Lệnh sơ bộ được đưa ra gần 2 tuần sau khi bà Cook kiện ông Trump, nhằm ngăn ông trở thành Tổng thống đầu tiên trong lịch sử cách chức một Thống đốc Fed với lý do “vi phạm kỷ luật”.
"Tổng thống Trump chưa xác định được bất kỳ điều gì liên quan đến hành vi hoặc hiệu suất công việc của bà Cook với tư cách là thành viên Hội đồng Quản trị cho thấy bà đang gây tổn hại cho Hội đồng Quản trị hoặc lợi ích công cộng, bằng cách thực hiện nhiệm vụ của mình một cách không trung thực hoặc không hiệu quả", thẩm phán Jia Cobb viết trong phán quyết của mình.
Bà Lisa Cook tuyên thệ nhậm chức thành viên Hội đồng Thống đốc Fed tại Tòa nhà William McChesney Martin Jr. của Cục Dự trữ Liên bang vào ngày 23/5/2022 tại Washington D.C. (Ảnh: Getty)
Tổng thống Trump ngày 25/8 thông báo sa thải bà Cook, hiệu lực ngay lập tức. Ông nêu lý do dẫn đến quyết định là kiến nghị khởi tố bà Cook với cáo buộc "gian lận thế chấp" mà giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang Mỹ (FHFA) Bill Pulte gửi Bộ Tư pháp.
Ông Pulte cáo buộc bà Cook đã khai báo hai bất động sản, một căn nhà ở Ann Arbor, Michigan, và một căn hộ chung cư ở Atlanta, là nơi cư trú chính của bà trong vòng 2 tuần sau khi mua mỗi bất động sản bằng hình thức vay vốn. Các tài liệu này được ký trước khi bà Cook gia nhập Fed.
Bà Cook, người phụ nữ da màu đầu tiên giữ ghế trong Hội đồng Thống đốc Fed, sau đó bác bỏ mọi cáo buộc.
“Lợi ích công chúng trong việc bảo đảm tính độc lập của Fed nghiêng về việc phục chức cho bà Cook”, thẩm phán Cobb nêu rõ trong quyết định được đưa ra tại Tòa án Liên bang ở Washington D.C.
Theo giới phân tích, quyết định sa thải bà Cook là một phần trong nỗ lực gây sức ép của chính quyền của ông Trump lên Fed. Trong nhiều tháng, ông Trump chỉ trích Fed và Chủ tịch Fed, Jerome Powell, vì đã không hạ lãi suất trong năm nay.
Theo thẩm phán, “ở giai đoạn sơ bộ này, Tòa nhận thấy bà Cook đã chứng minh được rằng quyết định cách chức có dấu hiệu vi phạm quy định 'chỉ vì lý do chính đáng' trong Đạo luật về Fed”.
Thẩm phán cho rằng cách hiểu đúng nhất về điều khoản này là một Thống đốc Fed chỉ có thể bị cách chức dựa trên hành vi trong nhiệm kỳ. “Điều khoản 'chỉ vì lý do chính đáng' không bao gồm việc cách chức một cá nhân chỉ vì hành vi xảy ra trước khi họ bắt đầu nhiệm kỳ”, thẩm phán cho biết.
Lệnh của tòa cũng yêu cầu Chủ tịch Fed Jerome Powell cùng Hội đồng Thống đốc “không được thực hiện bất kỳ hành động nào” nhằm hiện thực hóa quyết định sa thải của ông Trump.
Luật sư Abbe Lowell, đại diện cho bà Cook, ra tuyên bố cho biết: "Phán quyết hôm nay công nhận và khẳng định tầm quan trọng của việc bảo vệ tính độc lập của Fed". Ông Lowell khẳng định bà Cook sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của một Thống đốc Fed được Thượng viện phê chuẩn.
Nhà Trắng và Fed chưa đưa ra bình luận về quyết định của thẩm phán. Vụ việc dự kiến sẽ được Tòa án Tối cao xem xét cuối cùng.
Hội đồng Thống đốc Fed gồm 7 thành viên do Tổng thống Mỹ bổ nhiệm và được Thượng viện phê chuẩn, trong đó mỗi người có nhiệm kỳ 14 năm và không thể tái bổ nhiệm.
Bà Cook là một trong ba Thống đốc được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.
Theo Đạo luật Dự trữ Liên bang năm 1913, Quốc hội Mỹ đã hạn chế quyền của Tổng thống trong việc đơn phương sa thải một Thống đốc Fed. Cụ thể, luật quy định Tổng thống chỉ có thể bãi nhiệm "vì lý do chính đáng". Dù đạo luật không nêu rõ thế nào là "lý do chính đáng", song trên thực tế khái niệm này thường được hiểu là hành vi sai phạm hoặc thiếu trách nhiệm trong thực thi công vụ.
Bạn không thể gửi bình luận liên tục.
Xin hãy đợi 60 giây nữa.