Nga phê chuẩn rút khỏi Thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium với Mỹ

Thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium là một thỏa thuận giữa Mỹ và Nga được ký kết vào năm 2000 nhằm giảm lượng lớn Plutonium cấp độ vũ khí còn sót lại từ hàng nghìn đầu đạn hạt nhân thời Chiến tranh Lạnh.

Theo Thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium (PMDA), Mỹ và Nga cam kết sẽ xử lý ít nhất 34 tấn Plutonium cấp độ vũ khí mỗi bên. Theo giới chức Mỹ, con số này đủ để chế tạo tới 17.000 đầu đạn hạt nhân. Thỏa thuận trên có hiệu lực vào năm 2011.

"Mỹ đã thực hiện một số động thái chống Nga mới, làm thay đổi căn bản cán cân chiến lược vốn có vào thời điểm ký kết Thỏa thuận Plutonium và tạo ra thêm các mối đe dọa đối với sự ổn định chiến lược" - một lưu ý của Nga về đạo luật rút Moscow khỏi thỏa thuận cho biết.

Sau khi tháo dỡ hàng nghìn đầu đạn sau Chiến tranh Lạnh, cả Moscow và Washington đều còn lại một lượng lớn Plutonium cấp độ vũ khí - vốn rất tốn kém để lưu trữ và tiềm ẩn nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân.

Mục tiêu của PMDA là xử lý Plutonium cấp độ vũ khí bằng cách chuyển đổi nó thành các dạng an toàn hơn - chẳng hạn như nhiên liệu oxit hỗn hợp (MOX) hoặc bằng cách chiếu xạ Plutonium trong các lò phản ứng neutron nhanh để sản xuất điện.

Năm 2016, Nga đã đình chỉ việc thực hiện thỏa thuận, viện dẫn các lệnh trừng phạt của Mỹ và những gì họ coi là hành động không thân thiện chống lại Nga, việc mở rộng NATO và những thay đổi trong cách Mỹ xử lý Plutonium của mình.

Vào thời điểm đó, Nga tuyên bố rằng Mỹ đã không tuân thủ thỏa thuận sau khi Washington hành động mà không có sự chấp thuận của Nga - chỉ đơn giản là pha loãng Plutonium và xử lý nó.

Nga và Mỹ cho đến nay là những cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới, cùng nhau kiểm soát khoảng 8.000 đầu đạn hạt nhân, mặc dù ít hơn nhiều so với mức đỉnh điểm là 73.000 đầu đạn vào năm 1986 - theo Liên đoàn các nhà khoa học Hoa Kỳ.

Trước đó, vào tháng 7, Ủy ban soạn thảo chính sách của chính phủ Nga đã chấp thuận đề xuất của Bộ Ngoại giao nước này về việc rút khỏi Thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium với Mỹ.