Ra mắt Hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản Việt Nam

Sự kiện nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Ban Bí thư tại Kết luận số 207-KL/TW ngày 10-11-2025 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước trong bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; đồng thời triển khai Quyết định số 100/QĐ-TTg ngày 19/1/2019 của Thủ tướng Chính phủ và Công điện số 150/CĐ-TTg ngày 29/8/2025 về tăng cường truy xuất nguồn gốc, bảo đảm chất lượng và uy tín nông, lâm, thủy sản Việt Nam xuất khẩu.

Tham dự có hơn 200 đại biểu đại diện các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, các đơn vị cung cấp giải pháp khoa học - công nghệ, các chuyên gia, nhà khoa học.

Nền tảng số phục vụ truy xuất nguồn gốc nông sản Việt

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng nhấn mạnh, việc ra mắt Hệ thống truy xuất nguồn gốc (TXNG) nông sản Việt Nam là dấu mốc quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số của ngành nông nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng, giá trị nông sản và củng cố niềm tin của người tiêu dùng trong nước cũng như quốc tế.

Theo Bộ trưởng Trần Đức Thắng, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, truy xuất nguồn gốc không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc. Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến giá cả, mà còn đặc biệt chú trọng tới nguồn gốc, chất lượng, độ an toàn, tính minh bạch và trách nhiệm xã hội của sản phẩm.

Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt cho phát triển nhanh và bền vững đất nước, trong đó dữ liệu, nền tảng số và hệ sinh thái số quốc gia giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Việc ra mắt Hệ thống TXNG nông sản Việt Nam chính là bước đi cụ thể nhằm xây dựng hạ tầng dữ liệu số về nông sản, phục vụ hiệu quả cho quản lý nhà nước, sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng; đồng thời thúc đẩy ứng dụng công nghệ số trong toàn bộ chuỗi giá trị nông nghiệp.

Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định: “Hệ thống này không chỉ là một giải pháp công nghệ, mà còn là công cụ quản lý hiện đại, góp phần phòng, chống gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng; thúc đẩy sản xuất nông nghiệp theo hướng minh bạch, có trách nhiệm và bền vững”.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hệ thống truy xuất nông sản Việt Nam là nền tảng số phục vụ việc ghi nhận, quản lý và tra cứu thông tin nguồn gốc đối với các sản phẩm nông, lâm, thủy sản trong suốt quá trình sản xuất, chế biến, vận chuyển và lưu thông trên thị trường. Thông qua hệ thống, người tiêu dùng có thể kiểm tra thông tin sản phẩm một cách minh bạch, trong khi cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở để theo dõi, thống kê và thực hiện truy vết khi cần thiết; qua đó nâng cao minh bạch thông tin, bảo đảm an toàn thực phẩm và củng cố uy tín nông sản Việt Nam trên thị trường trong nước và quốc tế.

Hệ thống gồm ba hợp phần chính: hệ tống truy xuất dành cho người tiêu dùng, người dân và doanh nghiệp; hệ thống các đơn vị cung cấp giải pháp để cập nhật thông tin nguồn gốc; và hệ thống dành cho cơ quan quản lý nhà nước để giám sát, truy vết sản phẩm.

Truy xuất nguồn gốc - động lực nâng cao giá trị xuất khẩu nông sản Việt

Thông qua lễ ra mắt, Ban Tổ chức hướng tới ba mục tiêu trọng tâm: triển khai hiệu quả kế hoạch thí điểm TXNG quả sầu riêng theo Quyết định số 5272/QĐ-BNNMT ngày 13/12/2025; nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, đồng thời tăng cường trách nhiệm của cơ quan quản lý và doanh nghiệp; đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, triển khai TXNG theo thời gian thực.

Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với các đơn vị và địa phương thống nhất cách tiếp cận trong ghi chép nhật ký canh tác, sử dụng vật tư nông nghiệp và mô tả biện pháp phòng trừ sinh vật gây hại, bảo đảm phù hợp thông lệ quốc tế, yêu cầu từng thị trường và dễ áp dụng trong thực tiễn. Cùng với đó là chuẩn hóa thuật ngữ, cách diễn giải chuyên ngành để bảo đảm tính thống nhất và liên thông dữ liệu.

