Việt Nam trước cơ hội tăng trưởng hai con số

Mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trong năm 2025 hoàn toàn khả thi

Tái cơ cấu nền kinh tế, bao gồm tái cơ cấu đầu tư công, tái cơ cấu hệ thống tài chính, ngân hàng là những giải pháp cần triển khai để đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026 - 2030. 

Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8%. Từ kết quả thống kê kinh tế - xã hội 11 tháng năm 2025, các chuyên gia kinh tế nhận định, mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trong năm 2025 hoàn toàn khả thi.

Cụ thể, với bức tranh kinh tế 11 tháng, chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong cho rằng, mức tăng trưởng 8% trong năm 2025 là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, khả năng để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3 – 8,5% trong năm 2025 còn phụ thuộc vào tốc độ tăng trưởng của tháng cuối năm, nhưng có cơ sở để lạc quan. Vì thông thường, tháng cuối năm luôn có sự tăng tăng tốc ở tốc độ giải ngân đầu tư công và kim ngạch xuất khẩu, tiêu dùng. Chính phủ cũng chỉ đạo thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt 100%, cùng với đó tháng cuối năm cũng là mùa cao điểm về riêu dùng, tạo lực đẩy cho tăng trưởng kinh tế.

Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm (2021 – 2025) được Chính phủ trình lên Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 cho hay, nền kinh tế Việt Nam khẳng định đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài, duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao hàng đầu thế giới.

Cụ thể, báo cáo của Chính phủ trình lên Quốc hội dự kiến, GDP năm 2025 tăng trên 8% so với cùng kỳ năm ngoái; GDP bình quân giai đoạn 2021 – 2025 tăng 6,3%, cao hơn nhiệm kỳ trước là 6,2%. Kết quả tăng trưởng giai đoạn 2021 – 2025 được đánh giá khá tích cực, nhất là trong bối cảnh năm 2021 kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, nên tăng trưởng GDP chỉ đạt 2,55%; giai đoạn 4 năm 2022 – 2025 tăng trưởng bình quân 7,2%/ năm, vượt mục tiêu 6,5 – 7%.

Cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, quy mô nền kinh tế Việt Nam cũng tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới; GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao.

Theo các chuyên gia kinh tế, tăng trưởng GDP năm 2025 và giai đoạn 2021 – 2025 là tiền đề quan trọng để Việt Nam thiết lập mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026 – 2030, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nhóm nước thu nhập cao vào năm 2045.

Và cơ hội rộng mở của Việt Nam

Cơ hội để Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026 – 2030 và trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 đang rất rộng mở. Tuy nhiên, bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước đang đối diện với những thách thức. Kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng không nhỏ từ xung đột địa chính trị phức tạp ở nhiều khu vực và chính sách bảo hộ thương mại của các nước. Cùng với đó, kinh tế Việt Nam gặp khó khăn do năng lực và thích ứng của doanh nghiệp trong chuỗi giá trị còn hạn chế; biến đổi khí hậu; ô nhiễm môi trường và các diễn biến thời tiết cực đoan tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân.

Để hóa giải các thách thức trên, đòi hỏi phải định hình tư duy phát triển và xác lập mô hình tăng trưởng mới. Đó là việc tạo lập được các động lực tăng trưởng mới gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh; đồng thời có giải pháp, tổ chức triển khai quyết liệt, hiệu quả để phát huy tốt nhất, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống.

Cùng quan điểm trên, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh chia sẻ, kinh nghiệm quốc tế cho thấy: Để đổi mới mô hình tăng trưởng, Việt Nam cần đổi mới tư duy, hướng đến xây dựng mô hình tăng trưởng bền vững và bao trùm, chuyển từ “nâu” sang “xanh”, kinh tế thực gắn với kinh tế số, phát triển khoa học công nghệ, để ai cũng có thể hưởng lợi.

Cũng theo TS. Võ Trí Thành, các quốc gia có mức độ thành công cao trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng đều có chính sách tài chính đóng vai trò kiến tạo phát triển, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và dẫn dắt cơ cấu lại nền kinh tế một cách chủ động. Đồng thời, cần chú ý, hoàn thiện khung chính sách tài chính, góp phần thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng bền vững, minh bạch và hiệu quả.

Thạc sĩ Nguyễn Quốc Anh, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế-tài chính (Bộ Tài chính) khuyến nghị: Việt Nam cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng mới từ chiều rộng sang chiều sâu, dựa trên đổi mới sáng tạo, công nghệ và kinh tế xanh.

Để chuyển đổi thành công, ông Nguyễn Quốc Anh đưa ra ba mũi nhọn chiến lược trọng tâm. Việt Nam cần chuyển từ tăng trưởng theo chiều rộng sang chiều sâu, trong đó năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) trở thành thước đo chủ đạo. Nâng cao năng suất lao động thông qua ứng dụng công nghệ, đào tạo nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy quản trị hiện đại sẽ là yếu tố quyết định.

Cùng với đó, tái cơ cấu mạnh mẽ nền kinh tế theo hướng hiện đại. Các điểm nghẽn dài hạn như thể chế, hạ tầng và chất lượng nhân lực phải được tháo gỡ đồng bộ. Kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn sẽ là “chiếc chìa khóa” mở cánh cửa hội nhập sâu rộng và cạnh tranh toàn cầu. Việc xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo, phát triển công nghiệp chip bán dẫn, năng lượng tái tạo hay kinh tế carbon thấp không còn là lựa chọn mà là xu thế bắt buộc.

Ngoài ra, xây dựng hệ thống chỉ tiêu đo lường minh bạch và thực chất. Chính sách không thể dựa vào khẩu hiệu mà phải được theo dõi bằng những con số cụ thể như: tỷ trọng kinh tế số trong GDP, năng suất lao động xã hội, mức đóng góp TFP vào tăng trưởng hay tỷ lệ doanh nghiệp đổi mới công nghệ.

Đặc biệt, để tái cơ cấu kinh tế toàn diện, vai trò của khu vực tư nhân phải được đề cao. Khu vực tư nhân phải là lực lượng tiên phong trong cuộc chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Những doanh nghiệp dẫn dắt dựa trên tri thức, quản trị hiện đại và tư duy toàn cầu sẽ tạo nên sức bật mạnh mẽ cho nền kinh tế; đồng thời, các chính sách phải tạo môi trường cạnh tranh công bằng, khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao và xanh.