Truyền thống và sáng tạo trong Lễ hội văn hoá ẩm thực Hà Nội 2025

Đây là sự kiện thường niên do UBND TP Hà Nội chỉ đạo tổ chức, nhằm phát huy giá trị di sản văn hóa ẩm thực, đồng thời góp phần thực hiện Nghị quyết 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội về phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó ẩm thực được xác định là lĩnh vực giàu tiềm năng, vừa gìn giữ bản sắc, vừa tạo động lực tăng trưởng cho du lịch và các ngành sáng tạo.

Lễ hội văn hoá ẩm thực Hà Nội 2025 được hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến cuối tuần hấp dẫn, nơi các nghệ nhân ẩm thực kể câu chuyện của mình, kết nối ẩm thực truyền thống với xu hướng sáng tạo mới.

Phó Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Lê Thị Ánh Mai nhấn mạnh, từ Hà Nội 36 phố phường đến một Hà Nội mở rộng địa giới hành chính với sự kết tinh của văn hóa xứ Đoài đã khiến cho văn hóa Hà Nội nói chung, ẩm thực Hà Nội nói riêng trở nên phong phú, đa dạng.

Lễ hội văn hoá ẩm thực Hà Nội 2025 sẽ góp phần gìn giữ và truyền dạy các kỹ năng, bí quyết ẩm thực truyền thống cho cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ thông qua việc trình diễn, thực hành chế biến, giao lưu với nghệ nhân.

Sợi dây kết nối với nhiều hoạt động sáng tạo sẽ hình thành nhiều sản phẩm văn hoá từ ẩm thực, tăng sức hấp dẫn của di sản để ẩm thực trở thành nguồn lực thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hoá Thủ đô.

Tại lễ khai mạc tối 19/12, BTC sẽ công bố quyết định của Bộ VHTTDL ghi danh "Tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng (TP Hà Nội)" vào danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, đồng thời giới thiệu câu chuyện 6 đời gìn giữ món ăn trứ danh của dòng họ Đoàn.

Tính đến nay, Hà Nội đã có 7 di sản ẩm thực được ghi danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như: phở Hà Nội, cốm Mễ Trì, trà sen Quảng An, xôi Phú Thượng, bánh cuốn Thanh Trì, tri thức nấu cỗ Bát Tràng…

Trong khuôn khổ lễ hội cũng có nhiều hoạt động hấp dẫn. 60 không gian giới thiệu ẩm thực Hà Nội, sản phẩm ẩm thực vùng miền mang đến cho du khách và nhân dân Thủ đô cơ hội thưởng thức nhiều món ngon đặc sắc của Hà Nội và một số địa phương, tôn vinh giá trị di sản ẩm thực truyền thống, khẳng định thương hiệu ẩm thực Hà Nội gắn với bản sắc thanh lịch, tinh tế.

Bên cạnh đó, lễ hội còn có hoạt động toạ đàm chuyên đề "Giao lưu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực - phát triển văn hoá ẩm thực"; các workshop trình diễn của các nghệ nhân, các cuộc thi nhanh của học sinh giữa các trường học trong lĩnh vực chế biến món ăn theo hướng dẫn của các nghệ nhân.

 Cùng với đó là các hoạt động biểu diễn xiếc, hát văn, hát xẩm, nghệ thuật đường phố; triển lãm ảnh, sách; trình diễn di sản ẩm thực như gói bánh chưng, nấu cỗ Bát Tràng, Ướp chè sen Tây Hồ, quy trình làm cốm, nấu xôi Phú Thượng, bún ốc nguội, hướng dẫn làm ô mai, mứt, nấu cháo se…

Từ năm 2014, Hà Nội đã tổ chức kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể, trong đó hàng trăm di sản ẩm thực được nhận diện, đưa vào danh mục của thành phố. Việc ghi danh di sản văn hoá phi vật thể vào danh mục quốc gia không chỉ là vinh danh những giá trị di sản mà còn là giải pháp bảo vệ hiệu quả, phát huy và biến di sản thành "tài sản", nguồn lực phát triển công nghiệp văn hoá một cách bền vững.

PGS TS Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia chia sẻ, ẩm thực không chỉ là nhu cầu sinh tồn mà đã trở thành một loại hình di sản văn hóa, góp phần định hình bản sắc địa phương và thương hiệu quốc gia trong bối cảnh phát triển du lịch và công nghiệp văn hóa.

"Chẳng hạn như Chả cá Lã Vọng, ví dụ tiêu biểu cho việc một món ăn có thể trở thành biểu tượng đô thị, khi tên món ăn gắn với tên phố, in dấu trong không gian và ký ức của Hà Nội. Việc ghi danh di sản không chỉ nhằm tôn vinh giá trị truyền thống, mà còn tạo cơ sở để bảo vệ, truyền dạy và khai thác bền vững di sản như một nguồn lực du lịch và văn hóa", theo PGS TS Đặng Văn Bài.