BỨC TRANH ĐỂ CHO CÁC DOANH NGHIỆP TÌM THẤY MÌNH
Năm nay, Tạp chí kinh tế đặc biệt 2019 có tên là Cuộc chiến nền tảng. Cái tên này có ý nghĩa như thế nào?
Nhà báo Vũ Minh Hường – Phó Giám đốc Trung tâm Tin tức VTV24: Nghe từ nền tảng có vẻ hơi chuyên môn nhưng thực ra nó chính là Facebook, Google, Alibaba, Amazon, Netflix... Mọi người cũng đang dần quen với những nền tảng ngoại mà đã thâm nhập vào cuộc sống của mỗi người và nền kinh tế của mình một cách rất tự nhiên trong một vài năm vừa rồi. Gần đây thì cũng xuất hiện các nền tảng nội, ví dụ như là dịch vụ gọi xe Be hay FPT Play, VTV Go cũng là một nền tảng.
Nền tảng là một mô hình kinh doanh theo hướng là mạng lưới kết nối giữa một bên là người bán và một bên là người mua. Nhưng nếu hồi xưa chỉ có một chiều người bán đến người mua thôi thì bây giờ các mối quan hệ đan xen đan xen với nhau thành một mạng lưới. Khi có một mạng lưới người dùng như vậy, họ sẽ lấy được một lượng data rất lớn từ việc có data và có AI (trí tuệ nhân tạo). Nền tảng đấy sẽ rất thấu hiểu người dùng và nó có thể có một lượng người dùng rất lớn trong một thời gian rất ngắn. Đó là lý do tại sao các nền tảng có thể tăng trưởng rất nhanh. Ví dụ như Uber không cần sở hữu một chiếc xe nào nhưng vẫn được gọi là công ty taxi lớn nhất thế giới.
Nền tảng cũng là một dạng khác của kinh tế chia sẻ. Nó huy động được các tài nguyên, các nguồn lực bên ngoài để đưa ra một mô hình mạng, tạo cơ hội kinh doanh cho rất nhiều người, đồng thời cũng tạo cơ hội hưởng thụ các tiện ích rất nhanh. Ví dụ như thay vì mình phải lấy điện thoại và gọi đến tổng đài thì bây giờ mình có thể chỉ cần vài cú bấm thôi là có taxi chạy đến với mình và có thể biết được tất cả lịch trình đi lại vì nó có một hệ thống mạng lưới tương đối thông minh.
Tại sao gọi là cuộc chiến giữa các nền tảng? Các công ty nền tảng này có mô hình rất lớn. Khi xuất hiện hiện, nó xảy ra cạnh tranh rất mạnh với các công ty truyền thống mà có thể gọi là sáng tạo hủy diệt. Tức là khi cái mới tạo ra cách làm thông minh mới, cách làm cũ không còn hiệu quả nữa. Người chơi mới, doanh nghiệp mới trên thị trường cung cấp một dịch vụ tiện lợi hơn với giá rẻ hơn, khuyến mại nhiều hơn thì tất nhiên người dùng sẽ về phía bên nền tảng đấy. Cho nên đây thực sự là cuộc chiến mà người ra sau sẽ nuốt chửng người ở phía trước nếu như người đi trước không thay đổi.
Bản thân những nền tảng này cũng chiến đấu với nhau. Ví dụ bây giờ trong thương mại tử, Tiki, Lazada, Sendo và Shopee cạnh tranh miếng một miếng hai với nhau. Chúng tôi muốn vẽ một bức tranh về sự cạnh tranh rất khắc nghiệt trên thị trường các công ty nền tảng. Công nghệ đã mang lại lợi thế gần như tương đối là tuyệt đối cho những công ty sở hữu trong tay công nghệ so với những công ty truyền thống mà không kịp chuyển đổi số, không có công nghệ trong tay. Đây là cuộc chiến sống còn và có thể mang tính hủy diệt.