Sửa đổi Luật báo chí được kỳ vọng lấp khoảng trống báo chí trong quản lý báo chí

Trong bối cảnh môi trường truyền thống đang thay đổi từng ngày, báo chí không còn chỉ hiện diện trên mặt giấy, sóng phát thanh hay truyền hình mà đang vận hành mạnh mẽ trên chính các nền tảng số. Cũng vì thế, câu chuyện sửa đổi Luật báo chí đang được Quốc hội thảo luận trở nên đặc biệt quan trọng, bởi vì đó không chỉ là điều chỉnh về mặt kỹ thuật mà còn là nỗ lực tạo ra một khuôn khổ pháp lý phù hợp cho báo chí trong kỷ nguyên số, khi mà tin giả vấn đề bản quyền hay là trách nhiệm nội dung đã vượt ra khỏi mô hình báo chí truyền thống. Lần sửa đổi Luật báo chí này đang được kỳ vọng là bước mở để báo chí chuyển đổi số mở rộng ra công chúng và tăng khả năng cạnh tranh với các nền tảng mạng xã hội.

Theo Điều 2, Điều 30, lần đầu tiên dự thảo Luật báo chí sửa đổi đưa kênh nội dung của cơ quan báo chí trên không gian mạng vào định nghĩa báo chí. Điều này cho phép các cơ quan báo chí được công nhận chính thức khi hoạt động trên nền tảng số như Facebook, Youtube, Tiktok, Postcard. Bên cạnh đó, Điều 30 khẳng định báo chí được hoạt động đầy đủ trên môi trường mạng và được công nhận như một kênh phát hành hợp pháp ngang với báo in, báo nói, báo hình.

Đáng chú ý, theo dự thảo, Nhà nước có trách nhiệm đầu tư công cụ số, giám sát và hỗ trợ báo chí trên Internet, đồng thời thúc đẩy xây dựng các nền tảng số quốc gia cho báo chí. Song song, các cơ quan báo chí được yêu cầu kết nối trực tuyến với hệ thống quản lý tạo nên một môi trường minh bạch, an toàn và ổn định để phát triển nội dung số. Luật sửa đổi cũng tạo điều kiện để các cơ quan báo chí bảo vệ bản quyền nội dung số và các biện pháp kỹ thuật, đồng thời quy định rõ trách nhiệm và quyền kiểm soát nội dung khi đăng trên môi trường mạng, các cơ chế cải chính, gỡ sai, lưu trữ giúp môi trường số hoạt động minh bạch, ổn định, tạo niềm tin cho độc giả và tăng cường sức mạnh thương hiệu.

Thực tế trong thời gian vừa qua, sự phát triển nhanh của môi trường mạng đã mang đến cho báo chí nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít khoảng trống pháp lý. Trong dòng chảy của kỷ nguyên số, báo chí Việt Nam đang đứng trước những cơ hội rất lớn để đổi mới phương thức làm báo, mở rộng không gian tiếp cận công chúng và khẳng định vai trò dẫn dắt thông tin. Để những cơ hội ấy trở thành hiện thực, báo chí cần một hành lang pháp lý đủ rộng để sáng tạo, đủ chặt chẽ để đảm bảo trách nhiệm và minh bạch. Dự thảo Luật báo chí sửa đổi với những nội dung hướng tới môi trường mạng cho thấy nỗ lực hoàn thiện thể chế để báo chí có thể phát triển vững vàng hơn, hiện đại hơn và đáp ứng những chuẩn mực mới của thời đại số.

Cùng với việc hoàn thiện quy định, dự thảo Luật báo chí lần này cũng mở ra một góc nhìn khác, đó là báo chí có thể phát triển như thế nào ở trên môi trường số. Đây không chỉ là một câu chuyện về mặt quản lý, mà là cơ hội để các tòa soạn tổ chức lại hoạt động, quản lý tập trung các kênh nội dung số và sẵn sàng cho những mô hình báo chí mới, nơi mà dữ liệu và trí tuệ nhân tạo đang thay đổi cách sản xuất và phân phối thông tin, từ đó thúc đẩy báo chí phát triển một cách toàn diện ở trên môi trường mạng, tạo điều kiện để báo chí Việt Nam bước vào một giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ và bền vững hơn.

Những ngày qua, Quốc hội tiếp tục thảo luận phiên toàn thể về dự án Luật báo chí sửa đổi. Tại nghị trường, nhiều đại biểu nhấn mạnh rằng sửa đổi Luật báo chí lần này không nhằm siết lại hoạt động của báo chí mà nhằm tạo nên nền tảng để báo chí phát triển lành mạnh, hiện đại, chuyên nghiệp, bảo đảm hài hòa giữa tự do sáng tạo và trách nhiệm thông tin trong môi trường số. Song các đại biểu Quốc hội cũng đề nghị bổ sung vào luật các nội dung mới. Để hoàn thiện khung pháp lý về quản lý báo chí trên nền tảng số.

Luật báo chí sửa đổi dự kiến sẽ được Quốc hội bỏ phiếu thông qua trong ít ngày tới. Những nội dung mới hướng tới môi trường mạng cho thấy nỗ lực của cơ quan chức năng trong hoàn thiện thể chế để báo chí có thể phát triển vững vàng hơn, hiện đại hơn và đáp ứng những chuẩn mực mới của thời đại số. Từ những cuộc thảo luận tại nghị trường đến thực tiễn của các tòa soạn, câu chuyện không chỉ là sửa luật mà còn là cách chúng ta chuẩn bị cho một tương lai của báo chí Việt Nam, để báo chí cách mạng thực sự tốt sứ mệnh của mình, đó là người chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hóa tư tưởng trong bối cảnh mới.