Tỷ phú Andrej Babis tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng CH Czech

Lễ tuyên thệ của tân Thủ tướng Andrej Babis tại Lâu đài Praha cũng đồng thời khép lại nhiệm kỳ của liên minh thân phương Tây tiền nhiệm và mở ra một giai đoạn điều chỉnh đáng kể trong chính sách đối nội cũng như đối ngoại của CH Czech.

Trước đó, chính phủ tiền nhiệm do cựu Thủ tướng Petr Fiala đứng đầu là lực lượng từng đưa Czech trở thành một trong những quốc gia ủng hộ mạnh mẽ Ukraine và tiếp nhận hàng trăm nghìn người tị nạn Ukraine kể từ khi xung đột bùng phát.

Ông Andrej Babis, từng giữ cương vị Thủ tướng trong giai đoạn 2017 - 2021, cùng phong trào ANO (Hành động của các công dân không hài lòng) đã giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quốc hội hồi tháng 10/2025. Sau đó, ANO đạt thỏa thuận thành lập chính phủ đa số với hai đảng nhỏ là Tự do và Dân chủ Trực tiếp - một đảng có quan điểm chống nhập cư, và đảng cánh hữu Những người lái xe vì chính mình.

Chính phủ mới gồm 16 thành viên, trong đó ANO nắm giữ 8 vị trí, bao gồm chức Thủ tướng. Đảng Những người lái xe đảm nhiệm 4 ghế, còn đảng Tự do và Dân chủ Trực tiếp có 3 đại diện. Các đảng trong liên minh đều thể hiện sự ngưỡng mộ đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump và có lập trường hoài nghi Liên minh châu Âu (EU).

Sự trở lại của ông Babis cùng liên minh mới được dự báo sẽ định hình lại đáng kể chính sách đối ngoại của CH Czech, đặc biệt trong vấn đề Ukraine và EU. Ông Babis được cho là sẽ gia nhập nhóm các nhà lãnh đạo Trung Âu như Viktor Orban của Hungary và Robert Fico của Slovakia - những người phản đối viện trợ quân sự cho Ukraine và không ủng hộ các biện pháp trừng phạt của EU nhằm vào Nga.

Nhà lãnh đạo Czech tuyên bố không ủng hộ việc cấp viện trợ tài chính cho Ukraine cũng như bảo lãnh các khoản vay của EU dành cho Kiev. Ông cũng ám chỉ khả năng chấm dứt sáng kiến của Czech trong việc tìm mua đạn pháo cho Ukraine từ các thị trường ngoài EU - chương trình từng giúp cung cấp khoảng 1,8 triệu quả đạn chỉ riêng trong năm nay.

Trong nước, chính phủ mới cam kết trình kế hoạch giảm giá điện, hủy bỏ cải cách lương hưu và điều chỉnh cơ chế tài chính của đài phát thanh - truyền hình công cộng, những động thái đang làm dấy lên tranh luận về nguy cơ gia tăng sự kiểm soát của nhà nước đối với truyền thông.

Việc chính phủ của ông Andrej Babis chính thức nhậm chức được xem là bước ngoặt lớn trên chính trường Czech, với những tác động sâu rộng không chỉ trong nước mà còn đối với quan hệ của Praha với EU và các đối tác quốc tế.