ách Hà Nội khoảng hơn 20km, thôn Nghĩa Trai từ lâu được biết đến là "làng dược liệu". Người dân ở đây chủ yếu trồng và chế biến các loại dược liệu. Trong đó, nổi tiếng phải kể đến cúc chi.
úc chi còn được biết đến với tên gọi kim cúc hay hoàng cúc. Xưa kia, cúc chi được dùng làm dược liệu để dâng lên vua chúa nên loài hoa này còn được gọi là cúc tiến vua. Cúc chi có thân mảnh, hoa nhỏ, mọc thành từng cụm, màu vàng rực rỡ và có mùi thơm dịu. Cúc chi thường được sấy khô, sao thành trà hoặc dùng làm thuốc, có tác dụng thanh nhiệt, tiêu độc, mát gan...
úc chi được người dân Nghĩa Trai gieo trồng từ khoảng tháng 6 âm lịch. Sau gần nửa năm chăm bón, cúc chi sẽ nở rộ và cho thu hoạch vào khoảng tháng 11-12 âm lịch. Đây cũng là thời điểm những người dân Nghĩa Trai tất bật nhất trong năm. Từ sáng sớm tới khi mặt trời lặn, những cánh đồng cúc chi lúc nào cũng đông vui, rộn rã như một ngày hội. Từ người già tới trẻ nhỏ, học sinh sau giờ học, người lớn sau giờ làm việc, tất cả đều tất bận ra đồng thu hoạch cúc.
úc chi sẽ có chất lượng tốt nhất khi được thu hoạch đúng thời điểm hoa mới nở. Đặc biệt, cúc phải thu hoạch trước khi mưa xuống. Việc thu hoạch cúc chi khá đơn giản, từ trẻ nhỏ đến người già đều có thể làm được. Tuy vậy cũng cần có sự cẩn thận bởi nếu không khéo léo có thể khiến bông hoa không còn nguyên vẹn, cánh hoa rụng, ảnh hưởng tới sản lượng thu hoạch.
hời điểm hoa nở rộ, các hộ trồng cúc phải thuê thêm nhiều lao động thời vụ từ khắp nơi về thì mới kịp thu hoạch. Nhiều công nhân ở các khu công nghiệp lân cận cũng tranh thủ dịp này về Nghĩa Trai để kiếm thêm thu nhập trước Tết. Mỗi kg cúc chi, người thu hái thuê được trả công từ 10.000 - 14.000 đồng. Nếu làm cả ngày, mỗi người có thể thu hoạch được từ 10 - 20kg hoa cúc tươi, thậm chí nếu nhanh tay và chăm chỉ thì có thể hái được tới 30kg/ngày.
ia đình trồng một sào cúc chi, những ngày đầu khi hoa nở rộ, chưa thuê được người hái cúc, chị Việt phải tạm gác lại công việc thường ngày để ra đồng thu hoạch. Các thành viên trong gia đình chị cũng được huy động để đi hái cúc.
hông chọn cách bán hoa tươi như gia đình chị Việt, nhiều hộ ở Nghĩa Trai lại chọn cách mang hoa về phơi, sấy khô rồi mới bán để được giá hơn. Ông Phàn, một người đã có nhiều năm trồng cúc chi tại thôn Nghĩa Trai chia sẻ, cúc chi được phơi khô theo cách truyền thống sẽ giữ nguyên hương vị nguyên bản. Để có 1kg cúc chi khô, ông Phàn cho biết phải dùng 5 - 7kg hoa tươi. Với mức giá hiện khoảng 520.000 - 600.000 đồng cho mỗi cân cúc chi khô, thậm chí giá còn có thể cao hơn thế tùy thuộc vào số lượng và chất lượng hoa, thì việc trồng cúc chi đã đem lại hiệu quả kinh tế cho các hộ trong thôn.
hững năm gần đây, mỗi dịp cận Tết, khi cúc chi nở rộ nhuộm vàng cả cánh đồng cũng là lúc những nhiếp ảnh gia, các bạn trẻ đổ về đây để tham quan, ghi lại những bức ảnh đẹp say đắm lòng người. Từ Hà Nội, du khách đi theo Quốc lộ 5 tới thị trấn Như Quỳnh, qua chợ Như Quỳnh khoảng 2km là sẽ thấy những cánh đồng cúc chi vàng rực, đẹp hút mắt.
rồng cúc chi đã trở thành nghề truyền thống, mang lại một trong những nguồn thu nhập chính cho các hộ dân ở Nghĩa Trai. Những cánh đồng cúc chi vàng rực cũng đã tạo nên hình ảnh đẹp về một vùng quê thanh bình.