Trì hoãn ký kết hiệp định thương mại EU - Mercosur

Đây là khu vực có thể cung cấp cho EU một lượng lớn hoa quả nhiệt đới tương đồng với một số mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam. Quyết định trì hoãn ký kết hiệp định đã được chủ tịch Uỷ ban châu Âu đưa ra trước sức ép của một số quốc gia và hơn 7.000 nông dân châu Âu tập trung phản đối ở Brussels giữa tuần vừa rồi.

Bên lề Hội nghị thượng đỉnh châu Âu vào giữa tháng này tại Brussels, nông dân từ các nước thành viên đã đem hơn 500 xe đầu kéo đến, mang theo thông điệp phản đối Hiệp định Thương mại với khối Mercosur gồm 5 nước Nam Mỹ là Argentina, Bolivia, Brazil, Paraguay và Uruguay. Hiệp định dự kiến miễn giảm phần lớn thuế quan lẫn nhau cho hai thị trường, với EU là 450 triệu còn Mercosur là hơn 270 triệu người tiêu dùng.

Theo tờ Le Soir của Bỉ, "Hiệp định này có thể giúp EU xuất khẩu ô tô, máy móc, rượu vang và rượu mạnh, nhưng theo chiều ngược lại sẽ đưa đến viễn cảnh đe doạ các ngành sản xuất thịt, đường, gạo, mật ong và đậu tương của châu Âu".

Lãnh đạo của các tổ chức nông dân châu Âu lo ngại "Nam Mỹ dùng một số thuốc trừ sâu và hóc môn tăng trưởng bị cấm ở EU, "nhiều sản phẩm nhập khẩu từ Nam Mỹ không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn về môi trường và xã hội EU", từ đó tạo ra cạnh tranh không lành mạnh với hàng nông sản châu Âu vốn phải chịu nhiều quy định khắt khe.

Đồng tình với nhiều lập luận của các tổ chức nông dân, Chính phủ Pháp và gần đây là Italy muốn trì hoãn việc ký kết Hiệp định thương mại với khối Mercosur. Tuy nhiên, quan điểm của Uỷ ban châu Âu không có nhiều thay đổi kể từ năm ngoái, thời điểm kết thúc 25 năm đàm phán. Uỷ viên châu Âu về nông nghiệp đã chấn an rằng EU là khối xuất siêu về sản phẩm nông nghiệp, năm 2024, con số này là 64 tỷ Euro. Ngoài ra, hàng hoá từ các nước Nam Mỹ sẽ bị kiểm soát chặt về chất lượng, ví dụ 20% container từ Brazil phải được kiểm tra trực tiếp.

Đáng chú ý, ngay trước khi Lễ kết hiệp định tại Brazil bị trì hoãn, Nghị viện Châu Âu đã thông qua một cơ chế để bảo vệ thị trường nông nghiệp nội khối. Theo đó, nếu số lượng một loại mặt hàng nào đó từ Nam Mỹ tăng đột biến và giá cả giảm đáng kể thì châu Âu có công cụ để ngừng nhập khẩu mặt hàng đó.

Uỷ viên châu Âu về nông nghiệp cũng nhấn mạnh, Hiệp định thương mại với khối Mercosur là cần thiết trong bối cảnh, nghề làm nông tại EU ngày càng thu hút ít lao động, trong khi giá nhiều loại thực phẩm lại đang tăng cao.