Ukraine điều tra vụ tham nhũng nghiêm trọng trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân

Theo thông báo đăng trên mạng xã hội, NABU cáo buộc đây là hành vi của "một tổ chức tội phạm cấp cao", do một doanh nhân cầm đầu, có sự tham gia của cựu cố vấn Bộ trưởng Năng lượng, Giám đốc an ninh của Energoatom và 4 nhân viên nội bộ. Cơ quan này cho biết, khoảng 100 triệu USD đã được luân chuyển qua một hệ thống rửa tiền tinh vi. Danh tính các cá nhân liên quan chưa được công bố.

Energoatom xác nhận các điều tra viên chống tham nhũng đã tiến hành khám xét trụ sở công ty và tuyên bố sẵn sàng hợp tác đầy đủ. Bộ Năng lượng Ukraine hiện chưa phản hồi yêu cầu bình luận của báo chí.

Hãng tin Reuters dẫn lời ông Oleksandr Abakumov - Trưởng phòng điều tra của NABU - cho biết nhóm nghi phạm đã kiểm soát toàn bộ quy trình mua sắm của Energoatom và ép buộc các nhà thầu phải chi trả các khoản hoa hồng bất hợp pháp. Mức chi trả trung bình từ 10 - 15% giá trị hợp đồng, nếu không muốn bị trì hoãn thanh toán hoặc loại khỏi danh sách cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

"Trong tháng 10, khi xây dựng các hạng mục bảo vệ tại nhà máy điện hạt nhân Khmelnytskyi, nhóm này thậm chí còn thảo luận về việc nâng mức 'lại quả' lên 15%", ông Abakumov nói thêm.

Theo NABU, Energoatom - doanh nghiệp chiến lược với doanh thu thường niên hơn 200 tỷ Hryvnia (khoảng 4,8 tỷ USD) - thực tế đã bị thao túng bởi những người không có thẩm quyền chính thức. Cơ quan điều tra cho biết đã tiến hành 70 cuộc khám xét, thu giữ hàng trăm gói tiền mặt gồm Hryvnia, USD và Euro, cùng hơn 1.000 giờ ghi âm bằng chứng, sau 15 tháng điều tra liên tục.

Vụ việc diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang bước vào mùa đông, hệ thống năng lượng thường xuyên bị gián đoạn do các đợt tấn công của Nga, làm gia tăng áp lực đối với ngành điện lực quốc gia. Mặc dù các nhà máy điện hạt nhân chưa bị tấn công trực tiếp, song nhiều trạm biến áp kết nối đã bị hư hại, gây mất điện trên diện rộng.

Nghị sĩ đối lập Yaroslav Zheleznyak, người ủng hộ mạnh mẽ các cơ quan chống tham nhũng, cho biết ông đã trình lên Quốc hội đề nghị bãi nhiệm Bộ trưởng Tư pháp và Bộ trưởng Năng lượng vì trách nhiệm liên đới. Hai Bộ trưởng này hiện chưa có phản hồi.

Hồi tháng 7/2025, sau làn sóng biểu tình và sức ép quốc tế, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã buộc phải khôi phục quyền tự chủ của các cơ quan chống tham nhũng, vốn bị chính phủ Ukraine tìm cách thu hẹp quyền hạn trước đó.