Việc triển khai truy xuất nguồn gốc sẽ lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, khuyến khích sự tham gia chủ động trên cơ sở hài hòa lợi ích. Cục ủng hộ cách tiếp cận theo lộ trình, triển khai thí điểm, từng bước hoàn thiện và mở rộng, bảo đảm truy xuất nguồn gốc mang lại giá trị thực trong quản lý vùng nguyên liệu, kiểm soát chất lượng và nâng cao năng lực cạnh tranh, tránh hình thức và áp đặt.

Theo kế hoạch, Công ty Cổ phần Technology Convergence Corporation (Netacom) là đơn vị cung cấp giải pháp và phối hợp xây dựng, vận hành Hệ thống TXNG nông sản. Riêng với nội dung thí điểm TXNG sầu riêng, hệ thống được vận hành đồng bộ từ quản trị dữ liệu, cổng tra cứu đến tích hợp tem xác thực điện tử (QR/NFC/RFID) với sự phối hợp của các đơn vị thuộc Bộ Công an. Thời gian thí điểm từ 1/1/2026 đến 30/6/2026, với sự tham gia thử nghiệm của 5 doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất và cung ứng.

Trong bức tranh xuất khẩu nông sản năm 2025, rau quả tiếp tục là ngành hàng tăng trưởng nổi bật. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu rau quả cả năm 2025 ước đạt khoảng 8,59 tỷ USD, tăng gần 20% so với năm 2024; trong đó sầu riêng tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt. Tuy nhiên, các rào cản kỹ thuật ngày càng khắt khe về truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm đang đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nâng chuẩn sản xuất, quản lý và minh bạch thông tin, để nông sản Việt Nam tăng tốc bền vững trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ sự kiện, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Đài Truyền hình Việt Nam đã ký Chương trình hợp tác truyền thông giai đoạn 2026 - 2030; trong đó, trước mắt tập trung vào việc triển khai Nghị quyết 57 - NQ/TW và truy xuất nguồn gốc nông sản Việt Nam.

Phát biểu tại sự kiện, Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên vấn đề kết nối giữa chính sách quản lý nhà nước, dữ liệu và truyền thông được đặt ra một cách rõ ràng, gắn với các nền tảng số nhằm tiếp cận trực tiếp người dân và người tiêu dùng trong công tác truyền thông chính sách. Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam Nguyễn Thanh Lâm cho rằng sự hợp tác này không chỉ dừng lại ở việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, mà cần mang lại giá trị thiết thực, bảo đảm các bên tham gia được hưởng thành quả chính đáng, tương xứng với công sức và nỗ lực bỏ ra.

Theo đó, sự kiện hôm nay là bước khởi đầu, đặt nền móng cho một cách làm mới trong quản trị và vận hành các lĩnh vực của đất nước, trong đó chính sách được cụ thể hóa bằng dữ liệu, các quan điểm chỉ đạo được minh bạch hóa, triển khai bằng các công cụ khoa học - công nghệ hiện đại. Dữ liệu được lan tỏa thông qua truyền thông và kết nối trực tiếp với thị trường, người tiêu dùng qua các nền tảng số.

Phát biểu bế mạc sự kiện, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, mục tiêu của Bộ là để người dân Việt Nam sớm được sử dụng các sản phẩm nông, lâm, thủy sản do chính người Việt Nam sản xuất, bảo đảm an toàn, sạch và đáng tin cậy. Lễ ra mắt là bước thí điểm đầu tiên của hệ thống truy xuất nguồn gốc, trước mắt triển khai với quả sầu riêng, sau đó sẽ tiếp tục mở rộng ra các sản phẩm nông nghiệp khác, tiến tới bao phủ toàn bộ sản phẩm nông, lâm, thủy sản tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

Bộ trưởng bày tỏ tin tưởng, với sự đồng hành của các bộ, ngành, doanh nghiệp và Đài Truyền hình Việt Nam, hệ thống sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp và đất nước, hướng tới mục tiêu trong năm 2026 bảo đảm nông sản Việt Nam sạch, an toàn và truy xuất được nguồn gốc.