Giang hiệu khảo và chú thích, xuất bản năm 1972; Truyện Kiều, Đào Duy Anh chú giải, năm 1979…

Có thể nói, hơn 200 năm qua, Truyện Kiều vẫn không ngừng mời gọi tâm trí của không biết bao nhiêu bậc thức giả văn hay chữ tốt trong việc hiểu, diễn giải, phân tích một cách tường tận nhất những "lời quê chắp nhặt" của Nguyễn Du.