Xuất khẩu nông lâm thủy sản bứt phá, hướng đến 70 tỷ USD

Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản sau 11 tháng năm 2025 đã đạt 64,01 tỷ USD, vượt kỷ lục cả năm 2024.

Phá kỷ lục đón lịch sử: Sức bật từ giá trị và thặng dư bền vững

Năm 2025 đang ghi dấu một giai đoạn bứt phá mạnh mẽ của ngành nông lâm thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế. Theo thống kê mới nhất, kim ngạch xuất khẩu toàn ngành sau 11 tháng đã đạt khoảng 64,01 tỷ USD, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm 2024 và chính thức vượt mức kỷ lục của cả năm trước đó. Đây là một tín hiệu tích cực, mở ra cơ hội lớn để toàn ngành tự tin chinh phục mục tiêu lịch sử - cán mốc 70 tỷ USD vào cuối năm 2025.

Theo đánh giá của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), sức mạnh tăng trưởng được thể hiện rõ qua sự ổn định của cán cân thương mại. Mặc dù trong tháng 11, xuất khẩu ước đạt 5,8 tỷ USD, giảm nhẹ so với tháng trước nhưng giá trị này vẫn tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2024. Quan trọng hơn, cán cân thương mại của toàn ngành tính đến 11 tháng ghi nhận mức thặng dư khoảng 19,55 tỷ USD, cao hơn 19% so với cùng kỳ năm trước. Điều này chứng minh rằng sự tăng trưởng không chỉ đến từ khối lượng mà còn từ khả năng tối ưu hóa chi phí và nâng cao giá trị ròng của sản phẩm, phản ánh một sự chuyển đổi lớn về "chất".

Hơn thế nữa, tính đến nay, xuất khẩu nông lâm thủy sản đã giảm bớt sự phụ thuộc vào các mặt hàng "đầu tàu" truyền thống, thay vào đó là sự đa dạng hóa và đóng góp đồng đều từ nhiều nhóm sản phẩm. Trong đó, nhóm rau quả đạt đà tăng trưởng nhanh nhất. Tính đến 11 tháng, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 7,8 tỷ USD, tăng khoảng 18% so với cùng kỳ 2024. Các mặt hàng dẫn đầu đóng góp lớn gồm sầu riêng, chuối, xoài, mít, thanh long. Đặc biệt, sầu riêng tiếp tục là mặt hàng "ngôi sao", trở thành "đầu kéo" quan trọng nhất của nhóm rau quả. Sự đa dạng hóa này là yếu tố then chốt giúp ngành nông lâm thủy sản giảm thiểu rủi ro khi một vài thị trường hoặc mặt hàng gặp biến động, tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững hơn trong tương lai.

Mở rộng thị trường ngách và chiến lược 70 tỷ USD

Cũng theo đánh giá của Cục Xuất nhập khẩu, thành công tiến sát mốc 70 tỷ USD là kết quả của một quá trình chuyển đổi mô hình sản xuất và tiếp cận thị trường bài bản, được thúc đẩy bởi sự chủ động của doanh nghiệp và hỗ trợ từ chính sách. Trong đó, chuyển đổi mô hình từ nông nghiệp thuần sang kinh tế nông nghiệp có giá trị gia tăng; mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang châu Âu, châu Mỹ và các thị trường ngách ở châu Á; và kiểm soát chất lượng cùng truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Việc nhiều doanh nghiệp và vùng sản xuất đã áp dụng quy trình sản xuất, chế biến, và đóng gói nghiêm ngặt, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu quốc tế là minh chứng rõ nhất cho sự chuyển mình này.

Đại diện Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh, bên cạnh các thị trường truyền thống, chiến lược đa dạng hóa thị trường đang phát huy hiệu quả mạnh mẽ, tạo ra các "cú hích" bất ngờ. Các thị trường ngách ở Trung Đông, châu Phi, và Đông Âu đang trở thành đích đến mới của nông sản Việt. Cụ thể, xuất khẩu thủy sản sang các nước khu vực Trung Đông đã tăng trưởng đáng kể nhờ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) và sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng. Đây là sự linh hoạt cần thiết để giảm thiểu rủi ro phụ thuộc, đặc biệt khi các thị trường lớn thường xuyên có những thay đổi về chính sách hoặc hàng rào kỹ thuật. Việc tận dụng hiệu quả các kênh thương mại điện tử xuyên biên giới cũng là một hướng đi mới giúp nông sản Việt thâm nhập sâu hơn vào các thị trường ngách.

Tuy nhiên, con đường chinh phục 70 tỷ USD vẫn còn nhiều thách thức đòi hỏi sự cảnh giác và thích ứng linh hoạt. Trong đó, biến động giá nguyên liệu đầu vào, chi phí vận chuyển, logistics quốc tế vẫn là rủi ro lớn, có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp và sức cạnh tranh hàng hóa. Hơn thế nữa, áp lực từ tiêu chuẩn xuất khẩu quốc tế ngày càng cao từ các thị trường như EU, Mỹ, Nhật Bản đòi hỏi nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, và các tiêu chuẩn liên quan đến phát triển bền vững như chống phá rừng, phát thải carbon…

Để đối mặt với những thách thức này, ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh vai trò của việc tối ưu hóa xúc tiến thương mại và đàm phán thị trường. "Để cán mốc 70 tỷ USD và hướng đến sự bền vững, chúng ta cần tiếp tục đa dạng hóa thị trường và giảm thiểu rào cản kỹ thuật. Cục Xuất nhập khẩu sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác để mở cửa thị trường chính ngạch cho các mặt hàng tiềm năng như rau quả, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp nắm vững và tuân thủ các quy định khắt khe về truy xuất nguồn gốc, bảo vệ môi trường, và trách nhiệm xã hội. Mục tiêu không chỉ là đạt 70 tỷ USD, mà là xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam chất lượng cao trên bản đồ toàn cầu", ông Sơn khẳng định./.